«
Әлем және мен» бағдарламасы (бастауышта)
Ма
қсаты: баланың дүниетанымын кеңейту, заман және тарих
ұғымын қалыптастыру, ел – жер – әлем, ондағы өз орнын белгілеу.
Білу мен сенімділік жан д
үниесін жасауға арналады. Төрт
ба
ғдарламаның басын біріктіреді:
Тілашар.
Елтану.
Әлемтану.
Әдеп.
«Тілашар»: 1-2-сыныптарда – ертегі, мысалдар, жа
ңылтпаш, жұмбақ,
ма
қал-мәтелдер, 3-4-сыныптарда аңыздар, Құран сүрелері арқылы
а
қылақ, әлеуметтік қарым-қатынас, жауыздық пен әділет ұғымы
қалыптасады.
Б
ұл ұғымдар 5-6-сыныптарда Грек-Рим, Шығыс мифологиясын
о
қыту және одан жоғары сыныптарда ұлы адамдар өмірінен алынған
хикаялармен таныстыру ар
қылы жалғасады.
«Елтану» –
қазақ тарихының әліппесі;
«
Әлемтану» – дүние-жаратылыс әліппесі;
«
Әдеп» – ақылақ әліппесі. Адамдармен қарым-қатынас, ортадағы өз
орнын белгілеуді
ң алғышарттары.
Бастауыш сынып баласы білгеніне
қарай емес, қолынан не нәрсе
келгеніне
қуанады. Сол себептен «Тілашар» сабағындағы сюжеттер
интеграция ар
қылы сурет, қолөнер, театр сабақтарымен бірге жүреді.
Образды
ң суретін салып, қолымен жасап, ойнап көреді. Осы
практикалы
қ-бейнелеу сабағында әр жеке тұлға өз дәрежесінде
н
әтижелерге жетуі керек.
«Ислам м
әдениеті». Ислам дінін үлкен мәдениеттің көрінісі ретінде
таныту. Ислам тарихымен, пай
ғамбарлар өміріне қатысты
а
ңыздармен таныстыру. Құран сүрелерін талдау. Мұсылманның
қырық парызын үйрету. Жекелеген сүрелерінің мән-мағынасын
т
үсіндіре жаттату. Дінді имандылыққа тәрбиелеудің жолы ретінде
о
қыту.
«ЕЖЕЛГІ
ҚАЗАҚ МӘДЕНИЕТІ»:
Ежелгі тарихы ж
әне дүниетанымы;
Ежелгі
әдебиеті;
Ежелгі жазулары (орхон-араб жазуы).
«Ежелгі
қазақ әдебиеті» – біздің заманымыздан бұрынғы сақ, ғұн,
үйсін, көк түрктер, Түрк қағанаты, Оғыз, Қарахан, Алтын Орда
мемлекеттері т
ұсындағы әдеби ескерткіштерді оқытады. Текст –
м
әтінімен таныстырады.
«Шы
ғыс мәдениеті». Бұл сабақта Қытай, Иран, Араб, Жапон және
Үнді елдерінің мәдениетімен танысады. Қазақ мәдениетімен
саба
қтастықта қарастырады.
«ЕУРОПА М
ӘДЕНИЕТІ».
«АМЕРИКА М
ӘДЕНИЕТІ».
«ГРЕКИЯ М
ӘДЕНИЕТІ».
«С
өйлеу мәдениеті». Бұл сабақтың мақсаты – шәкіртті тартымды
с
өйлеуге үйрету.
«
Әдеп» сабағы І-ХІ жылдықтар арасын түгел қамтиды. Оның ішінде:
Әдеп әліппесі (1-4-сынып).
Қазақтың дәстүрлі әдебі ( 5-7-сынып).
Қазіргі қарым-қатынас мәдениеті (8-сынып).
«
Ұл-қыз әдебі» (9-сынып). (Ұл-қыз бөлек оқытылады).
Отбасында
ғы бүлдіршіннің жан дүниесі және тәрбиесі (11– сынып)
Қазақ заңдары
«
Қол өнері»: ҰЛ САБАҒЫ ЖӘНЕ ҚЫЗ САБАҒЫ.
Саба
қтың мақсаты – болашақ өмірге қажетті дағдыларды үйрету. Ұл
да
ғдысы отбасындағы ер адамға жүктелетін жұмыстарды үйретуге
негізделсе,
қыз бала үй шаруасына қатысты еңбек дағдысын біледі.
Қыз балаға көзқарас: оған қайраткер дайындау тұрғысынан емес,
болаша
қ Ана ретінде қарау.
Бейіміне
қарай оқыту.
Ш
әкірттер жоғары жылдықта бейім-қабілетіне, қызығуына қарай
б
өлініп, жекелеген пәндер тобын тереңдей оқиды. Мысалы:
Қазақ тілі мен әдебиеті, тарихы, шет тілі (Филология, журналистика,
тарих маманды
қтары бойынша).
Тарих,
қазақ тілі мен әдебиеті, география, шет тілі (Заң, шығыстану
маманды
қтары бойынша).
Шет тілі, тарих,
қазақ тілі мен әдебиеті, география, (халықаралық
қатынас, халықаралық заң, халықаралық журналистика мамандығы
бойынша).
Өнер: Саз өнері;
Драма – Кино;
Қолөнер-сурет (Актерлық, әнші-күйшілік, суретші, қолөнер
маманды
қтары бойынша).
Спорт т
үрлері.
«Ал
ғадай» тобы.
Ата-анасы жо
қ балалардан іріктеліп алынады. Қазақ және шығыс
жекпе-жегіні
ң философиясы мен техникасын үйретеді. Дене тәрбиесі
мен жан т
әрбиесі жалпы мәдениет тәрбиесінің компоненттері ретінде
ұйымдастырылады.
ҚОСЫМШАЛАР
Бірінші
қ
осымша
Рейтинг кестесі
1. Саба
ққа қатысы 2. Даярлығы 3. Үй тапсырмасын орындауы. 4.
Өзіндік жұмысы. 5. Ынтасы. 6. Сабақтағы жауабы. Жақсы
е
ңбектенген оқушы бір күнде әр сабақтан 18 бал ға дейін жинайды.
То
қсанның соңында көркем әдебиет оқығаны үшін қосымша балл
беріледі.
«К» – «кешікті» деген белгі. Саба
ққа келмесе, «жоқ» немесе «сырқат»
деген белгілер
қойылады.
Даярлы
ғы. Жинаған балын ата-анасына көрсетіп, күнделікке қол
қойдырып келуі, керекті құрал-жабдықтарының болуы.
Рейтинг
қорытындысы екі немесе үш апта сайын шығарылып
отырады. Е
ң жоғары балдың жартысынан төмен алған жағдайда
тапсыра алма
ған болып есептеледі. Балын толықтыру үшін «минус»
т
ұрған тақырыптарын ізінше тапсыруға, өзіндік жұмыс жасап, балл
жинау
ға толық мүмкіндік беріледі. Әр екі-үш аптаның
қорытындысынан тоқсандық балл шығады.
«5»-тен бас
қа бағалар қарындашпен қойылады. Оны шәкірттің
то
қсан аралығындағы кез келген уақытта жөндеуге құқы бар.
Ба
ға жаза ретінде қойылмайды, баланың еңбектенуінің көрінісі ғана.
Журнал бетінде «минусты
ң» аз болуы мұғалімнің шәкірттерімен
жеткілікті ж
ұмыс істеуінің көрсеткіші болып есептеледі.
Ш
әкірттің сабаққа келмеуі себепті болса да, балл қосылмайды.
То
қсан соңында сынақ апталығы болып, қосымша балл жинауға
м
үмкіндік беріледі. Жылына екі немесе үш рет емтихандар қоюға да
болады. Ол баланы
ң білімін жинақтауға өзін жақсы жағынан
к
өрсетуіне көмектесу мақсатында ұйымдастырылады. Емтихандарды
сына
қты тест түрінде де, әңгімелесу түрінде де алуға болады.
Екінші
қосымша
Достарыңызбен бөлісу: |