Кесте. 3.2: Негізгі және көмекші таулы құрылғылар
Жабықтар
Бірліктер саны
- Pit Viper 271 Atlas Copco бұрғылау білдегі
3
Бұрғылау білдегі - FlexiROC D65 Atlas Copco
3
Арқаны экскаватор - ЭКГ-20
4
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM1021
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 68
Кесте. 3.2: Негізгі және көмекші таулы құрылғылар
Жабықтар
Бірліктер саны
Гидравликалық экскаватор - Komatsu PC-2000
2
IVECO-AMT 693903зарядтағыш-араластырғыш машина
5
Өзі аударғыш машина - Komatsu HD 785-5
11
Өзі аударғыш машина - БелАЗ 7518
21
Бульдозер - Komatsu D 275A-5
7
Бульдозер - Komatsu D-375-A
5
Карьердің өндіру және үйіндіні қалыптастыру кестесі 2016 бастап 2026 аралығындағы кезеңде
жылдар бойы 3.3 сызбада көрсетілген.
Ашық өндірудің болжалды көлемі жылдар бойы Кесте. 3.3-де ұсынылған.
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
September 2015
Draft V0.1
Page 69
Кесте. 3.3: Ашық өндіру кестесі
Параметр
Өлшем
бірлік
Барлығ
ы
2016
2-ші
жартыжылды
ғы
2017
2018
1-ші
жартыжылды
ғы
2018
2-ші
жартыжылды
ғы
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
Шығарылатын
қорлар
мың. м3
5 401
-
77
38
192
690
651
690
688
689
728
689
268
мың т
14 100
-
200
100
500
1 800
1 700
1 800
1 800
1 800
1 900
1 800
700
Au
г/т
6.9
-
5.8
5.9
5.9
6
7.1
7.6
7.7
6
6.5
7.7
8.1
кг
97 902
-
1 162
591
2 953 10 839
12 125
13 712
13 775
10 863
12 317
13 904
5 660
Бос жыныс
мың. м 3
160 088
6 855
20 527
11 956
12 190 23 101
22 238
21 932
17 037
14 366
6 399
2 651
836
мың т
418 900
16 000
52 800
30 900
31 500 61 200
58 300
58 200
45 200
38 200
17 100
7 200
2 300
Таулы қоспа
мың. м 3
165 489
6 855
20 604
11 995
12 382 23 791
22 889
22 622
17 726
15 055
7 126
3 340
1 104
мың т
433 000
16 000
53 000
31 000
32 000 63 000
60 000
60 000
47 000
40 000
19 000
9 000
3 000
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 70
01.01.2015ж. жағдайы бойынша Бақыршық карьерінің контурына кеннің алынған қорларының
үш өлшемді бейнесі төменде Сурет. 3.1-де ұсынылған.
Сурет. 3.1: Бақыршық карьері - 01.01.2015ж. жағдайы бойынша аршу және шығарылған
қорлардың алғашқы сұлбасы.
Жыныс үйіндісі
Бос жыныстың үйіндісіне жүк көтергіштігі 180т БелАЗ өзі аударғыш машиналарымен жеткізілетін
және түсірілетін болады, Komatsu D-275A-5 бульдозерлері жынысты үйінді жиегіне жылжыту,
жұмыс алаңарын тазарту және тегістеу, қорғаныш үймектер салу және қар жинау үшін
пайдаланылатын болады. Жұмыста пайдаланылған жылына байланысты бір уақытта 6
бульдозерге дейін болатын болады.
Жыныс үйіндісі 50м-ден екі қабат қалыптастырылатын болады. Төменгі қабат 455м белгісіне
жетеді, екінші қабаттың жоғарғы нүктесі 505м белгісінде болатын болады.
Жыныс үйінісінің жобалық сыйымдылығы 163.42 млн. м3 жынысты құрайды, ол шамамен 419
млн.т. сәйкес келеді.
Жыныс үіндісі негізінің соңғы алаңы шамамен 374 га құрайды.
Үйіндіні қалыптастыру үйіндінің барлық биіктігіне ілкі үймелерін салудан басталуы тиіс. Үйінді
табиғи ландшафтты ең көп тиімді пайдалану үшін ілкі үймелері перпендикулярлы
қалыптастырылатын болады.
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін үйінді пайда болатын жерлердің жылжуына байланысты
үйіндінің сырт жағдайы мониторингіне арналған арнайы маркшейдерлік қызмет
қалыптастырылатын болады. Су сіңгіш және су бұрғыш арықтары тоған-тұндырмаға ластанған
жауын ағындарын жинауға арналған үйінділер периметрлері бойынша су сіңгіш және сутөкпе
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 71
арықтары қарастырылатын болады. Үйіндінің сыртын сыртқы периметр бойымен тегістеу жауын
және еріген сулардың жиналуын болдырмау үшін карьер жағына қарай еңкішпен жүзеге
асырылатын болады.
Жыныс үйіндісінің жоспары және көлденең кесіктері төменде ұсынылғанСурет. 3.2, Сурет. 3.3,
Сурет. 3.4 және Сурет. 3.5.
Сурет. 3.2: Кесіктің шартты сызықтары бар жоспардағы үйінді түрі
Сурет. 3.3: Жыныс үйіндісі, 1-1 кесік
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 72
Сурет. 3.4: Жыныс үйіндісі, 2-2 кесік
Сурет. 3.5: Жыныс үйіндісі, 3-3 кесік
Жер асты өндіру
Жер асты кенінің жобалы өндірістік қуаттылығы жылына 1.2 млн.т. құрайды. Қолда бар
есептеулер бойынша жер асты контурындағы кеннің әлеуетті қорлары құрамына 8.5г/т. алтыны
бар кезде 15.05 млн.т. құрайды. Жер асты өндіру үшін кері салымы бар қабатты ойықтар әдісі
қабылданған. Жер асты таулы жұмыстары 7 сағат бойынша үш ауысымда жылына 365 күн
жүргізілетін болады.
Салымы бар қабатты ойықтар бәсеңетін тәртіпте - бұл кенді орындар жоғарыдан төмен
игерілген кездегі пайдалы қазбалар өндіру әдісі. Осылайша, таулы жұмыстар 2-ші кезеңнің
бірінші жылдары келесі төмендеулермен терең емес көкжиектерде 2-ші кезеңнің тереңірек
көкжиектеріне дейін жүргізілетін болады.
Кен орындарын игеру және желдету жүйелері тәсілінің көрнекі бейнесі 3.4 сызбада келтіріледі.
3.4 сызбада карьердің (қызыл-қоңыр түспен) үш өлшемді бейнесі және батыс, орталық және
шығыс кен денелерінің (сұр түспен) жер асты өндіру контурлары ұсынылған. Жасыл
сызықтармен кендерді өзі аударғыш машиналарымен карьера түбіне сыртқа тасу жүргізілетін
маршруттар (шығарылатын еңкіштер) көрсетілген. Сызбада сонымен қатар желдетпе өндірулер
желілері бейнеленген. Көк түспен белгіленген өндіру бойынша жер асты кеніне таза ауа
берілетін болады, пайдаланылған ауа қызыл түспен бейнеленген өндірулер бойынша сыртқа
берілетін болады. Сонымен қатар өткен жылдардың (сұр сызықтар) жер асты өндірулері
көрсетілген.
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 73
Жер асты өндірулерден кіру және шығу карьер түбінен өткізілген ұңғымалар арқылы жүзеге
асырылады. Жалпы күрделілікте төрт ұңғыма - екі орталық және екі шығыс аумаққа өткізілетін
болады. Орталық аумақтағы бір ұңғыма кенді беткі қабатқа беру үшін, екіншісі - адамар және
жүктер үшін пайдаланылатын болады. Тап осылай шығыс аумақ ұңғымалары пайдаланылатын
болады. Кен өндірілетін жер асты алқаптары учаскелері тазартқыш камералардай белгілі.
Жобамен бұрғылау-жарылыс жұмыстарын қолданумен көлденең бағытта істелетін биіктіктігі 5м
және ені 5м тазартқыш камералары қарастырылады. Жарылғыш ұңғыларын бұрғылау қос
телескоптық жебесі бар бұрғылау машиналары көмегімен жүзеге асырылатын болады. Содан
кейін ұңғылар арнайы зарядтау машиналары көмегімен заряталады. Жарылғаннан кейін
шыңдаулы кен кенді қуақаздан тиеу-жеткізім машиналарымен алынады және сыйымдылығы
кем дегенде 1000т жер асты кеніне қатталады. Жер асты кені үйіндісінен кен ұңғыма арқылы
жүк көтергіштігі 30т өзі аударғыш машиналарымен сыртқа тасылатын болады және карьер
түбіндегі кен үйіндісіне қаланатын болады. Карьер түбіндегі кен үйіндісінен алынған кен кейін
жүк көтергіштігі 90т өзі аударғыш машиналарына тұтас тиеушілер көмегі арқылы тиеледі және
байыту фабрикасына жеткізіледі.
Сурет. 3.6 тазартқыш камераларының өту ұзақтылығы және салынуы көрсетіледі.
Сурет. 3.6: Көкжиектің изометриялық бейнесі. Өндірудің көлденең жүйелілігі
Барлық кен нақты камерадан алынған кезде кенді қуақазды цемент және қалдық
материалынан жасалған паста тәрізді қоспамен кері салу жүргізіледі. 2-ші кезең кезінде қалдық
қоймасынан алынған қалдықтардың қойыртпақ жүйесі бойынша бетон салатын зауытқа айдап
қотарылатын болады. Бетон салатын зауыттың жобалық өндірімділігі толтыру қоспасын
Кен
Қатайған толтыру қоспасымен
салынған камера
Әлдеқашан қатайған толтыру
қоспасымен салынған камера
Салынған камера, паста тәрізді
салым қатаяды
Салынылған камера
Кен
Тазартқыш камера,
жарылғыш ұңғыларын
бұрғылау
Тазартқыш камера,
шыңдаулы кенді жинау
Тазартқыш камера,
жарылғыш ұңғыларын
бұрғылау
Тазартқыш камера,
шыңдаулы кенді жинау
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 74
жылына 508 мың м3 құрайды. Толтыру материалын дайындау бетон салатын зауытта
технологиялық қалдық, цементті және суды араластыру жолымен жүзеге асырылады, бетон
салатын қоспаның соңғы құрамына паста тәрізді толтыру қоспасы бойынша 60% қалдықтар
(қатты фазаның), 10% цемент, және 30% су енеді, содан кейін арнайы жер асты жүйелері құбыр
желісі арқылы пайдаланылған тазатқыш камераларына берілетін болады. Салынған тазартқыш
камералар қатайғаннан кейін осы панельдің көрші камераларын өндіруге көшуге болады.
Панель деп бір көжиекте тұрған іргелес тазартқыш камералары сериялары саналады.
Кенді желдету
Желдетудің жалпы тұжырымдамасы өскелең желдетпелерде орналасқан негізгі сыртқа сору
және айдау желдеткіштері айдау-сору жүйесіне негізделген. Олардың сәйкес техникалық
сипаттары бар және жер асты өндірулерге таза ауа берумен қамтамасыз ететін режимде
пайдаланылады. Түрлі қазба жүргізгіш өндірулерді (кен және жыныс бойынша) желдету
ықтиярсыз көмекші білдекті кен желдеткіштері көмегімен жүзеге асырылатын болады. Әр линза
үшін жұмыс кенарларын жеткілікті көлемде таза ауамен қамтамасыз ету және олардан
пайдаланылған ластанған/ластанбаған ауаны лайықты жылдамықпен ауа ағынын кетіру үшін
жаңа ауа шығаратын және ауа беретін өскелең сериялары жүргізілетін болады
Жобалы таулы жұмыстарды жүргізу үшін қажетті кенді желдетуге арналған ауаның жобалық
шығыны 1 150м3/с құрайды, соның ішінде 540м3/с Орталық аумаққа арналған, 350м3/с Батыс
және 260м3/с Шығыс аумаққа арналған. Көрсетілген шығын осы учаскелердің ең көп жобалық
қажеттіліктеріне сәйкес.
Желдетпе жүйесі сонымен қатар 3.4 сұлбасында келтіріледі.
Бетон салатын зауыт
Бетон салатын зауыт қолда бар уатылған кен ғимараттары сыртына салынатын болады.
Кеңейтілмелі ыдыс және цементті сүрлемдер осы ғимарат жанындағы сыртқа орналасқан.
Параллельді кенді қуақаздардың көп санын сәтті өндіру үшін байыту фабрикасының цемент
және технологиялық қалдықтарынан жасалған паста тәрізді қоспамен пайдаланылған
камераларды толтыру жүйесі қабылданған. Жоғарғы сапаға, әдеттегіде осы жүйені пайдалану
кезінде қол жеткізіледі, Бақыршық кен орнының таулы-геологиялық талаптарымен күтілетін
кендерді қауіпсіз және тиімді алуға арналған қиын маңызды элемент ретіне қарастырылады.
Таулы қоспаны бұзуға шек қою үшін барлық кен қауқаздарды мықты толтыру талап етіледі.
Жоспарланған өндірімділікке қол жеткізу және пайдаланылатын учаскелермен таулы
жұмыстары жүргізу кезінде қауіпсіздікпен қамтамасыз ету үшін толтыру жұмыстарына қатаң
бақылау талап етіледі.
Бетон салатын зауыт ерекшеліктерінің жұмыскерлері Кесте. 3.4 төменде ұсынылған.
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 75
Кесте. 3.4: Бетон салатын зауыттың негізгі параметрлері
Параметрлер
өлшем бірлігі
мәні
атаулы
диапазон
Дайын толтыру қоспасы жөніндегі бетон салатын
зауыт өндірімділігі
м3/сағ
120
100-130
т/сағ
220
200-230
Толтыру қоспасының соңғы тығыздылығы
т/м3
1.85
1.8-1.9
Толтыру қоспасын дайындауға арналған қалдықтар
шығыны
т/сағ
133.2
120-140
м3/сағ
181.1
160-185
Қалдықтардың сұйық фазаларының шығыны
м3/сағ
133.2
120-140
Байланыстырушы материалдың (цементтің) құрамы
%
10
7-10
Цемент шығыны
т/сағ
22.2
20-23
Толтыру қоспасындағы су құрамы
%
30
25-35
Су шығыны
м3/сағ
66.6
60-70
Байыту фабрикасына суды қайтару
м3/сағ
66.6
60-70
3.5
Кенді жасап шығару
Жобаның 1-ші және 2-ші фазасы кезінде кен дайындау кешені (сонымен қатар уату-сұрыптау
кешені деп аталатын) құрамына енетін алғашқы уатуға тікелей уатылуға берілетін болады
немесе буферлік кен қоймасында уақытша сақталады. Байыту кешенінің жобалы қуаттылығы
кен бойынша жылына 1.8млн.т құрайды. Жобаның 1-ші кезеңінде фабрикада жылына 1,8 млн.т,
2-ші кезең кезінде 1.2 млн.өндірілетін болады. Ашық өндіру кезінде фабрикаға берілетін кеннің
орташа құрамы 6.90г/т Au, жер асты өндіру кезінде 8.5 г/т Au құрайды. Сульфидті концентратқа
алтын алу 99.2 г/т концентрат құрамында алтыны бар шамамен 93.44% құрайды. Өндірістің
тауарлық өнім болып құрамында алтыны бар сульфидті концентрат болып табылады.
Байыту фабрикасы келесі негізгі компоненттері қосады:
буферлі кен қоймасы;
кен дайындау кешені (уатқыш, конвейер және уатылған кен қоймасы); және
байыту фабрикасы (диірмендер және қалқыту бөлімі, концентраттар және
қалдықтарды қойылтқыштар)
Бақыршық кен орнының кендері құрамы бойынша кенеусіз төменгі сульфидті ретінде, ал
текстурасы бойынша - дақталған ретінде топтастырылады. Кендегі негізгі зиянды қоспалар
болып органикалық көмір және күшала болып табылады. Гидрометаллургиялық өндіру кезіне
маңызды мәселе туындататын органикалық көмірдің құрамы орташа шамамен 1.2%-дан 1.6%-
ға дейін (көмірдің жалпы құрамы кезінде 2.0–3.5%) құрайды. Күшала құрамының құбылмалығы
0.3% және 1.5% арасында.
Бақыршық кен орнының кені өзімен гидрометаллургиялық байыту кезінде прег-роббингтің
қатты әсерін туындататын құрамындағы сүйір қосулары көп болған кездегі сульфидті
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 76
минералдардағы алтынның ультражұқа сеппелігі сипатталатын «екі есе мықты»
металлургиялық шикізатты ұсынады.
Буферлі кенді қойма және кен дайындау кешені
Буферлі кенді қойма байыту фабрикасына жанасады және карьерден оңтүстік-шығысқа 700м
қашықтықта кен дайындау кешені аумағындағы алғашқы уатуды қабылдайтын бункері бар
жалпы алаңына орналасқан. Кен қоймасының ең көп сыйымдылығы 115 000м³ құрайды.
Кен қоймасы құрылысы кезінде оның негізі 0.5м қалыңдықтағы су өткізбейтін мембранамен,
1.75м қалыңдықтағы топырақ қабаты төсемімен оқшауланатын болады.
Буферлі кен қоймасынан немесе тікелей өзі аударғыш машиналарынан алғашқы уатуға
берілетін өндірілген кен 100% -250мм ірілікке дейін алғашқы уату уатқышында уатылатын
болады. Уатылған кен ковейермен албарлы үңгіртаумен уатылған кен қоймасына тасылатын
болады. Уатылған кен кейін байыту фабрикасының бас корпусында орналастырылған жартылай
өздігінен уату диірменіне беріледі.
Кен дайындау кешенінің негізгі құрылғысының тізімі Кесте. 3.5-де ұсынылған.
Кесте. 3.5: Кен дайындау кешені негізгі құрылғыларының тізімі
Құрылғылар атауы
Бірлік
саны
Қуаттылығы,
кВт
Бірлік
салмағы,
кг
Жиілік терістеуіші (Sandvik) бар тор тесікті гүрсілді ST1673 (FSx
1666) қоректендіргіш
1
4х10.8
6 580
C150 (Metso Minerals) жақтаулы уатқышы
1
200
51 200
MB 1000 гидравликалық қондырғысы және гидравликалық
тартпасы (Atlas Copco) бар RB 700 жебе
1
55
11 000
Электрлі кран-арқалық
Сынып: АЗ; жүк көтергіштігі: 20т; ұшып өтуі: 10.5м; көтергіш
биіктігі: 12м.
1
24
16 700
№1 ленталық конвейер
Лента ені: 1200мм; көлденең ұзындығы: 92м; көтергіш биіктігі:
17.8м; электр жетегінің қуаттылығы: 90 кВт; лента
қозғалысының жылдамдығы: 1.25 м/с. Бірқалыпты бастау.
Резеңке тінді суыққа төзімді лента.
1
90
54 300
Реттегіш жиілігі және төрт жылдамдықты электр қозғалтқышы
бар 1-15-90B пластикалы қоректендіргіш
1
75
-
№ 2 ленталық конвейер
Лента ені: 1200мм; көлденең ұзындығы: 82.5м; көтергіш
биіктігі: 9.5м; электр жетегінің қуаттылығы: 37 кВт; лента
қозғалысының жылдамдығы: 1.25 м/с. жиілік тегістеуіші.
Резеңке тінді суыққа төзімі лента.
1
37
-
В=1 200мм үлгісінің лентасына арналған VHRS 8 конвейерлік
таразысы
1
0.5 А
45
Қызыл жоба ЭӘӘБ,
3 тарау
ZT52-0156/MM
Желтоқсан 2015
Соңғы V1.0
Бет. 77
Кесте. 3.5: Кен дайындау кешені негізгі құрылғыларының тізімі
Құрылғылар атауы
Бірлік
саны
Қуаттылығы,
кВт
Бірлік
салмағы,
кг
(Hasler, Германия)
В=1 200мм үлгісінің лентасына арналған MK-1-11 металл
детекторы
(Витебский аспаптар жасайтын зауыты)
1
30 VA
119
Байыту фабрикасы
Жартылай өздігінен уату диірмені (ПСИ) ылғалды цикда жұмыс істейтін болады. Диірменге
техникалық су берілетін болады, уатылған өнім тұнбаға жиналатын болады және кейін еленеді.
Гүрсіл үстіндегі өнімдер диірменге уатылғанға дейін қайтарылатын болады, ал гүрсіл астындағы
өнім көмір қалқыту циклына жіберілетін болады. Қалқыту кезінде құбылмалы өнімдер деп
қалқытатын ванналар бетіне қалқып шығатын материалдары айтады, ал батып кеткен өнім деп
ванна түбіне түскен ауырырақ материалдарды айтады. Байыту фабрикасында жобамен
қалқытудың бірнеше кезеңдері қарастырылған. Қалқыту кезеңдері көмір қалқытуды, жылдам
қалқытуды және сульфидті қалқытуды қосады. Сульфидті қалқыту қалқытудың дәстүрлі әдісін
пайдаланумен жүзеге асырылатын болады, ал көмір және жылдам қалқыту үшін арнайы
қалқыту құрылғысы қолданылатын болады. Қалқытудың әр кезеңінде сепарацияның бірнеше
кезеңі қарастырылатын сәйкес материалдардың қалқу қасиетін күшейту және басу үшін түрлі
қалқыту реагенттері қосылады. Қалқытуға қолданылған реагнеттер тізімі және шығыны Кестеде
3.6.
Достарыңызбен бөлісу: |