Пікір беруші, филология ғылымдарының докторы, С

162 
ҚОСЫМША 
1-
 
мәтін 
Сондай шеше әңгімелеріне бар бейілін беріп жүрген күндердің бірінде бұл 
үйге екі бөгде қонақ келіп қонды. Бірі-қартаң, бірі-жас қонақ. Жасын Абай біледі. 
Таныған жерде қуанып кетті. Ол былтыр жайлауда келіп, осы үйде үш күндей 
жатып, «Қозы Көрпеш-Баянды» жырлап берген Байкөкше деген жыршы. 
Қасындағы қартаң кісіні Абай өзі білмегенмен, шешесі әбден таниды екен. 
Қонақтармен жай сұрасып, амандасып болған соң Ұлжан Абайға қарап 
жымиып: 
- 
Ал, балам, әжеңмен екеумізді қажай беруші едің, әңгіме-жырдың дүкені 
міне, жаңа келді. Мына кісі Барлас деген ақын!- деді. 
Шоқшалау ғана ақ сақалы бар келбетті келген, зор дауысты ақ сары кісі 
Барлас Абайға салғаннан ұнады. Білгенін ішіне бүгіп, үндемей отырған өзге 
үлкендердей емес. Барлас іле сөйлеп кететін жарқылдақ, ашық. Осы үйде талай 
күннен жатып жүрген, ауыл адамы сияқты. 
- 
Е, балам, «шешенің судай төгілген, тыңдаушың бордай егілген» дегендей, 
сөйлеуді де, тыңдауды да сүйген ел - ел-дағы. Тыңдауға өзің жалықпасаң, айтуға 
Байкөкше жалықпас!- деп, жас жолдасына қарап күліп қойды. 
Жайлауға келіп қонғалы бөгде қонақтар келгіш еді. Барлас Сыбан болатын. 
Жайлауға қоныстары жақындаған соң, жылдағы дағдысы бойынша осы ауылдарға 
амандаса келген екен. Жолшыбай Мамай ішінен Байкөкше қосылыпты. Ол 
Барластың ақын шәкірті. Жылда осылайша қасына еріп, бірнеше айларды бірге 
өткізуші еді. 
Үй іші тегіс қош алған соң, екі ақын да оңай шешілді. Осы түнде ас піскенге 
шейін Барлас «Қобыланды батыр» жырын жырлады. Абайдың қазақ аузынан да, 
кітап ішінен де өмірі естіп білмеген ең бір сұлу, ең бір әсерлі, күшті жыры осы еді. 
Барлас жырын бітіріп, қол жуғалы камданған уақытта Абай: 
- 
Мұны айтқан кім? Осы өлеңді шығарған кім екен!- деп, бағанадан бері өзін 
сүйіндірген ақынның атын білмек еді.
- 
Әріден келе жатқан деседі-ау, балам, бұның түбін...- деді. Қобыландының 
қоштасқаны, Тайбурылдың шабысы, Қазан мен Қобыландының жекпе-жегі 
Абайды, әсіресе, елтіткендей болатын. Жатқанда көпке дейін алағызып ұйықтай 
алмады (41-42 бет) 

жүктеу/скачать 8,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: