Пәннің оқу-әдістемелік кешені «Физика және математика» ббб мәжілісінде қаралды
жүктеу/скачать 6,14 Mb.
|
umkd gpz
| Құжаттарды талдау. Құжатты ақпараттық талдау бірнеше параметрлер бойынша мәтіннің формальды сипаттамасын болжайды: ақпараттық көлем, ақпараттық сыйымдылық, физикалық көлем (көлем), ақпараттылық және т. б.
Терминологиялық талдау әдісі бастапқыда Лингвистикада пайда болды, бірақ уақыт өте келе ол логика әдістерімен байытылды және қазір көптеген ғылыми салаларда сәтті қолданылады. Оны әр ғылымда қолданудың өзіндік ерекшеліктері бар. Мазмұнды талдау немесе құжат мазмұнын сандық зерттеу әдісі. Бұл әдістің мәні-тестте кездесетін бірліктердің жиілігін есептеу: әріптер, сөздер, белгілер, белгілер комбинациясы, терминдер және т.б. санаудан кейін бөлектелген бірліктер оларды мәтінде қолдану жиілігінің кему тәртібімен құрылады, яғни тезаурус қалыптасады. Санау нәтижелері мәтінде шашыраңқы және бір қарағанда көрінбейтін нәрсені көруге мүмкіндік береді. Құжаттарды зерттеудің психолингвистикалық әдісі. Бұл әдіс мәтінді оқырман үшін қызығушылық пен қол жетімділікке әсер ететін қабылдау ерекшеліктері тұрғысынан зерттеу. Автордың идеясы мәтіннің негізгі идеясын білдіреді, өйткені мәтінді дайындау кезінде автор әлеуетті тұтынушының белгілі бір сұраныстарына назар аударады және түсінуге тырысады. Жасалған хабарламалардың мұндай мақсатты бағыты олардың мәтіндердегі Бекітілу сипатына әсер етеді, сондықтан хабарламаны қабылдау тек сұраулармен ғана емес, сонымен қатар хабарламалардың мазмұнын беру тәсілдерімен де анықталады. Тұжырымдамалық сөздікті талдау әдісі психолингвистикалық әдістерге де қатысты. Бұл әдіс оқырманның дайындық деңгейін анықтайтын құрал. Сараптамалық бағалау әдісі. Сараптамалық бағалау қолданылады. Сараптамалық бағалау нашар формалданған мәселелерді талдау мен шешуде қолданылады, онда себептер мен салдардың өзара байланысы толығымен айқын емес, зерттеушіні қызықтыратын параметрлердің мәні мен сапасы тікелей өлшенбейді. Сондай-ақ, сараптамалық бағалау және сараптама әдетте болжамды, болжамды деректерге негізделген болжау тапсырмаларында қажет. Сараптама-бұл сараптамалық бағалаудағы орталық түсінік. Сараптама-бұл сарапшылардың сауалнамасы, сараптамалық ақпаратты жинау және бастапқы талдау процесі. Тікелей сараптама бар, онда қызығушылық тудыратын сұрақтар сарапшыларға тікелей және жанама сараптама жасалады, онда мұндай сұрақтарға жауаптар басқа жауаптарды өңдеу нәтижесінде анықталады. Құжаттарды зерттеудің библиографиялық әдісі. Библиографиялық және ғылыми өлшемдік әдістер құжаттардың сандық жиынтығын зерттеуге бағытталған әдістерге жатады. Статика мен динамикада қабылданған құжаттар жиынтығын зерттеу. Сонымен, статикадағы құжаттарды зерделеу кезінде құжаттар жиынтығы–құжаттар массиві туралы түсінік пайда болады, динамикада оларды ағын(поток) тұрғысында қарастырады. Уақыт өте келе белгілі бір өзгермейтін көптеген құжаттар құжаттар жиынтығы деп аталады. Ол басылым бірлігі, сақтау бірлігі, жарияланым түрінде көрсетілген санмен сипатталады. Массивтер кітапханалар, мұрағаттар, кітап жинақтары және т. б. қорларын құрайды. Құжаттар ағыны-бұл динамика мен қозғалыста болатын уақыт өте келе өзгеретін Нысандар жиынтығы. Ағынның сипаттамасы-бұл уақыт бірлігіне (ай, жыл) басылымдар мен басылымдардың бірліктерінің санымен көрінетін оның қарқындылығы. Ақпарат көздерін талдау. Дереккөздерді талдауды "Ақпараттық" деп атауға болады, өйткені ол бастапқы ақпарат көздерін олардың мазмұнын алдын-ала зерттеумен бірге іздеуді қамтиды. Жазбаша жұмыстарды дайындауда жиі қолданылатын ақпарат көздерін қарастырайық. Жазба жұмыстарын дайындау кезінде қандай да бір дәрежеде пайдаланылатын және тасымалдаушы типі бойынша барлық ақпарат көздерін бөлу принципі төменде келтірілген көздердің жалпы сипаттамасына негізделген. Баспа ақпарат көздері. Оларға мерзімді басылымдар жатады, олар өз кезегінде газеттер мен журналдарға және басқа да арнайы басылымдарға бөлінеді; кітап басылымдарын олардағы тақырыптардың әртүрлілігіне байланысты жіктеу қиындау болады. Мамандандырылған ақпараттық-іздеу жүйелері. Бұл бастапқы ақпарат көздерін іздеудің, жинаудың, жүйелеудің және талдаудың салыстырмалы түрде жаңа құралы. Олардың пайда болуы және қарқынды дамуы, ең алдымен, ақпараттық және электрондық технологиялардың қарқынды дамуымен байланысты. Электрондық ақпарат көздері. Бұл ақпарат көздеріне теле - және радио хабарларын тарату, Интернет және электрондық түрде, оның ішінде әртүрлі компьютерлік тасымалдаушыларда таратылатын өзге де ақпаратты жатқызуға болады. жүктеу/скачать 6,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|