Потенциометрлік анализ
жүктеу/скачать 3,21 Mb. Pdf көрінісі
|
Аргимбаева ПДФ
|
Салыстырмалы электродтар Салыстырмалы электродтар тұрақты аз ток өткен кезде, уақыт бойынша өзгермейтін, қайталанымды потенциалға ие болуы қажет. Көбінесе салыстырмалы электродтар ретінде екін- ші текті электродтар: хлоркүмісті және каломельді электродтар қолданылады. Хлоркүмісті электрод – KCl ерітіндісіне батырылған және AgCl қабатымен қапталған күміс сымы немесе пластинкасы. Мұндай ерітіндідегі күміс иондарының активтілігі: 𝑎 𝐴𝑔 + = 𝐾 𝑠 0 𝐴𝑔𝐶𝑙 a Cl− . Осы өлшемді күміс электроды үшін Нернст теңдеуіне қоямыз: 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 = 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 + 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝑎 𝐴𝑔 + = 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 + 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝐾 𝑠 0 𝐴𝑔𝐶𝑙 a Cl− = 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 + 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝐾 𝑠 0 𝐴𝑔𝐶𝑙 − 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝑎 𝐶𝑙 − . (2.4) (2.4) теңдеуіндегі алғашқы екі қосылғыш тек температураға тәуелді: 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 + 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝐾 𝑠 0 𝐴𝑔𝐶𝑙 = 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔𝐶𝑙 0 . Осы теңдеудің (2.4) теңдеуімен үйлесімінен: 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔𝐶𝑙 0 = 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔 0 − 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝑎 𝐶𝑙 − теңдеуін аламыз. 21 Көрініп тұрғандай, хлоркүмісті электрод потенциалы ерітін- дідегі хлорид иондарының активтілігімен анықталады. Әдетте KCl-дың қаныққан ерітіндісі қолданылады. Екінші текті элек- тродтардың потенциалы электрод құрамына кіретін аз еритін анион қосылысының активтілігіне тәуелді. Каломельді электрод металды сынаптан, каломельден және калий хлор ерітіндісінен тұрады. Оның потенциалы хлорид ион- дарының активтілігіне де тәуелді: 𝐸 𝐻𝑔 2 2+ /𝐻𝑔 2 𝐶𝑙 2 = 𝐸 𝐻𝑔 2 2+ /𝐻𝑔 2 𝐶𝑙 2 0 − 𝑅𝑇 𝐹 ln 𝑎 𝐶𝑙 − , мұндағы 𝐸 𝐻𝑔 2 2+ /𝐻𝑔 2 𝐶𝑙 2 0 = 𝐸 𝐻𝑔 2 2+ /𝐻𝑔 0 + 𝑅𝑇 2𝐹 ln 𝐾 𝑠 0 𝐻𝑔 2 𝐶𝑙 2 . Хлоркүмісті, каломельді және басқа да бірқатар салыстыр- малы электродтар әртүрлі концентрациялық және температу- ралық жағдайларда зерттелді және олардың стандартты сутекті электродқа қатысты шамалары белгілі. Хлоркүмісті электродтың стандартты потенциалы әртүрлі температурада келесі теңдеу бойынша есептелуі мүмкін: 𝐸 𝐴𝑔 + /𝐴𝑔𝐶𝑙 0 = 0,2224 − 6,4 ∙ 10 −4 (𝑡 − 25) − 3,2 ∙ 10 −6 (𝑡 − 25) 2 . Каломельді электрод үшін теңдеу келесідей: 𝐸 𝐻𝑔 2 2+ /𝐻𝑔 2 𝐶𝑙 2 0 = 0,2415 − 7,6 ∙ 10 −4 (𝑡 − 25) . Көптеген потенциометриялық өлшеулер үшін салыстырмалы электрод потенциалының нақты мәні көбінесе қажет емес, тек оның тұрақтылығы маңызды. Алайда оның мәні тек ЭҚК-не ғана емес, сонымен қатар индикаторлы электродтың потенциалы да маңызды болғанда жүргізілетін өлшеулер үшін қажет. Индика- торлы электродтың потенциалы стандартты сутекті электродқа 22 қатысты қайта есептеледі. Бұл шама, әрине, таңдалған салыстыр- малы электродқа байланысты емес. жүктеу/скачать 3,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|