Scribus  бағдарламасының  кӛмегімен  «Қазақстан  Республикасының  тәуелсіздігінің

139 
 
 
Бізде мынадай жаңа қҧжат  пайда болады (сурет 2).  Біз осы терезеде жҧмыс жасаймыз.  
Бізге Вид тақтасына ӛтіп, барлық кӛрсету қҧралдарына белгі қою қажет. Ол бізге бетте 
жҧмыс жасауға 
кӛмектеседі (сурет 3). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                         Сурет 3 
Мәтіндік және графикалық блоктармен жҧмыс жасаймыз.  Ол бетке мәтін мен сурет қоюға 
ҥшін пайдаланылады.  
Ен  бірінші,  бетке  мәтіндік  блок  енгіземіз.  Мәтіндік  блокты  енгізу  ҥшін  Инструменты 
тақтасынан Добавить текстовый блокбатырмасын басамыз (сурет 4). 
 
                                                      Сурет 4 
Бҧл  мәтіндік  блок  газеттің  басты  тақырыбын  жазу  ҥшін  пайдаланылады.    Оны  бетке 
қоямыз (сурет 5). 
 
Сурет 5 

140 
 
Мәтіндік  блоктың  ҥстін  екі  рет  шерті  арқылы  мәтінді  енгіземіз.  Тышқанның  оң  жағын 
шерту арқылы ашылған диалогтік терезеде  Свойства  қҧралын таңдап, енгізілген мәтінннің 
қасиеттерін береміз. Мәтіннің тҥсін, ӛлшемін, бағандар санын, олардың арақашықтығын осы 
терезеде енгіземіз. 
Алғашқы бетте газеттің атауы, басылым кҥні, нӛмері, қҧраушының аты – жӛні, басылымда 
болатын  мақалалардың  қысқаша  сипаттамасы  және  т.б.  мәліметтер  болады.  Мәтіндік  және 
графикалық блоктарды пайдаланып жоғарыда айтылған мәліметтерді жасаймыз.  
Алғашқы  бетте  «Ел  тәуелсізідігне  25  жыл»  тақырыбын  қамтиды.  Ол  туралы  қысқаша 
мәлімет беріледі. Жалғасы келесе беттерде кӛрсетіледі. Қысқаша газет қамтитын мәліметтер. 
Олар: Қостанайдағы би кешінен тҥскен қаржы Айшаны емдеуге жҧмсалды; тәуілсіздіктің 25 
жылдығына  қарсы  «Мәңгілік  ел»  пойызы  Қазақстанның  барлық  қалаларынан  ӛтті,  соның 
ішінде,  Қостанай  қаласынан;  осы  жылғы  айтулы  оқиғалар.  Берілген  мәліметтерді  келесі 
беттерде толықтырамыз. Алғашқы бет шағын әрі, сапалы, кӛрікті болуы тиіс (сурет 6). 
Басты бет дайын. Енді, қосалқы беттерді істеуге кірісейік. Қосалқы бетте мақалалар толық, 
ашылған тҥрде беріледі. Сол себепті бір бетке екі немесе ҥш мақала орналастыруға болады. 
Мен екінші бетте тәуелсіздік жайлы және Қостанайға келген «Мәңгілік ел» пойызы жайлы 
болмақ. 
Біз ең 
алдымен, 
мақаланы дайындаймыз. Енді бетке мәтіндік блок орналастырамыз. Баған санын, қаріп 
ӛлшемін, аралықтарын тышқанның оң жақ батырмасын шерту арқылы Свойства қҧралын 
таңдап, кӛрсетілген қҧасиеттерді ӛзгертеміз. (сурет. 7). 
                                                   

141 
 
Мақаламыз оқырманға қызықты болуы ҥшін суреттер пайдаланамыз. Ол ҥшін графикалық 
блокты таңдап, беттің ӛзімізге ыңғайлы жеріне қоямыз. Графикалық блоктың ҥстінен екі рет 
шерту  арқылы  сурет  жҥктейтін  диалогтік  терезе  ашылады.  Суреттерді  жҧмыс  ҥстелінен 
қажетті файлдан таңдап, OK батырмасын басамыз (сурет 8). 
 
Мақаламыз  басқа  мақаладан  ерекшеленіп  тҧру  ҥшін  рамка  қояйық.  Ол  ҥшін  саймандар 
тақтасынан  тӛрт  бҧрышты  фигураны  таңдаймыз.  Қажетті  ҥлгідегі  фигураны  алып  мәтіндік 
блоктың айналасын қоршаймыз (сурет 9). 
 
 
                                                        
Жоғарыдағы әрекеттерді орындау барысын да мынадай тҥрдегі мақала шықты (сурет 10). 
Мақаланың  авторы  жайлы  мәліметтің  болуы  міндетті.  Себебі  оқырманға  мақала  толықтай 
болуы  қажет.  Оқырманның  авторды  білуінің  де  пайдасы  кӛп.  Автордың  және  газеттің 
рейтингіде ӛседі.  
 
                                                            Сурет 10 
 Жоғарыдағы  әрекеттерді  қайталай  отырып,  біз  келесі  мақаламызды  ӛңдейміз.  Бетке  бір 
мәтіндік  блок,  екі  графикалық  блок  енгіземіз.  Оларды  орналастырып,  мәтін  және  сурет 
жҥктейміз. Міндетті тҥрде тақырыпша болады. Ол ҥлкен қаріптермен беріледі (сурет 11). 

142 
 
 
                                                          Сурет 11 
Екінші беттің нӛмері мен басылым саны немесе авторлар жайлы мәлімет беруге болады. 
Екі  мақала  да  ҥлкен  болғаннан  соң,    оларды  сызық  арқылы  айырып  қою  қажет.  Ол  ҥшін 
саймандар тақтасынан  сызық таңдаймыз. Оның қасиеттерін тышқанның оң жақ батырмасы 
шерту арқылы Свойства диалогтік терезесін шақырып, сызықтың тҥрін, ӛлшемін ӛзгертеміз 
(сурет 12). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Барлық әрекеттерді орындадық. Енді пайда болған бетімізді кӛрейік (сурет 13). 
 

143 
 
Жоғарыда  қолданылған  әрекеттермен  ҥшінші  бетті  сәндейміз.  Бҥгінгі  менің  газетім  тӛрт 
беттен  болады.  Жоғарыда  айтылғандай,  әр  бет  ӛзіндік  қызықты  мақалалармен 
толықтырылады.  
Келесі бетте біз елімізде «Тәуелсіздіктің 25 жылдығына» арналып ӛткізіліп жатқан акция 
жайлы  болмақ.  Бҧл  акцияның  мақсаты  жастарды  патриоттыққа  шақыру,  елінің,  жерінің, 
халқының азаматы болуды ҥйрету. Қостанай қаласында болған қайырымдылық «Қысқы бал» 
би  кеші.  «Тәуелсіздік  оңай  келген  жоқ»  сӛздерін  арқау  етіп,  жақында  жарық  кӛрген 
«Алматы. 1986. Желтоқсан» кітабының  сегізінші томы жайлы болмақ (сурет 14). 
 
 
                                               Сурет 14 
Тӛртінші бетте осы жылғы аталып ӛтілетін тарихи оқиғалар жайлы. Әлихан Бӛкейханның 
150  жылдық  мерейтойы,  1916  жылғы  ҧлт  –  азаттық  кӛтерілісінің  100  жылдығы,  семей 
полигонының жабылуына 25 жыл, Рио - де  - Жанейрода ӛтетін ХХХІ олимпиада ойындары 
жайлы болмақ.  
Бҧл  бетті  басқа  беттерден  ерекшелеу  мақсатында  рамка  қоюды  шештім.  Ол  ҥшін 
саймандар тақтасынан тӛртбҧрышты фигураны таңдаймыз. Бетке орналастырамыз (сурет 15). 

144 
 
 
Сурет 15 
Оның контуры мен ішінің тҥсін осы терезенің цвета қасиетінде ӛзгереміз  (сурет 16). 
 
                                                     Сурет 16 
Мәтінді  енгізу  ҥшін  саймандар  тақтасынан  мәтіндік  блокты  рамканың  ішінен 
орналастырамыз.  Сурет  ҥшін  саймандар  тақтасынан  графикалық  блокты  енгізіп,  қажетті 
орынға қоямыз ӛзгереміз  (сурет 17). 

145 
 
 
                                                     Сурет 17 
Осы әрекеттерді қайта орындай арқылы келесі мақаланы жасаймыз  (сурет 18). 
 
                                                  Сурет 18 
Осы әрекеттерді қайта орындай арқылы келесі мақаланы жасаймыз (сурет 19). 
 
 
Сурет 19 
 
 
Беттегі  мақалалар  дайын.  Енді  ӛз  қабілетімізге  қарай  мақала  бетін  ӛңдейміз.  Ӛңделіп 
дайын болған мақала (сурет 20). 

146 
 
 
                                                        Сурет 20 
Газетіміздің  барлық  беттері  дайын.  Оны  сақтаймыз.  Ол  ҥшін  Файл 
 Сохранить  как 
мәзірін таңдап, ашылған диалогтік терезеде жобаның орнын, атауын беріп сақтаймыз (сурет 
21). 
 
Сурет 21 
Scribus бағдарламасында жобаны сақтаудың тҥрлері кӛп. Оны кез келген бағдарламаға сай 
сақтауға,  экспорттауға,  импорттауға    болады.  Мәселен,  экспорттау  сурет  ретінде,  PDF 
пішінінде, EPS пішінінде, SVG пішінінде жҥзеге асырылады. PDF пішінінде экспорттау ҥшін 
(сурет  22)  Файл    Экспортировать    Сохранить  как  PDF  мәзіріне  ӛтесіз  сізде  келесі 
диалогтік терезе ашылады. Атауын беріп, Сохранить батырмасын басамыз (сурет 23). 

147 
 
 
Сурет 22 
 
Сурет 23 
 
 
 
 
 
 

148 
 
 
Жобамыз дайын. Газеттің жалпы тҥрі (сурет 24). 
 
 
Сурет 24 
 
Кҥтілетін нәтижелер 
Scribus  бағдарламасын  барлық  дерлік  баспа  орындары  қолданады.  Scribus  бағдарламасы 
іске еркін және сенімді қуатты ҥстелдік баспа жҥйесі болып табылады. 
Scribus бағдарламасына қарама-қарсы кӛбінесе кең таралған баспалық  жҥйелері,  мысалы 
Microsoft Publisher немесе Adobe PageMaker(Ескерту- Adobe PageMaker жобасы 2004 жылы 
жабылды);  Adobe  InDesign  бағдарламсын  одан  әрі  дамыту;  бірақ  бҥгінгі  кҥнге  дейін  Adobe 

149 
 
PageMaker-ді  сату  және  техникалық  қолдау  жалғасуда.  Ол  докуметтеуге  арналған  нашар 
қҧжатталған коммерциялық файл пішімі бар.  
Факт  бойынша  осы  бағдарламалардың  бірінде  қҧрылған  файл  басқа  бағдарламада 
редакциялау ҥшін ашу іс жҥзінде мҥмкін емес.  
Ҥстелдік  баспа  жҥйелері,  осы  орайда  әлі  бірыңғай  стандарттар  қабылданбаған 
бағдарламалық қамтамасыз етулердің бірін қамтамасыз етеді. 
Scribus  бағдарламасын  пайдаланып  буклеттер,  брошюралар,  кітапқа  қаптама,  визиттік 
карточкалар және т.б. жасауға болады.  
Бҧл  жобам  «Тәуелсіздігіміздің  25  жылдығына»  арналып  отыр.  Мен  бҧл  жобамды 
жасардан  бҧрын  кӛптеген  газет  журналдан  қарап,  елміздің  соңғы  жаңалықтарымен 
таныстым.  
Облысымыздың,  республикамыздың  жаңалықтары  кірістірілді.  Барлық  мақала  ерекше 
тақырыппен,  мәліметтермен  жасалған.  Әр  бір  баспа  орнының  басты  мақсатының  бірі  –  ол 
оқырманның  кӛп  болуы,  мақаланың  маңыздылығы  мен  сапалылығы.  Қаламызда  кӛптеген 
баспа ҥйлері жҧмыс жасайды. Қала тҧрғындарын қуантып жҥрген «Қостанай таңы», «Біздің 
Қостанай» сынды газеттер бар. Менің бҧл жобамда болашақта осы баспа қҧралдары сияқты 
ел сҥйіп оқитын, табысты да алдыңғы қатарлы газет болатынына сенемін.  
 
Пайдаланылған әдебиеттер 
1.
 
БожкоА.Н. Adobe FrameMaker. Сложная верстка: Учеб.пособие. – Аскери, М.: 2007. ‒ 
255 с. 
2.
 
ДеннисА.  PDF  и  Adobe  Acrobat.  Искусство  допечатной  подготовки:  Учеб.пособие.  – 
М.:Diasoft, 2002. – 372 с. 
3.
 
Джиго  А.А.,  Калинин  С.Ю.  Стандарты  по  издательскому  делу:  Учеб.пособие.  –  М.: 
Юрист, 1998. – 376 с. 
4.
 
Жексенаев  А.Г.  Учеб.пособие.  ‒  Томск:  Издательство  Томского  государственного 
университета, 2008. 60 с. 
5.
 
Маргулис Д.Препресс-ресурсы: Учеб.пособие. – М.:Попурри, 2000. – 256 с. 
6.
 
Матвеева  Р.В.,  Трубникова  Г.Г.,  Шифрина  Д.А.  Основы  полиграфического 
производства: Учеб.пособие. – М.: Книга, 1994. – 312 с. 
7.
 
Мэйрин  Д.,  Шэффер  Д.  Формат  PDF  в  полиграфии:  Учеб.  Пособие.  –  М.:  ПРИНТ-
МЕДИА центр, 2007. – 234 с. 
8.
 
О`Квин  Д.    Допечатная  подготовка.  Руководство  дизайнера:  Учеб.пособие.  –  М.: 
Издательский дом «Вильямс»,  2001. – 592 с. 
9.
 
Пикок  Дж.  Издательское  дело  (от  замысла  до  упаковки):  Учеб.пособие.  –  СПб.: 
ЭКОМ, 1998. – 400 с. 
10.
 
Полянский  Н.Н.  Основы  полиграфического  производства:  Учеб.пособие.  -  2-е  изд., 
перераб. – М.: Книга, 1991. – 350 с. 
11.
 
Попов В.В. Общий курс полиграфии: Учеб.пособие. – М.: Книга, 1964.–559 с. 
12.
 
Стефанов  С.И.  Путеводитель  в  мире  полиграфии:  Учеб.пособие.  –  М.:  ИФ 
«Унисерв», 1998. – 320 с. 
13.
 
Стоун  Т.  Л.,  Адамс  С.,  Мориока  Н.  Дизайн  цвета.  Практикум.  Практическое 
руководство по применению цвета в графическом дизайне: Учеб.пособие. –  М.: РИП-
холдинг, 2006. – 240 с. 
14.
 
Феличи  Дж.  Типографика:  шрифт,  вѐрстка,  дизайн:  Учеб.пособие.  –  СПб.:  БХВ-
Петербург, 2004. – 496 с. 
15.
 
«Қостанай таңы» обыстық газеті, http://kostanaytany.kz/ 
Ел 
Тәуелсіздігінің 
25-жылдығы 
қҧрметіне 
әлеуметтік 
желілердің 
қазақстандық пайдаланушылары аватарларды мерекелік безендіру акциясы, http://25.el.kz/ 
 
 
 

150 
 
ҚОСЫМША 
Осы  жылдың  тағы  бір  айтулы  оқиғаларының  бірі  Ыбырай  Алтынсарин  атамыздың  175 
жылдық мерейтойы. Бҧл газетте жоғарыдағы жоба сынды әрекеттермен жасалған.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

151 
 
Автор: Бекбулатов Е.К., 3 курс, «Информатика» мамндығы. 
Ғылыми жетекші: Оспанова Шынар Бектепбергенқызы, педагогикалық білім беру 
магистрі. 
 
 
ANDROID ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҤЙЕСІНЕ АРНАЛҒАН ҚОСЫМШАНЫ  
ӚЗ БЕТІНШЕ ЖАСАУ. 
 
Кіріспе 
Бҥгінгі кҥнде әр адам тәулігіне бір уақыт болса да интернетті қолданады, әсіресе бҧл 
адам кӛптеген қосымшалары бар смартфонды қолданатын болса.  
Кӛпшілік  ҥшін  жҥздеген  және  мыңдаған  қосымшалар  негізделген  технология 
беймәлім. Оны тек арнайы оқытылған бағдарламалаушылар ғана білетін және жасай алатын 
ерекше нәрсе деп біледі. Ал  егер қолданушының пайдалы, қоғамға қажетті ӛз қосымшасын 
жасау идеясы болса...
 
Осы жақында ғана мҧндай жағдайда тҥскен адам келесі шешімдердің 
біреуін қабылдайтын еді: 
1.
 
ештене жасамау; 
2.
 
ӛз идеясын қосымша жасау ҥшін басқа біреуге сеніп тапсыру; 
3.
 
ӛз дағдыларын бағдарламалау саласында дамыту. 
Бірақ бҥгін бағдарламалаушы емес қолданушы ҥшін де мҥмкіншілік бар.  
 
  Жоба мақсаты 
«Android  операциялық  жҥйесіне  арналған  қосымшаны  ӛз  бетінше  жасау»  атты 
инновациялық  жобаның  мақсаттарын  екіге  бӛлуге  болады:  жобалық  қызмет  ҥдерісінде 
Информатика  мамандығының  студентіне  қойылатын  оқу  мақсаттары    және  жобаның  ӛз 
мақсаттары. 
Оқу мақсаттары: 

 
Тақырып бойынша ақпарат жинау, оны жҥйелеу мен талдау.  

 
Android операциялық жҥйесіне арналған «Әжемнің ертегілері» атты мобильдік 
қосымшасын әзірлеу.  
Инновациялық жоба мақсаты: 
Инновациялық  жобаның  мақсаттық  тобына  мектепке  дейінгі  оқушылар,  бастауыш 
мектеп оқушылары, ата-аналар, бастауыш мектеп мҧғалімдері мен балабақша тәрбиешілері.  
Жоба міндеттері 
«Android  операциялық  жҥйесіне  арналған  қосымшаны  ӛз  бетінше  жасау»  атты 
инновациялық  жобаның  мақсаттарына  қарай  міндеттерді  екіге  бӛлуге  болады:  жобалық 
қызмет  ҥдерісінде  Информатика  мамандығының  студентіне  қойылатын  оқу  мақсаттары  
бойынша және жобаның ӛз мақсаттары бойынша. 
Оқу мақсаттары бойынша: 

 
Тақырып бойынша ақпарат жинау, оны жҥйелеу мен талдау.  

 
Ақпарат тҥрлерін ажырату: мәтіндік, графикалық дыбыстық.  

 
Жинағаннан кейін ақпарат функцияларын анықтау.  

 
Жинаған  мәліметтерді  қҧрылымдау,  тҥрлері  мен  функциялары  бойынша  ажырату 
және топқа/кластерге біріктіру.  

 
Android мобильдік қосымшаны әзірлеу орталарын қарастыру.  

 
Бағдарламалаушы емес қолданушыға қолайлы ӛңдеу ортасын анықтау.   

 
Android  операциялық  жҥйесіне  арналған  «Әжемнің  ертегілері»  атты  мобильдік 
қосымшасын әзірлеу.  
 
 
 

152 
 
Инновациялық жоба мақсаты бойынша: 
Инновациялық  жобаның  мақсаттық  тобына  мектепке  дейінгі  оқушылар,  бастауыш 
мектеп оқушылары, ата-аналар, бастауыш мектеп мҧғалімдері мен балабақша тәрбиешілері. 
Инновациялық жоба фольклорды меңгеруге бағытталған: қазақ ертегілерімен танысу.  
 
Жобаның ғылыми жаңалығы мен маңыздылығы 
Қосымша  қҧрылымы  ӛзіне  тән  ерекшеліктерге  ие.  Қосымша  тҥрлі  функцияларды 
қамтитын  бағдарламалық  кешеннен  тҧрады.  Яғни,  Андроид  ОЖ-не  арналған  мобильдік 
ертегілер  қосымшасының  жаңалығы  –  бір  қосымша  қҧрамында  бірнеше  қосымшаға  тән 
қасиеттер жинақталған. Қосымшаны іске қосып, қолдану кезінде жас қолданушылар беттер 
арасында еркін орын ауыстыра алады  
Android  операциялық  жҥйесіне  арналған  «Әжемнің  ертегілері»  мектепке  дейінгі 
бҥлдіршіндерге заманауи технологияларды қолдана отырып қазақ ертегілерін оңай меңгеруге 
мҥмкіндік береді.  
Зерттеу әдістері 

 
қазіргі  оқыту  технологияларына  сәйкес  әдістемелік,  психологиялық, 
педагогикалық әдебиеттерді қарастырып, оларды теориялық талдау;  

 
қажетті материалдарды жинақтап қорытындылау. 
Жоба сипаттамасы 
Android  ОЖ  –  Linux  [2,  3]  ядросына  негізделген,  мобильді  телефондарға,  планшетті 
компьютерлер  мен  нетбуктарға  арналған  операциялық  жҥйе.  Алғашында  Android  Inc 
компанясында  жасала  бастады,  кейінрек  Google  компаниясы  сатып  алды.  Ақыр  аяғында, 
Google компаниясы платформаның одан ары қарай дамуы ҥшін Open Handset Alliance (OHA) 
компанясымен  келісімшартқа  отыру  туралы  бастама  жасады.  Google  Android  ОЖ  алғашқы 
версиясы  2008  жылдың  қыркҥйегінде  шықты.  2010  жылдың  аяғында  Android  ОЖ 
смартфондарған арналған ең ӛтімді ОЖ-ге айналды. Android операциялық жҥйесіне қосымша 
негізінен  Java  тілін  қолданумен  жасалынады.  Қҧрастырылған  программалық  код  арнайы 
архив-файлға  Android  Package-ге  жинақталады.  Бҧл  файлдың  кеңейтілуі  *.apk  және  ол  aapt 
tool  арнайы  кӛмекшісімен  жинақталады.  Дәл  осы  жинақталған  архив-файл  мобильді 
қҧрылғыларға  орнатылатын  программа  ретінде  қарастырылады.  Бір  осындай  файл  бір 
қосымшаның  кодымен  байланысқан.  Жалпы  айтқанда  әр  программа  озінің  процесін 
орындайды.  Мҧндай  машинада  Android-тың  әрбір  қосымшасы  ӛзінің  жеке  әлемінде  ӛмір 
сҥреді.  Жалпылама,  басқарумен  Linux  ядросы  айналысатын,  әрбір  бағдарлама  ӛз  меншікті 
процесінде  орындалып  жатыр,  сонымен  қатар  жадтың  менеждментін  жҥзеге  асырады.  Осы 
қалыппен,  қосымшаның  коды  кӛбінесе  барлық  ӛзге  қосымшалардан  оңаша  орындалады. 
Қандайда бір программалық кодты орындау қажет болғанда Android процесті бастайды және 
оның қажеті  болмай қалған кезде процесті  аяқтайды және осы  уақтытта басқа қосымшалар 
жҥйе  ресурстарын  талап  етеді.  Жалпылама,  әр  қосымшаға  Linux-қолданушының  ӛзінің 
бірегей ID-і біріктіріледі. Рҧқсат қҧқығы қосымшаның файлдары, тек осы қолданушыға және 
осы  қосымшаға  ғана  кӛрінетіндей  етіп  бекітілген.  Сонымен  қатар,  оларды  сыртқа 
экспорттауға  да  мҥмкіндік  беретін  әдістер  бар.  Мысалы,  бір  қолданушының  ID-ін  екі 
қосымша  арасында  «бӛлу»  мҥмкіндігі  бар.  Бҧл  жағдайда,  олар  бір-бірінің  файлдарын  кӛре 
алады.  Жҥйелік  ресурстарды  ҥнемдеу  ішін,  бір  виртуальді  машинаны  ӛзін  бӛліп,  ID-лері 
бірдей қосымшаларды бір ғана Linux-процестің ӛзінде іске қосылатын етіп бекітуге болады. 
 
Заманауи әлемде балалар мобильді қҧралдарға кӛп кӛңіл бӛлетіні анық. Бірақ баланың 
рухани дамуына да ерекше назар аудару керек. 
Балаға ертегі айтып беру дәстҥрі бала ҥшін де, ӛзіңіз ҥшін де пайдалы. Неліктен? 
1.  Ғалымдардың  зерттеу  нәтижелері  бойынша,  балаға  ҧйықтар  алдында  15  минут 
бойы  ертегі  айтып  берсе,  балаңыз  тәрбиелі,  ашық,  батыл,  ақыл  тыңдайтын,  ҧқыпты  болып 
ӛседі.  Әрине  «бос  сӛз»  деп  санауыңыз  мҥмкін,  ал  негізінде  ол  ертегі  оқымаудың  сылтауы 
ғана. 

153 
 
2. Ертегіні тыңдап болғаннан кейін оны талқыласа баланың ӛз бетімен оқуға ынтасы 
пайда болады. Әрі ойлау қабілеті дамып, сӛздік қоры кеңейеді. 
3. Ертегі – баланың тілін жаттықтырады. Ертегі кейіпкерлері, олардың басынан ӛтетін 
оқиғалары арқылы бала кҥнделікті нәрселерді талдай білуді  және  әлемді  тҥсінуді  ҥйренеді. 
Ертегілік  әлем  тҥсінуге  жеңіл:  жақсы  мен  жаманның  арасы  анық.  Сонымен  қатар  баланың 
ойлау  қабілетінде  маңызды  нәрселер  де  кӛрініс  табады.  Яғни  жомарттылық  пен  сараңдық, 
жақсылық  пен  жамандық,  менмендік  пен  бауырмалдық  деген  мәселелер  кӛтеріліп,  негізгі 
идея ретінде баяндалады. 
4.  Ертегі  –  тәрбие  қҧралы.  Балалар  ӛздерін  ертегі  кейіпкерлеріне  теңеп,  соларға 
еліктейді. Ӛзіне ҧқсасын бейсаналы тҥрде таңдап, соның әрекеттерін қайталауға тырысады. 
Сондықтан балаға оқуға ертегі таңдауда мҧқият болу керек. 
5. Ертегі  оқу  –  баланы  тыныштандырып,  позитивке  бағыттаудың  әдісі.  Бала  еш 
уақытта  негативті  кӛңіл-кҥйде  ҧйықтамауы  керек.  Ертегінің  соңы  жақсы  аяқталуы  керек 
екенін де ескерген жӛн. Ертегіде жақсылық жамандықты жеңіп, бас кейіпкер батыр атанып, 
бәрі  ӛз  орнына  келеді.  Бҧл  баланы  ӛмірде  бәрі  жақсы  болатынына,  позитивті  ойлауға 
дағдыландырады. Бҧл бала ҥшін ӛте маңызды екенін ҧмытпау керек. 
6.  Ертегі  баланы  тҥсінуге  кӛмектеседі.  Кейбір  балалар  бір  ертегіні  қайта-қайта 
сҧрайды.  Демек  бала  ол  ертегіде  ӛзін  толғандыратын,  қорқытатын  немесе  қуантатын  бір 
нәрсені  еститін  болып  тҧр.  Егер  балаТолағай  туралы  ертегіні  қайта-қайта  сҧраса,  демек  ол 
кейіпкердей  мықты,  батыр  болғысы  келеді.  Егер  балаңызда  достарымен  бір  проблемалары 
болса, оның шешімі мазмҧнында бар бір ертегі тауып алыңыз. 
 
Балаларға  ертегі  оқудың  маңызды  екенін  ҧмытпау  керек.  Бҧл  екеуара  қарым-
қатынасты дамытып, бір-біріңізге деген сенім мен махаббатты нығайтады. 
 
Ал  әлі  оқу  білмейтін  кішкентай  бӛбектер  ата-анасының,  ата-әжесінің  немесе  басқа 
ересек адамдардың ертегі оқып бергенін кҥтіп жҥреді, бірақ кейбір кездерде олардың ертегі 
айтып  беруге  уақыты  болмай  жатады.  Автор  ҧсынып  отырған  мобильдік  қосымша  осынау 
замануи ӛмірде осындай кезде кӛп кӛмегін тигізеді. 
 
Автор  Android  мобильдік  қосымшаны  әзірлеу  орталарын  ӛз  бетінше  қарастырып, 
бағдарламалаушы емес қолданушыға қолайлы ӛңдеу ортасын анықтап, мобильді қосымшаны 
ӛз  бетінше  жасау  технологиясын  қолданып,  кішкентай  бӛбектерге  арналған  «Әжемнің 
ертегілері» атты қосымша жасады. 
   Жобамен жумыс 
Автор жасаған жобалық жҧмыс қолданушыларға кӛп кӛмек тигізеді. Кез келген 
қолданушы ӛз бетінше кем дегенде 
қарапайым Android мобильдік қосымша 
жасап ҥйрене алатынына кӛз жетті. 
Сонымен қатар кішкентай іні-
қарындастарына арнап жасаған қосымшасын 
сый ретінде тегін таратуды шешті. 
Қосымшаны  іске  қосқанда  ертегілер 
атаулары 
ҧсынылады. 
Ертегі 
атауын 
таңдаған  кезде  бас  кейіпкерінің  суреті  бар 
бет  ашылады.  «Қосу»,  «Пауза»  және 
«Тоқтату»  батырмалары  кӛмегімен  аудио 
ертегіні  қосуға  және  тоқтатуға  болады.  Әр 
бет сыңғырлаған сиқыр дыбыспен ашылады. 
 
 
    
 
 
 

154 
 
 
 
 
 
 

жүктеу/скачать 11,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: