Ол скелеттік мускулатураның жетекші құрылымдық құрамдасы. Одан тағы тілдің, өңештің жоғары бөлігінің, және т.б. бұлшық еттері құрылған.
қаңқалық бұлшық ет тінінің гистогенезі төрт сатыдан тұрады:
Миобласттық
Миосимпласттық
Бұлшық ет түтікшелер сатысы
Кемелденген бұлшық ет талшықтарының қалыптасу сатысы.
(17.2-сур. 238-240б).
Бұлшық ет - адамда, омыртқалы жануарларда және көптеген омыртқасыздарда денені қозғалысқа келтіретін мүше.
Тін (лат. textus, грек. hіstos), биологияда– адам мен жануарлар организмде болатын, шығу тегі, құрылысы және атқаратын қызметі ұқсас клеткалар жүйесі.
Бұлшық ет тінінің жасқа және атқаратын қызметтеріне байланысты ерекшеліктері.
Бұлшықет тіні
Құрылымдық-функционалды бірлігі
Құрылымдық-функционалды бірлігіндегі ядроның саны
Ядроның орналасуы (орталығында, периферияда)
Тегіс
Тегіс миоциттердің бумаларының ұзына бой кесінділері (1) және көлденең жолақты (2) кесінділері көрінеді.
3
Ядролары ортасында орналасады
Қаңқа
Көлденең талшықтарда көрінеді
1
цитоплазманың шетінде орналасады
Жүрек
Кейде екі ядросы болады
жасушаның ортасында
Бұлшықет тіні
Құрылымдық-функционалды бірлігі
Құрылымдық-функционалды бірлігіндегі ядроның саны
Ядроның орналасуы (орталығында, периферияда)
Тегіс
Тегіс миоциттердің бумаларының ұзына бой кесінділері (1) және көлденең жолақты (2) кесінділері көрінеді.
Бір немесе екі
Ядролары ортасында орналасады
Қаңқа
Көлденең талшықтарда көрінеді
1
цитоплазманың шетінде орналасады
Жүрек
Кейде екі ядросы болады
жасушаның ортасында
Бұлшықеттер - бұлшықет ұлпасынан, тығыз және кеуекті дәнекер ұлпалардан, қантамырлары мен жүйке талшықтарынан тұрады. Бұлшықеттердің негізін - көлденең жолақты бұлшықет талшықтарының жіңішке шоғыры (пучки) құрайды
Бұлшықетталшықтары -миофибриллалар (грекше «тіо»- бұлшықет, латынша «fibrilla» - талшық) миозин және актин нәруыздарынан тұрады. Миозин - бұлшықетте ет талшықтарының жиырылып босаңсуына қатысатын еритін нәруыз. Актин - бұлшықетте миозинмен бірге болатын, ет талшықтарының жиырылып, босаңсуына қатысатын нәруыз. Миофибрилла (миоциттер) бұлшықеттердің ең күшті құрылымдық және қызметтік бірлігі.
Тін (лат. textus, грек. hіstos),биологияда– адам мен жануарлар организмінде болатын, шығу тегі, құрылысы және атқаратын қызметі ұқсас клеткалар жүйесі. Тіннің құрамына клеткатіршілігі өнімдері – клеткаралық заттар мен құрылымдар да кіреді.
