ЖЕТІ МОДУЛЬ БОЙЫНША ОҚЫТУДАҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР

~ 

450

 ~ 

 

білім  мен  білік  дағдыларын  меңгерту,  оқу  мен  тәрбие  үрдісін  ұйымдастырудың  сан  түрлі 

жаңа әдіс - тәсілдерін іздестіру, жаңа технологияларды сабаққа тиімді пайдалана білуі, бір 

сөзбен  айтқанда  -  оқу  үрдісін  дамыту.  Үнемі  дамып,  өзгеріп  отыратын  баланың  ішкі 

болмысы мен табиғатын қалыптастыруда мұғалімнің ықпалы ерекше. Жаңа технологияны 

жүзеге  асыру,  тиімділігіне  қарай  пайдалану  үшін,  әр  мұғалім  өзінің  алдында  отырған 

оқушыларының  жас  ерекшеліктерін  ескере  отырып,  педагогикалық  мақсат  -  мүддесіне 

байланысты,  өзінің  шеберлігіне  байланысты  таңдап  алады.  Жаңа  технологияны  жүзеге 

асыруда  мұғалім  белсенділігі,  шығармашылық  ізденісі,  өз  мамандығына  деген 

сүйіспеншілігі, алдындағы шәкірттерін бағалауы ерекше орын алады.Жалпы алғанда, жаңа 

технологиялардың  40  -  астам  түрлері  бар.  Оқушы  тұлғасының  дамуына,  қабілетінің 

артуына  жаңа  технологиялар  айтарлықтай  ықпал  жасайтыны  сөзсіз  және  бұл  қазіргі 

таңдағы білім беру жүйесінің дамуындағы елеулі бағыт. Сондықтан да болар қазіргі кезде 

біздің  ұстаздар  да  осы  жаңа  технологиялар  элементтерін  өздерінің  тәжірибелерінде 

пайдаланып  жүр.  Елімізде  оқыту  мазмұны  жаңартылып,  12  жылдық  білім  беру  жүйесіне 

көшу мақсатында жаңа буын оқулықтарының негізінде жасалған бағдарламалар бастауыш 

мектептің  жаңа  жүйеге  көшуін,  әрбір  мұғалімнен  жаңаша  жұмыс  істеуін,  батыл 

шығармашалық  ізденісін,  оқушылардың  белсенділігі  мен  қызығушылығын  арттыруды 

талап  етеді.  Сондықтан,  мұғалім  өз  білімін  жан-жақты  жетілдіре  отырып,  оқушыны 

қызықтырып  оқыту  керек  екенін  сөзсіз.  Ұлы  неміс  пегагогы  А.А.Дистервег:  «Жаман 

мұғалім  ақиқатты  өзі  айтып  береді,  ал  жақсы  оқушының  өзін  ізденуге  жетелейді,  ойлауға 

үйретеді»  –  деген.  Осыған  сүйеніп,  өз  басым  оқытудың  жаңа  технологияларын  қолдану 

арқылы  сабақтың  тиімділігін  арттыру  жолдарын  іздестіру  мақсатында  жаңа 

технологияларды үйреніп, олардың сабаққа берер пайдасы және оқушы білімін кеңейту, ой-

өрісін  жетілдіру,  тілдерін  дамыту,  шығармашылықтарын  арттыру,  оқуға  деген  ынтасын 

жоғарлатудың  оңтайлы  жолдарын  табуды  көздедім.  Сабақ  өткізу  формаларын  және 

түсіндіру  әдістерінің  жаңа  тәсілдерін  күнделікті  сабаққа  қолдануға  тырысамын.  Көбінесе 

мына жағдайларға көңіл бөлемін:  

1) сабақтың мазмұны,  

2) сабақты өткізудегі тәсілдері мен әдістерін таңдау, 

3) сабақтың нәтижелігі. 

Мектепте жұмыс атқаратын әрбір мұғалімнің алдына қазіргі таңда қойылатын талап 

өте  үлкен  болып  отыр.  Мұғалім  өзінің  инновациялық  іс  -әрекетін  қалыптастырып,  оны 

меңгеріп, сол жаңа педагогикалық технологияларды оқу-тәрбие үрдісінде жүйелі пайдалану 

арқылы  оқушылардың  білім  сапасын  арттыруы  қажет.  Сонда  ғана  жаңа  педагогикалық 

технологияларды  меңгерген,  өз  практикасында  қолданған   әрбір  мұғалім  өз  сабағын 

нәтижелі даму жағынан көре алады. 

Мұғалім  алғаш  жаңа  педагогикалық  технологияларды:  оқып  үйренеді,  екнішіден, 

меңгереді,  үшіншіден,  жаңа  педагогикалық  технологияларды  тәжірибеде  қолданады, 

төртіншіден,  оны  дамытып,  нәтижесін  тексереді.  Жаңа  педагогикалық  технологиялар 

педагогика  ғылымының  жаңа  саласы.  Инновациялық  үрдістің  негізі  –  жаңалықтарды 

қалыптастыру,  қолдану,  жүзеге  асырудың  тұтастық  қызметі.  Инновация  білім  деңгейінің 

көтерілуіне жағдай жасайды. Инновацияны «жаңалық», «жаңа әдіс», «өзгеріс», «әдістеме», 

«жаңашылдық»,  ал  инновациялық  үрдісті  «жаңа  әдістеме  құралы»  деп  атауға  болады. 

Инновацияны  қолдану  дегеніміз,  инновацияны  шаблон,  трафарет  ретінде  пайдалану  емес, 

өйткені әр мұғалімнің өз іс тәжірибесі бар. Бірақ, инновацияны қолдану арқылы мұғалім өз 

іс  тәжірибесін  байытып,  еңбегін  жеңілдетіп, белгілі  бір  нәтижеге  жету-  педагогиканың  ең 

асыл  заты  болып  табылады.  Ушинский  К.Д.  айтқандай,  іс  тәжірибе  толық  көшіріліп 

алынбайды,  тек  оның  негізгі  ойы  ғана  алыну  мүмкін.  Осы  негізгі  ойды  түсініп  оларға 

шығармашылық  көзқараспен  қараған  мұғалім  технология  бойынша  жұмыс  атқара  алады. 

Бұл  баяндамамда  жаңа  форматтағы  біліктілікті  арттыру  курсынан  алған  жеті  модульді 

сабақ  үрдісінде  үйлестіре  пайдаланудың  кейбір  жолдары,  практикада  қолданылуы  туралы 

ой қозғалған. Бұл модульдерді сабақтарымда ұтымды пайдалана отырып, оқушының пәнге 

~ 

451

 ~ 

 

деген  қызығушылығын  арттырып,  шығармашылықпен  жұмыстануға  үйренетіндігіне, 

сонымен  бірге  оқушы  мен  мұғалім  арасында  ынтымақтастық  орнап,  сабақтың  тиімділігі 

арта түсетіндігіне көзім жетті. 

Қазіргі  білім  жүйесінің  ерекшілігі  –  тек  біліммен  қаруландырып  қана  қоймай, 

өздігінен білім алуды дамыта отырып, үздіксіз өз бетінше өрлеуіне қажеттілік тудыру. Бiлiм 

беру саласында инновациялық үрдiстi жүзеге асыру мұғалiмдерден өз мінез – құлықтарын, 

ұстанымдарын,  мүмкіндіктерін түрлендiрудi  талап  етеді.  Кембридж  оқу  бағдарламасының 

мақсаты  —  Қазақстан  Республикасының  жалпы  білім  беретін  мектептері  педагогтерінің 

біліктілігін  арттыру  және  Кембридж  университеті  тәсілінің  теориялық  негіздерін  үйрену. 

Басты  міндеті  —қазақстандық  мұғалімдерге  педагогикалық  тәжірибесін  жетілдіру  мен 

бағалай білуге көмектесу, сындарлы ойлауға бағыттау. 

Бағдарлама жеті модульден тұрады: 

1. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. 

2. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. 

3. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. 

4.  Оқыту  мен  оқуда  ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды  (АКТ) 

пайдалану. 

5. Талантты және дарынды балаларды оқыту. 

6.Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу.  

7.Оқытудағы басқару және көшбасшылық. 

Осы  7  модуль  бойынша  сабақтарды  қызғылықты  етіп  өткізу  үшін  үнемі 

оқушылардың  сабақтан  жақсы  әсер  алуына  байланысты  инновациялық  технологияны 

қолдану  қажет.  Бағдарлама  оқушыларға  қалай  оқу  керектігін  үйретіп,  соның  нәтижесінде 

еркін,  өзіндік  ой-пікірін  жеткізе  білетін  ынталы  сенімді  болуды  қалыптастырады. 

Күнделікті 

сабақтарда 

сыныпта 

ынтымақтастық 

ахуал 

қалыптастыру 

білімге 

құштарлықтарын, көңіл күйлерін жақсартуына оң әсерін береді. Ынтымақтаса жұмыс істей 

отырып,  олар  бір  нәтижеге  жету  үшін  топ  ережелерін  сақтауды  үйренеді.  Өз-өздерін 

реттеулері мен көшбасшылыққа ұмтылулары, дарындылары айқындала бастады.  

Оқыту  мен  оқытудағы  жаңа  тәсілдердің  ішінде  диалогтық  оқыту  тәсілі  де  тиімділігін 

көрсетеді.  Ол  ұжымдық  және  өзара  білім  алмасуға  жағдай  туғызады.  Бұл  тәсілмен  оқыту 

топпен  әңгімелесу,  сұхбаттасу,  "миға  шабуыл”  логикалық  сұрақ-жауап  әдістері  арқылы 

жүзеге  асады.  Білім  беру  жүйесіне  жаңа  инновациялық  технологияларды  енгізу  арқылы 

оқыту үрдісін жетілдіру, оқушының танымдық қабілетін дамыту, саналы деңгейге көтеру  - 

бүгінгі күнгі күрделі мәселе. Білімді жеке тұлғаға бағыттау арқылы өзін-өзі таныған, ақыл-

ойын  жан-жақты  дамытқан  өзіндік  "Мендік”  пікірі  қалыптасқан  оқушы  тәрбиелеу 

мұғалімдер  алдына  тың  міндеттер  жүктейді.  Бұл  модульдердің  көпшілігін  бұрыннан 

сабағымызда  пайдаланып  жүрсек  те,  тереңіне  үңіліп,  олардың  өзіндік  философиясын 

түсініп  көрмеппіз.  Әрине,  бұрынғы  дәстүрлі  әдістерді  де  жоққа  шығаруға  болмайды,  әр 

тәсілдің  өзіндік  артықшылықтары  болады.  Біз  қолданып  отырған  бағдарламаның  түрлі 

тәсілдерді  жинақтағанына  қарамастан  ,  сындарлы  оқыту  негіздері  қамтылған.  «Оқу  мен 

жазу  арқылы  сын  тұрғысынан  ойлауды  дамыту»  (СТО)  бағдарламасының  қазіргі  таңда 

білімді, білгенін өмірге пайдалана алатын шәкірт тәрбиелеуде алатын орны ерекше.  

1. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Ғылыми зерттеу нәтижелері сабақта диалогтің 

маңызды  рөлін  айшықтап  көрсетіп  береді.  Мұғалімдер,өз  кезегінде  ,өзінің  сабақ  беруіне 

емес,оқушылардың оқу ептілігін дамытуға назар аударуы тиіс.Осы мақсатта мұғалім оқыту 

ортасын құру керек,соның арқасында оқушылар ақпаратты енжар қабылдамай,оқу үдерісіне 

белсенді қатысатын болады. 

2. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасы –

әлемнің 

түпкір-түпкірінен 

жыйылған 

білім 

берушілердің 

бірлескен 

еңбегі,ал 

бағдарламаның  негізі  Ж.Пиаже,Л.С.Выготский  теорияларын  басшылыққа  алады.Сын 

тұрғысынан  ойлау  дегеніміз  –  ой  қозғай  отырып,  оқушының  өз  ойымен  өзгелердің  ойына 

сыни  қарап,  естіген,  білгенін  талдап,  салыстырып,  реттеп,  сұрыптап,  жүйелеп,  білмегенін 

~ 

452

 ~ 

 

өзі  зерттеп,  дәлелдеп,  тұжырым  жасауға  бағыттау.  Өз  бетімен  және  бірлесіп 

шығармашылық жұмыс жасау. 

3. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. 

Болашақ  ұрпақты  тәрбиелеу  мен  білім  беруде  сындарлы  оқыту  және  бағалау 

маңызды болып отыр.Бағалау формативтік (қалыптастырушы) және жиынтық болып екіге 

бөлінеді.Бағалау  –одан  арғы  білім  туралы  шешімді  қабылдау  мақсатымен  оқытудың 

нәтижелерін  жүйелі  түрде  жиынтықтауға  бағытталған  қызметті  белгілеу  үшін 

қолданылатын  термин.  Мұғалімдер  мен  оқушылар  өздерінің  қандай  мақсатқа 

жететіндіктерінің  өлшемдерін  түсіну.  Осыған  байланысты  бағдарлама  критерийлі  бағалау 

тәсілдерін қарастырады. 

4.  Оқыту  мен  оқуда  ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды  (АКТ) 

пайдалану. Оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану қоғамдағы 

өзгерісті  танып  білуге  және  оларды  тез  қабылдауда  мол  мүмкіндік  береді.  Жоспарланған 

сабақты тиімді өткізуге көмектеседі, оқушының ой өрісінің дамуына, зерттеулік жұмыстар 

жүргізуіне  ықпал  етеді.  Бағдарлама  соңында  мұғалімдер  ақпараттық-коммуникациялық 

технологияларды сенімді және сыни тұрғыдан пайдаланушыларға айналады.  

5. Талантты және дарынды балаларды оқыту. 

Оқушылар арасындағы «дарынды және талантты балалар деген кімдер?» деген сұрақ 

туындайтыны рас. «Дарындылық мазмұны әр түрлі болып келеді»деп жазады мұғалімдерге 

арналған нұсқаулықта Ренцулли мен Райс (1985)» дарынды және талантты балалар күрделі 

қабілеттердің иелері,әрі олар адам қызыметінің кез келген құнды саласында өз қабілеттерін 

көрсетуге  бейім»деген  пікір  білдіреді.Талантты  және  дарынды  оқушыларға  білім  беруді 

дамытудың инклюзивті тәсілі негізінде осындай балаларды анықтау туралы ой-пікірлер мен 

зерттеулер  жасау.  Оқушылардың  қабілеттерін  дер  кезінде  анықтай  білген  ұстаз  болашақ 

талантты да тани біледі. 

6.Оқушылардың  жас  ерекшеліктеріне  сәйкес  оқыту  және  оқу.  Белгілі  бір  шақтық 

кезеңге  тән  анатомиялық-физиологиялық  және  психологиялық  ерекшеліктерді  әдетте  жас 

ерекшеліктері  деп  атайды.  Сондықтан  педагогика  және  психология  балалардың  жас 

ерекшеліктеріндегі  ширақтықты,  өзгерімпаздықты  айқындайды,  тәрбиеленушінің  және 

қоршаған  ортамен  жасайтын  қарым-қатынастар  жүйесіне  тәуелді  болатынын  атап 

көрсетеді. 

7.Оқытудағы  басқару  және  көшбасшылық.  Қандай  жағдай  болмасын,  өзіңіздің 

өмірлік  ұстанымыңызды  таңдай  білу,  адамдық  көшбасшылыққа  негізделеді.  Олай  болса, 

бағдарламаның  негізгі  идеясы  сыни  тұрғыдан  бағалау,  өзгерту  және  тәжірибе  мен  білім 

саясатын  қайта  бағалау  мұғалімдер  бастамасымен  барлық  деңгейлерде  өзгерістердің  іске 

асырылатыны  негізделеді.  Мектеп  жұмысының  бағдарламасына  балаларға  көшбасшы 

болуға  үйрететін  тренингтер,  рөлдік  ойындар кіреді. Модулді  қолдана  отырып,  өзімнің де 

көптеген  қызықты  идеяларымды  жүзеге  асыру  жөнінде  белсенділігім  арта  түсті. 

Қазақстанның білім беру мазмұны сөзсіз жаңа сатыға көтеріліп, алға қадам бастап келеді. 

Біліктілік  пен  шеберлігімізді  ұштастырып,  жас  ұрпақты  әлемді  мойындататын  рухани 

биікке көтеру біздердің міндетіміз. Қазіргі заман мұғалімі заман талабына сай білім беруде 

жаңалыққа  жаны  құмар,  шығармашылықпен  жұмыс  істеп,  оқу  мен  тәрбие  ісіне  еніп, 

оқытудың жаңа технологиясын шебер меңгергенде ғана білігі мен білімі жоғары, жетекші 

тұлға ретінде болатыны сөзсіз.  

Қорытындылай  келе,  жеті  модульді  сапалы  қолдана  алсақ,  оқушыларымыз  сыни 

ойлай  алатын,  білімге  құштар,  алған  білімдерін  талдап,  жинақтап,  практикада  қолдана 

алатын нағыз көшбасшы тәрбиелейтіндігіміз сөзсіз. 

 

Пайдаланылған әдебиеттер: 

1. Мұғалімге арналған нұсқаулық Астана 2012 жыл. 

2.Қазақ  тілі  оқыту  әдістемесі  3-сынып  –  А.Қайырбекова.,  А.Кенжесарина  Алматы 

«Атамұра» 2010. 

~ 

453

 ~ 

 

3.Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде Республикалық ғылыми-педагогикалық басылым 

2\2008. 

4. «Тілдік қатынас», оқулық, Алматы 1, 39 бет 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

~ 

454

 ~ 

 

МАЗМҰНЫ 

1.

 

 

Искакова Л.Т.  Алғы сөз....................................................................................................... 

4 

2.

 

 

Ергешбаева  Ш.Н.  ТжКББ  ұйымдарының  индустриалды  –  инновациялық  даму 

жағдайындағы білім мазмұнын жаңғыртудағы педагог құзыреттілігі............................ 

 

5 

3.

 

 

Ахтаев  М.Б.  Білім  беру  мазмұнын  жаңарту  жағдайында  педагогтерге  сапалы 

біліктілік арттыру курстарын ғылыми негізде ұйымдастырудың маңыздылығы.......... 

 

7 

4.

 

 

Медетбекова  М.А.  Техникалық  және  кәсіптік  білім  берудегі  модульдік  оқыту 

технологиясы......................................................................................................................... 

 

8 

5.

 

 

Вознюк  В.В.  Коучинг  как  форма  педагогической  поддержки  студентов 

педагогических вузов............................................................................................................ 

 

11 

6.

 

 

Ефремова  Г.Л.  Особенности  профессионализации    специалистов    социально-

педагогической сферы в украине......................................................................................... 

 

14 

7.

 

 

Бойченко  М.А.  Развитие  способностей  математически  и  технически  одарённых 

школьников посредством STEM-образования в США и Канаде..................................... 

 

19 

8.

 

 

Коваленко  С.  Н.  Применение  рыночных  принципов  к  системе  образования 

взрослых: британский опыт................................................................................................ 

 

24 

9.

 

 

Мельник  Ю.Б.,  Пипенко  И.С.  Особенности  введения  педагогической  логистики  в 

высших учебных заведениях................................................................................................ 

 

27 

10.

 

 

Садыкова А.Н. Модель управляемого перекрестка в среде anylogic............................... 

32 

11.

 

 

Байғазиева  А.А.  Кәсіптік  білім  беру  ұйымдарында  инновациялық  технологиялар 

арқылы әдістемелік жұмыстың нәтижелілігін арттыру.................................................... 

 

36 

12.

 

 

Нысанова  М.А.  Өндірістік  -  оқу  сабақтарын  кәсіпорында    дуалды  оқытудың 

эксперименттік жүйесімен өткізу....................................................................................... 

 

39 

13.

 

 

Адайбаева А.А. Индустриялдық –инновациялық даму бағдарламасы аясында кәсіби 

мамандарды даярлауда дуалды оқыту жүйесін пайдаланудың тиімділігі...................... 

 

45 

14.

 

 

Самбетов  А.С.,  Чалабаева  А.И.  Автокөліктің  жалпы  техникалық  жағдайын 

диагностикалау......................................................................................................................  

 

47 

15.

 

 

Козыбаев С.К. Оқу үдерісіне оқытудың жаңа технологияларын ендірудің тиімділігі.. 

52 

16.

 

 

Тастанбекова  Ф.Т.,    Досова  А.С.  Оқытушының  кәсіби  құзіреттілігі  -  бәсекеге 

қабілетті тұлға қалыптастырудың негізі............................................................................. 

 

56 

17.

 

 

Джуматова Л.Б. Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің жаңашылдығы........................... 

60 

18.

 

 

Еcалиева  O.Қ.  Физикалық  экcпеpимент  деpектеpін  өңдеуде  паpаллельді 

алгopитмдеpді қoлдану......................................................................................................... 

 

61 

19.

 

 

Абдукадирова  К.А.  Кәсіби  білім  беру  жүйесіндегі  психологиялық  кеңестің  даму 

жағдайы.................................................................................................................................. 

 

64 

20.

 

 

Утепова Л.К. Кәсіби білім беру жүйесінде көптілді меңгеру – заман талабы................ 

67 

21.

 

 

Серик А.М. Кәсіби білім беруде дуалды жүйесін пайдаланудың маңызы..................... 

69 

22.

 

 

Нурбекова П.Н. «Мәңгілік ел» ұлттық идеясы аясында жастарға кәсіптік білім беру 

маңызы.................................................................................................................................... 

 

71 

23.

 

 

Бабаханова  С.Ж.  Дуалдық  оқыту  жүйесі  -  мамандар  даярлаудағы  функционалды 

білім мен кәсіби құзыреттілік кепілі................................................................................... 

 

73 

24.

 

 

Калжанова  Г.А.  Кәсіби  білім  беру  жүйесіндегі  математика  пәнін  оқыту  арқылы 

оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту............................................................. 

 

76 

25.

 

 

Махашов Қ.Ш., Жораев М.Б., Джанабаев Қ.А. Техникалық терминдер проблемасы... 

79 

26.

 

 

Тастанбеков А.А. Дуалды оқыту жүйесі – сапалы білім беру кепілі............................... 

82 

27.

 

 

Зулпанова  Г.А.  Оқытудың  жаңа  инновациялық  технологиялары  кәсіптік  және 

техникалық білім беру негізі................................................................................................ 

 

84 

28.

 

 

Зортаева  А.Ж.  Роль  инновационных  методов  при  обучении  русскому  языку  как 

неродному в условиях трехъязычного образования.......................................................... 

 

89 

29.

 

 

Kadeyeva A.I. Еffective questioning techniques as significant interaction patterns.............. 

92 

30.

 

 Дауленбаева Г.А. Особенности лексикона студентов-медиков...................................... 

96 

31.

 

 

Абилдабекова Ф.К. Обучение учащихся колледжа языку специальности..................... 

99 

32.

 

 

Баратбаева  А.А.  Оптимизация  методики  обучения  русскому  языку  как 

инновационная основа формирования языковой компетентности.................................. 

102 

33.

 

 

Ирсаева М.П. Киімдерді  өңдеуде жаңа  инновациялық технологияларды  қолдану....  104 

~ 

455

 ~ 

 

34.

 

 

Айтжанова  С.Б.  «Індеттану  микробиологиясымен»  пәнін  оқытуда  ақпараттық 

жүктеу/скачать 6,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: