Таразыменөлшеуге арналған есептер 1. Бірдей үш сақинаның біреу басқаларынан біршама жеңілдеу. Табақшалы таразымен бір рет қана өлшеу арқылы ол жеңіл сақинаны қалай табуға болады?
2. 27 монетаның біреуі жалған және ол басқалардан ауырлау. Табақшы таразымен гірсіз үш рет өлшеу арқылы жалған монетаны қалай табуға болады?
3. Бірдей 75 сақинаның біреуі салмағы жағынан қалғандарынан сәл өзгешелеу көрінеді. Ол сақинаның басқаларынан жеңіл немесе ауыр екенін табақшалы таразымен екі рет тарту арқылы қалай анықтауға болады?
Комбинаторика
1. Қанша тәсілімен 50 санын он екі бүтін санның қосындысы түріне келтіріп жазуға болады?
2. 10 санын төрт тақ цифрдің қосындысы түріне келтіруді неше тәсілмен орындауға болады?
3. 6 санын тақ сан қосылғыштардың қосындысы түріне неше тәсілмен келтіріпжазуға болады?(1,2,3 есептерде қосылғыштардыңорындарымен ғана өзгешеленетін келтіруді беттескен,яғни бірдей деп есептейік)
4. Жеті теңгеден артық кез келген бүтін ақшаны 3 және 5 теңгемен төлеуге бола ма?
5. Ұзындығы 102 см сымды 15 см және 12 см болатындай бөліктерге бөлу керек,сонда қиындылар қалмайтын болсын. Осыны калай орындауға болады?Есептің неше шешімі бар?
6. Үш таңбалы сан ойланған. Оның 543, 142 және 562 сандарының кез келгенімен разрядтарының бірі дәл келеді, ал қалған екеуі дәл келмейді. Қандай сан алынған?
7. а) 133; ә) 343; б) 13132 сандарының цифрларының орындарын алмастыру арқылы қанша әртүрлі сан алуға болады?
8. Шахмат турниріне қатысқан үш шахматшы барлығы алты партия ойнаған. Әрқайсысы бірдей сан партия ойнаған. Қанша?
9. Шахмат турниріне 7 адам қатысқан. Әрқайсысы бір бірімен бір партиядан ойнаған. Неше партия ойналған?
10. Футбол жарысына 17 команда қатысқан. Әр команда қалғандарымен екі рет ойнауы керек: өз алаңында және қарсыласның алаңында. Турнирде қанша матч жүргізіледі?
11. Сабақ кестесін құрғанда үш мұғалімнің сабақтары бойынша өтініштері мынадай болды: математика 1 немесе 2 сабақ, тарих 1 немесе 3 сабақ, әдебиет 2 немесе 3 сабақ болсын. Сабақ кестесін құрғанда қанша тәсілмен және қалай барлық мұғалімдердің өтініштерін орындауға болады?
Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу
Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау.
Оқушылардың арасында жағымды ахуал орнату мақсатында ынтымақтастық атмосферасын орнату.
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
«Қозғалысқа» берілген есептерді шешкенде ескеретін жағдайлар:
1.Бұл типтегі есептердің негізгі компоненттері жүрілген жол (s), жылдамдық (v), уақыт (t). Аталған шамалар арасындағы тәуелділік белгілі формулалармен өрнектеледі:
(көрсетілген шамалар өлшеу бірліктерінің бірыңғай жүйесінде: егер жол километрмен, ал уақыт сағатпен берілсе, онда жылдамдық км/сағ болуы керек).
2. Есепті шығару жоспары мынандай:
а) Есеп шарты бойынша белгісіз шамалардың біреуін таңдаймыз және оны x, y, z т.с.с. белгілейміз.
б) Есеп шарты бойынша қай шама белгілі екендігін анықтаймыз.
в) (1) формулалардың көмегімен үшінші шаманы белгісіз х және белгілі шама арқылы өрнектейміз.
г) Есеп шартының негізінде үшінші шаманың өзгерісі бойынша теңдеу құрамыз.
3. Егер қандай да бір екі дене қозғалысын бірдей уақытта бастаса, олар кездескен жағдайда қозғалысты бастаған уақыттан кездескенге дейін бірдей уақыт жұмсайтынын байқаймыз. Егер бір дене екінші денені қуып жеткен жағдайда да осы жағдай орындалады.
4. Егер денелер қозғалысын әртүрлі уақытта бастаса, онда кездескенге дейін олардың қайсысы ерте шықса сонысы көп уақыт жұмсайды.
5. Өзендегі қозғалыста төмендегі формулаларды есте ұстау қажет:
Бірнеше есептердің шешуін қарастырайық.
Есеп. Екі поезд бір-біріне қарама парллель жолдармен келеді, біреуінің жылдамдығы 60 км/сағ, ал екіншісінікі 55 км/сағ. Екінші поезда отырған жолаушы бірінші поезд оның алдынан 4 секундта өткенін байқап қалды. Бірінші поездың ұзындығы қандай?
Шешуі: Екінші поезда отырған жолаушының қозғалып бара жатқан бірінші поездбен салыстырғандағы жылдамдығы мынаған тең: 60+75=135 (км/сағ)=135· (м/c)=37,5 (м/c). Сонда бірінші поездың ұзындығы
37,5·4=150 (м)-ге тең.
