Портфолио

ОЙЛАУ 
Сөйлеу

Ойлау
Г.Эббингауз ойлауға өзінше анықтама бере отырып, бұл процесс 
адамның тұрақты идеясы және құйын мен идеялык шабысы 
арасындағы құбылыс деп бағалады.
Ойлаудағы күйын мен шабыс жайыңдағы Эббингауз бен оның 
пікірлестерінің бағытын біздер ассоциация психологаясының 
шарықтау шегіне жеткен көрініс деп атаймыз.!

Ойлау дегеніміз - сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс-
қатынастарының миымызды жалпылай жəне жанама түрде сөз арқылы 
бейнеленуі.
Ойлау – бұл ерекше дəл,терең толық жалпы жəне жанама түрді 
шындықты бейнелеуге негізінен біздің түйсінуіміз бен қабылдауымызға 
мүмкін болмайтын заттар мен құбылыстардың арасындағы мəнді 
байланыстар мен қатынастарды бейнелеуге бағытталған сананың қызметі.
Ойлау - дербес процесс. Ойлауды психологиялық тұрғыдан зерттеу 
дегеніміз-оның ішкі ,танымдық құпия мəнін жəне жемісті болуының себебін 
ашып көрсету, яғни психология детерменизм принципіне сүйене отырып, 
ойлаудың мəнін зерттейді,əрбір адамның өзіндік ойлау ерекшеліктерін 
дамытып отыруға баса мəн береді

Ойлау
Өзіндік ішкі қарама –
қарсы қайшылықтарға 
толы процесс.
жалпы психологияның 
негізгі бөлімдерінің бірі .
тұлға рефлексиясының
жоғары психикалық 
функциялардың бірі болып 
табылады
қажетті құрылымы жəне өзі осы 
рефлексияның объектісі

Ойлау формалары
Ұғым – ойдың бастапқы 
формасы. Пікір – ойды 
мақұлдау, не оны бекерге 
шығару.
Ұғым – ойдың бастапқы 
формасы.
Пікір – ойды мақұлдау, не оны 
бекерге шығару.
Ой қорытындылары – 
бірнеше пікірлерден жаңа 
пікір шығару. Ой 
қорытындыларының өзң 
3-ке бөлінеді: 1. Индукция 
2. Дедукция 3. Аналогия

Ұғым – бұл заттар мен құбылыстардың жалпы жəне 
маңызды қасиеттерін бейнелейтін ойлаудың түрі. Ұғым 
бір-бірімен байланысты зат туралы түсніктерден –оның 
қасиеттері,жағдайлары,байланыстарыжəне 
қатынастарынан тұрады. Əрбір зат,əртүрлі көптеген 
қасиеттерді,белгілерді иеленеді. Түсініктердің 
жиынтығы ұғымды ашып көрсетеді жəне осы ұғымның 
мазмұнын құрайды.
Неғұрлым заттың маңызды белгіліері осы түсініктерде 
байқалса, соғұрлым мазмұны жағынан ұғым терең 
болады. Екі түрлі ұғымның түрі кездеседі: заттық 
немесе нақтылы жəне дерексіз.
Заттың нақтылы ұғымы дегеніміз - заттарға тұтас түрде 
қарау. Мысалы: адам,өсімдік,жануар т.б.
Дерексіз немесе абстрактылы ұғым дегеніміз -
ұғымдардың заттар мен құбылыстарға тұтас түрде 
қарамай, тек жеке қасиеттерге,сапаларға жəне 
жағдайларға қатысты. Мысалы:адамгершілік туралы 
ұғым, ақша туралы ұғым т.б

Пікір бұл -бір зат туралы 
мақұлдау не теріске 
шығаруда көрінетін ой 
формасы (жалпы, жеке, 
кесімді, жорамалды
ақиқат және жалған).

Ой қорытындысы- бұл тарихи қалыптасқан ойлаудың логикалық түрі, 
ол арқылы бір немесе бірнеше белгілі пікірлерден жаңа пікір туады. 
Ой қорытындысы үшке бөлінеді: индукция, дедукция жəне ұқсастық 
(аналогия )
Индукция дегеніміз- бірнеше жалқы немесе жеке пікірлерден бір 
жалпы пікір жасау.
Дедукция - бұл жалпы пікірлерден, деректерден жеке пікірлерге,
деректерге көшудің жалпы заңдылықтар мен ережелерді білу 
негізінде жекелеген деректер мен құбылыстарды пайымдаудың 
тəсілі.
Аналогия -ұқсастық бойынша ой қорытындыларын жасау

СӨЙЛЕУ
Сөйлеу - адамның тілдік 
амалдар арқылы пікір, ой 
білдіру əрекеті. Сөйлеу 
анатомиялық мүшелердің 
қатысуымен іске асқанымен, 
негізінен, адамның
психикалық қабілетіне, 
қоғамдағы пікір алмасу 
тəжірибесіне сүйенеді. 
Сөйлеу процесі айтылатын 
пікірдің
мазмұнына, пікір айтудың 
жағдайына сай
түрліше құрылады.