«полиметалл» АҚ Қызыл жобасының ЭӘӘБ

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 51 

 

Кестеде.2.1 берілген: Халықаралық қаржы корпорациясының Басшылық 

қағидаттарының жарияланымдары мен Жобаға қатысы бар Дүниежүзілік Банктің тобы  

 

Атауы 

Күні 

туралы жазба 

Жеке секторған арналған биоәртүрлілік бойынша ХҚК басшылығы 

2006ж., Наурыз 

Мүдделі  тұлғалармен  өзара  қатынасы:  Дамушы  нарықта  бизнес  жүргізуші 

компанияларға арналған ХҚК жетекші тәжірибе анықтамасы  

2007ж., Мамыр 

Денсаулыққа әсер етуді бағалауға кіріспе, ХҚК 

2009ж., Сәуір 

Жергілікті шарттар үшін ашық жүйенің дамуы, ХҚК 

2008ж., Қараша 

Іскерлік байланыстар арқылы шағын және орта бизнесті дамыту, ХҚК 

2008ж., Қараша 

Жобалар  және  адамдар:  Жобамен  туындаған,  ішкі  көші-қонумен  байланысқан 

тәуекелі бағалау, және осы тәуекелді басқарумен, ХҚК бойынша анықтама   

2009ж., 

Желтоқсан 

Адам  құқықтарына  әсерді  бағалау  және  басқару  бойынша  нұсқаулық;  ХҚК, 

Жаһандық шарт, Бизнес көшбасшыларының Халықаралық форумы   

2010ж., Маусым 

№6  нұсқаулық:  Биологиялық  әртүрлілікті  сақтау  және  тірі  табиғи  ресурстарды 

тұрақты басқару  

2012ж., Қаңтар 

№8 нұсқаулық: Мәдени мұра 

2012ж., Қаңтар 

 

ҚДЕҚ 

бойынша 

нұсқаулық 

- 

бұл,пайдаланушылардың 

кең 

ортасына, 

жобалар 

дайындаушыларын,  қаржыгерлерде,  мекеме  басшыларын  және  шешім  қабылдайтын  басқа 

тұлғаларды  қоса  алғанда,  көмек  ретінде  дайындалған  техникалық  ақпаратты  және  тиісті 

салалар  бойынша  деректерді  қамтитын  техникалық  анықтамалық  құжаттар.  Бұл  ақпарат 

құрылыс  салу,  пайдалану,  жобаны  немесе  объектіні  пайдаланудан  шығару  сатыларында, 

қоршаған  ортаға,  денсаулыққа  және  қауіпсіздікке  әсерін  төмендету  және  басқару, 

болдырмауға бағытталған іс-аралар үшін пайдаланылады. 

 

ҚДЕҚ  бойынша  жалпы  нұсқаулық,  кез-келген  салаға  және  жобаға  қолдануға  болатын  жалпы 

тақырыптарды  қамтуға  болатындай  жасалған.  ҚДЕҚ  бойынша  жалпы  нұсқаулық  және 

өнеркәсіп  салалары  бойынша  ҚДЕҚ  нұсқаулығы  бірігіп  пайдалануға  арналған.    Бақыршық 

сияқты  кешенді  жобалар  үшін  экономиканың  көпсалалы  секторларына  арналған  нұсқаулық 

қолданылады (қара Кесте 2.1). 

 

Кесте 2.1: ҚДЕҚ жөніндегі нұсқаулық жарияланымдары: EHS Guidance Publications relevant 

to the Project 

Атауы 

Күні 

Қалдықтар айналысы бойынша кәсіпорындар үшін ҚДЕҚ бойынша нұсқаулық  

2007ж., 

Желтоқсан 

ҚДЕҚ бойынша нұсқаулық for Water and Sanitation үшін 

2007ж., 

Желтоқсан 

Сумен  жабдықтау  және  канализация  жүйелеріне  арналған  ҚДЕҚ    бойынша 

нұсқаулық 

2007ж., Мамыр 

Түсті металлдарды балқыту және тазартуға арналған ҚДЕҚ бойынша нұсқаулық 

2007ж., 

Қыркүйек 

Тау-кен  өндірісімен  айналысатын  компанияларға  арналған  ҚДЕҚ  бойынша 

нұсқаулық 

2007ж., 

Желтоқсан 

Жылк электр станцияларына арналған ҚДЕҚ бойынша нұсқаулық  

2008ж., 

Желтоқсан 

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 52 

 

 

Тау-кен  өндіру  кәсіпорындарына  арналған  ҚДЕҚ  нұсқаулығы  қоршаған  ортаны,  денсаулықты 

және тау-кен саласындағы еңбекті қорғау бойынша ең үздік тәжірибелердің талаптарын және 

амалдарын қамтиды, олар көптеген елдерде әлдеқашан қабылданған және әрекет етеді. Тау-

кен  өндіретін  кәсіпорындарға  арналған  ҚДЕҚ  бойынша  басқарушы  қағидалар  ықтимал 

климаттық  құбылыстардың,  қауіпті  материалдарды  сақтау  үшін  үйме  жалдауқұрылғысының, 

цианидті пайдалану үшін Цианидті пайдаланудың Халықаралық кодексінің талаптарына сәйкес 

цианидті пайдалану рәсімінің негізіндегі су баланстарын құру аспектілерін, сонымен қатар тау-

кен жұмыстарын жүргізу барысында талап етілетін бірқатар басқа аспектілерді қамтиды. 

 

ҚДЕҚ  бойынша  нұсқаулықтарда,  технолгиялардың  қазіргі  заманғы  деңгейінде  және 

қолданылатын шығындарда қайтадан пайдалануға енгізілген объектілер үшін  қол жеткізілген 

болып  саналады.  ҚДЕҚ  бойынша  нұсқаулықтың  ережелерінің  қолданушылығы,  әрбір  жобаға 

орнатуды талап етуі ықтимал, оны орнату экологиялық бағалаудың нәтижелерінің, денсаулық 

пен  қауіпсіздікті  бағалау  негізінде,  сонымен  қатар  әлеуметтік  бағалау,  нақты  әр  жобаға 

қолданылатын айнымалыларды ескере отырып, олар: жобаны іске асыру елінің ерекшеліктері, 

қоршаған  ортаның  көзделген  қызметпен  байланысқан  бейімдеу  қабілеті.  Нақты  техникалық 

ұсыныстарды  қолдану  ретін  білікті  және  тәжірибелі  мамандардың  сарапшылық  пікірінің 

негізінде дайындаған жөн. 

 

Қызығушылық тараптармен әрекеттесу Экватор Қағидаларын сақтаудың(5-қағида), ХҚК қызмет 

стандарттарының  (ҚС-1)  және  ЕҚДБ  жобаларын  іске  асыруға  қойылатын  талаптардың  (ТР1)  

маңызды бөлігі болып табылады. Қызығушылық танытқан тараптармен әрекеттесудің мақсаты  

-  кірістірілген  қоғамдастықтармен  құрылымдық  қарым-қатынасты  байланыстыру  және 

қолдауды құру. Әрекеттесудің сипаты мен жиілігіхалыққа тигізетін тәуекелдер мен жағымсыз 

әсерлермен  сәйкес  болуы  тиіс.  Қатысу  сыртқы  манипуляциялаудан,  араласудан  немесе 

мәжбүрлеуден және қорқытудан бос болуы тиіс, бірақ қазіргі заманғы, актуалды, түсінікті және 

қолжетімді ақпараттың негізінде жүзеге асырылады. 

 

Жоба  бойынша  тиісті  ақпаратты  ашу  қатыстырылған  қоғамдарға  жобамен  байланысты 

тәуекелдерді,  әсерді  және  мүмкіншіліктерді  түсінуге  көмектеседі.  Егер  қауымдастықтар 

тәуекелмен  қатыстырылған  немесе  жобаның  жағымсыз  әсеріне  түскен  жағдайда,  жоба 

бастамашысы осындай қауымдастықтарға жобаның мақсаттары, сипаты және ауқымы туралы 

ақпаратқа, және осы қауымдастықтарға қатысты кез-келген тәуекелдер мен әлеуетті әсерлерге 

рұқсатты қамтамасыз етуі тиіс. 

 

Егер  қатыстырылған  қауымдастықтар  анықталған  тәуекелдерге  немесе  жобаның  жағымсыз 

әсерлеріне  ұшыратылған  жағдайда,  кеңестер  қатыстырылған  қауымдастықтарға  жобаның 

тәуекелдері, олардың әсерлері, және әсерлерді жеңілдету шаралары туралы өз пікірін айтуға, 

және  осы  пікірді  ескеретін  және  қажетті  іс-әрекеттерді  қабылдауға  мүмкіндік  беретіндей 

жүргізілуі  тиіс.  Мұндай  кеңестер  ЭӘӘБ  үрдісінің  басында  жүргізілуі  тіс,  барлық  назарды 

тәуекелдерге  және  жағымсыз  әсерлерге,  сонымен  қатар  оларды  жеңілдету  үшін 

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 53 

 

қарастырылған іс-шараларға салынуы тиіс. Кеңес беру үрдісі қатыстырылған қауымдастықтың 

қалайтын тіліне сәйкес жүргзілу тіс және жалпыны қамтитындай болуы тиіс. 

 

Қатыстырылған  қауымдастықтарға  едәуір  жағымсыз  әсер  етуі  мүмкін  жобаларға  қатысты 

қатыстырылған  қауымдастықтарға  ақпараттанған  кеңес  беру  және  қатысу  (АКҚ)  үрдісі  

жүргізілуі  тиіс,  нәтижесінде  қатыстырылған  қауымдастықтардың  есті  қатысуын  береді.  АКҚ 

тереңірек    пікірлермен  және  ақпаратпен  алмасуды  қарастырады,  сонымен  қатар 

ұйымдастырылған  көп  реттік  кеңестер,  олардың  нәтижесінде  клиент  өзінің  шешім  қабылдау 

үрдісінде  қатыстырылған  қауімдастықтардың  тікелей  қатысты  мәселелер  бойынша  пікірін 

ескере  алады,  айта  кетсек,  салдарларды  жеңілдету  бойынша  ұсынылатын  шаралар,  игіліктер 

мен даму мүмкіншіліктерін бірігіп пайдалану, сонымен қатар жобаны жүзеге асыру  мәселесі 

бойынша.    Қызығушылық  танытқан  тараптармен  әрекеттесу  жоспары  Полиметаллдың  қалай 

қызығушылық  танытқан  тараптармен  әрекеттесуін  ,  ХҚК  басшылығымен  ұсынылған 

қызығушылық  танытқан  тараптармен  әрекеттесу  және  қызығушылық  танытқан  тараптармен 

әрекеттесуді  қатитын  ЕҚДБ  жобаларын  іске  асыруға  қойылатын  оныншы  талапқа  сәйкес 

жетекші халықаралық тәжірибеге сәйкес сипаттайды. 

 

Полиметалл  қызметкерлерін  басқару  жүйесі  жұмысшыларға  арналған  тұрғын  үй-жайлардың 

қажетті  сапа  стандарттарын  қамтамасыз  етуге  арналған  саясатты  және  ережені  қатиды  және 

ХҚК ҚС-2 сәйкес негізгі қызметтерді қамтиды. Бұл жұмысшыларды кемсітпеушілік қағидасына 

сай  орналастыруды  және  теңдей  мүмкіншіліктерді  қамтамасыз  етуді  қарастырады,  сонымен 

қатар орналастыру шарттарының қозғалу еркін шектемеуін, сонымен қатар ассоциацияға бірігу 

еркін шектемеуін қамтамасыз етеді.  

 

2.8

 

Компанияның саясаты мен жалпы қағидаттары   

 

Полиметаллмен қоршаған ортаны және әлеуметтік ортаны қорғауды басқару және мониторинг 

бойынша  қолжазбалық  шекті  жоспар  дайындалды.  Ол  Жоба  бойынша  жалпы  ақпаратты, 

нормативті-құқықтық  базаны,  басқарудың  мақсаттары  мен  тиісті  жоспарларын,  әлеуметтік 

және экологиялық саясатты, жауапкершіліктің ағымдық рөлін, оқыту, қызығушылық танытқан 

тараптармен  әрекеттесу  бойынша  ақпаратты,  шағымдарды  қабылдау  және  қарастыру 

механизмін,  сонымен  қатар  жоспарланған  экологиялық  мониторинг  бойынша  деректерді 

қамтиды. 

 

Полиметаллдың  қауіпсіздік,  экология  және  еңбекті  қорғау  саласындағы  Саясаты  бар.  Бұл 

құжатта қауіпсіз өндірістік ортаға қатысы бар коммерциялық және әлеуметтік қалаулар нақты 

белгіленген,  сонымен  қатар  жақсы  үйретілген  және  талаптарды  орындайтын  қызметкерлер 

анықталған.  

 

Сондай-ақ  Полиметаллда  2012ж.  дайындалған  ҚТ  және  ЕҚ  аспектілерін  басқару  жүйесі  бар. 

Бұл  жүйе  Полиметалл  қызметкерлерін  қауіпті  өндірістік  факторлардан  қорғауға  бағытталған, 

сонымен қатар қайғылы оқиғаларды және кәсіби ауруларды болдырмауға бағытталған.   

 

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 54 

 

ҚТ және ЕҚ аспектілерін басқару жүйесі келесі мақсаттарды дайындалған: 

 



 

Полиметаллда  ҚТ  және  ЕҚ  аспектілерін  басқару  бойынша  саясатты  іске  асыру  үшін 

басшылық  болу  (бұдан  әрі  мәтін  бойынша  «Компания»),  жалпы  саясаттың  және 

басқару жүйесінің бөлігі ретінде.  



 

Компанияның  барлық  қызметкерлерін  және  олардың  өкілдерін  ағымдағы 

қағидаларды  және  еңбекті  қорғау  тәжірибесінің  тұрақты  жақсаруына  бағытталған 

еңбекті қорғауды басқару әдістерін пайдалануға ынталандыру. 

 

2.9

 

Нормативтік көрсеткіштер мен бағалаудың белгілері  

 

Жобаны Экватор Қағидаларын ұстанатын қаржы мекемелерінің есебінен қаржыландыру талап 

етілуі ықтимал. Осылайша, Полиметалл экологиялық және әлеуметтік сараптаманы қызметтің 

экологиялық жән әлеуметтік көрсеткіштерге арналған стандарттар мен басқару қағидаларына 

сәйкес  жүргізуге  шешім  қабылдады,  осыған  мысал  ертінде  Экватор  Қағидалары  бола  алады, 

ХҚК  қызметінің  2012  жылғы  нұсқасының  стандарттарын  назарға  ала  отырып.  Экологиялық 

және әлеуметтік әсер етудің осы бағалауы ХҚК қызметінің Стандарттарына сәйкес орындалды, 

Қызмет стандарттары жобаның өлшеміне және талаптарына сәйкес қолданылады. 

 

Жоба қоршаған ортаны ластайтын заттардың шығарындылары үшін белгіленген халықаралық 

және/немесе  ұлттық  стандарттарға  сәйкес  іске  асырылуы  тиіс.  Осы  сәйкестік  тиісті  жобалық 

шешімдердің  көмегімен,  ластаулармен  күреске  бағытталған  әсерлерді  жеңілдету  бойынша 

шаралармен  қиыстыра  отырып  қол  жеткізілетін  болады.  Осы  бөлімде  Жоба  қызметінің 

нәтижесінде, құрылысын салу кезеңінен бастап пайдалануға беру және жабуға дейінгі кезеңде 

қоршаған ортаға әлеуетті шығарындылардың әртүрлі санаттарына арналған белгілі нормативті 

көрсеткіштер берілген. 

 

Жоба  барлық  тиісті  ұлттық  және  халықаралық  экологиялық  стандарттарды  ескере  отырып 

жүзеге  асырылуы  және  басқарылуы  тиіс.  Жобаға  қатысы  бар  стандарттар  келесі  бөлімдерде 

берілген және өзіне келесілерді қамтиды: 

 

• Өнімді топырақ қабаты үшін актуалды ластаушы заттардың табиғи фонды концентрациясы. 

•  Ауаға,  топыраққа  және  ауыз  суға  арналған  токсинді  және  әлеуетті  токсинді  химиялық 

элементтердің,  қосылыстар  мен  заттардың  қазақстандық  ұлттық  шекті  рұқсат  етілген 

концентрациялары (ШРК). 

•  Тәуелсіз  Мемлекеттер  Достығының  (ТМД)  экологиялық  стандарттары  -  ауаға,  топыраққа, 

тұрғын  үй  қорының  жерлеріне  және  ауыз  суға  (кейбір  жағдайларда  судағы  ластаушы 

заттардың рұқсат етілген деңгейінің стандарттары жоқ болған жағдайда балық шаруашылығы 

санатына арналған су қоймасының нормативті көрсеткіштері пайдаланылады). 

•  Ластауды  болдырмау  және  қысқарту  бойынша  анықтама  -  Дүниежүзілік  банктің  ҚДЕҚ 

бойынша нұсқаулығы. Бұл Дүниежүзілік банктің саясаттары және басқарушы қағидалары, ХҚК 

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 55 

 

дереккөздерінен  ақпаратпен  толықтырылған  және  Дүниежүзілік  банктің  басқарушылық 

қағидаларының ұсынылып отырған өзгерулері. 

 

Ластаушы  заттардың  әрбір  анықталған  шығарындылар  немесе  лақтырындылардың  әрбір 

көздері  үшін  қабылдаушы  ортаның  ластаушы  заттарды  сіңіру  және  тарату  мүмкіндігімен 

байланысты тиісті стандарттар анықталатын болады. 

 

Судың сапасы 

 

Кеніштің  ӘТК  ағын  суы  ҚР  стандарттарына  сәйкес  тазартылатын  болады  және  қайтадан 

пайдаланылатын  болады.  Кеніштің  ӘТК-сы  ағын  суларды,  канализациялық  және  тұрмыстық 

қалдықтарды генерациялайды. Кеніш жоспарына сәйкес  ӘТК ағын суларын тазартуды жүзеге 

асыру  қажет  болады.  40м3/күн  орташа  қуатымен  Bio-Acos-40  биологиялық  тазартудың 

модульдік  станциясын  пайдалану  ұсынылады:  осы  құрылғының  көмегімен  тұрмыстық 

қалдықтарды  және  басқа  ағын  суларды,  коммерциялық  балықаулауға  пайдаланатын  ағын 

суларды  кейінгі  су  қоймаларына  лақытыруымен,  белгіленген  нормаға  дейінгі  биологиялық 

тазартуы  жүзеге  асырылады.  Биологиялық  тазарту  станцияларының  науалары  қалдық 

сақтағышқа бағытталатын болады. Қалдық сақтаушы жабық жүйеде жұмыс жасайтын болады, 

қоршаған ортаға лақтырындылар болжанбайды. 

 

Сұйық  қалдықтардың  ағыны  (ағын  сулар  және  қалдық  сұйықтықтар)  қоршаған  ортаға 

бөлінбейтін  болады,  егер  олардағы  компоненттердің  концентрациясы  қазақстандық 

нормативті  талаптарға  және  халықаралық  танылған  ластаушы  заттар  концентрациясының 

талаптарына сәйкес келмеген жағдайда. 

 

Әрбір  болжалданған  шығарындылар  көзі  және  қабылдайтын  су  объектілері  үшін 

сәйкестіндірудің қолданылатын критерийлері келесі бөлімдерде толығымен сипатталған: 

 

Су сапасының ұсынылған көрсеткіштері Қазақ ШРК негізінде берілген және 4-бөлімде берілген 

(«Су ресурстары»). 

 

Жерүсті және жерасты сулары (ауыз су емес) 

 

Ауыз  суының  көзі  ретінде  пайдаланылмайтын  жерүсті  су  ағындарында  және  жерасты  су 

ресурстарында  анықталған  химиялық  заттары  үшін,  әдетте,  ең  сәйкес  келетін  көрсеткіш 

ретінде  Қазақстандық  ШРК  бойынша  Нұсқаулықта  аталып  өткендер  болып  табылады  (су 

ресурстарының бөлімінде көрсетілгендей, 4-бөлім). 

 

Ауаның сапасы. 

 

Атмосфералық ауаны қорғау 

 

Қызыл Жобасының ЭӘӘБ,  

2 тарау 

 

 

ZT52-0156/MM1021 

Желтоқсан 2015ж. 

Ақырғы нұсқасы V1.0 

 

Бет. 56 

 

Ауаның ластануы Экологиялық кодекспен реттеледі. Ауаны ластауға рұқсаттар кешенді рұқсат 

берулер  режимінде  беріледі.  Ауаға  ластаушы  заттарды  шығаруды  шектеулер  Министрлікпен 

және әкімшіліктермен берілген қоршаған ортаға эмиссиясына рұқсаттарында анықталады. 

 

Атмосфералық  ауаға  ластаушы  заттардың  шығарылуы  рұқсатсыз  тыйым  салынған  және 

әкімшілік өндіріп алуларға алып келуі мүмкін. 

 

Климаттың  өзгеру  мәселесі  бойынша  үкімет  саясатының  негізгі  қағидалары  Экологиялық 

кодексте  және негізгі қағидаларда баяндалған,  мысалы, Квоталарды сату бойынша ережелер 

және  2008  жылғы  қоршаған  ортаға  шығарындыларды  қысқартуға  міндеттемелер  және  2008 

жылға  атмосфераға  жылыжайлық  газдардың  шығарылуын  шектеу,  тоқтату  және  төмендету 

ережелері. 

 

ҚР  «Энергияны  сақтау  және  энергия  тиімділігін  арттыру  туралы»  заңы  (1997ж.  17.11.2015  ж. 

жағдайы  бойынша  өзгертулер  мен  толықтыруларымен)  энергия  тиімділігінің,  соның  ішінде 

жаңа ғимараттарды соғуға және қолдағы барын қайта құрудың жалпы қағидаларын қамтиды. 

 

Жылыжайлық газдардың шығарындыларының жалпы алғандағы төмендеу көрсеткіші немесе 

ғимараттан анықталған жоқ. 

 

Атмосфералық ауаның сапа стандарты 

 

Адамдардың  тыныс  алуына  болатын  ауадағы  проблемалық  ластаушы  заттардың 

концентрациясының  халықаралық  стандарттары  Дүниежүзілік  денсаулық  сақтау  ұйымымен 

(ДДСҰ)  белгіленген.  Қазақстан  сонымен  қатар  ауадағы  әрбір  ластаушы  заттардың  рұқсат 

етілген  концентрациясының  деңгейін  белгіледі  (Қазақстан  Республикасының    №168  жаңа 

санитарлық нормалары және ережелері, 2012ж. 25 қаңтары). Төменде Кесте 2.3ауадағы рұқсат 

етілген  ластаушы  заттардың  деңгейінің  халықаралық  және  қазақстандық  стандарттары, 

сонымен  қатар  осы  ластаушы  заттарды  анықтау  үшін  ауа  мониторингіне  сынама  алудың 

ұзақтығы берілген.  

 

 

Кесте 2.3: Атмосфералық ауаның сапа стандарты

1,2

 

Параметрлері 

ДДСҰ бекіткен концентрация 

деңгейі  

мкг/м

3

 

Қазақстандық стандарттармен 

белгіленген концентрация 

деңгейі 

3 

мкг/м

3

 

Қатты бөлшектер - PM

10

 

Орташа жылдық көрсеткіштері: 

70 (1-ші аралық мақсат) 

50 (2-ші аралық мақстат) 

30 (3-ші аралық мақсат) 

20 (стандарттың талабы) 

Орташа сағаттық 

көрсеткіші: 

жүктеу/скачать 57,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: