Программа дисциплины Форма для студентов ф со пгу



бет5/8
Дата23.09.2024
өлшемі379,5 Kb.
#145321
түріПрограмма дисциплины
1   2   3   4   5   6   7   8
11-тақырып. Латын әліпбиі.
Кезінде өзге ұлтты орыстандыру үшін енгізілген латын әліпбиі әлемде кеңінен қолданылады. Б.з.б. 7-ғасырларда Римде грек және этрус әліпбиінің тармағы ретінде пайда болды. Б.з 1-ғасырларда қалыптасты. Жазу оңнан солға немесе солдан оңға қарай жазылып, бағыты әрдайым алмасып отырған. Б.з.б. 4ғасырдан бастап жазу тек солдан оңға қарай жазылды. Алғаш 20 әріп болды. Орта ғасырларда латын әліпбиі Еуропаға тарада. Африка, Америка және Азия халықтары пайдаланды. Қазіргі латын әліпбиінде 25 әріп бар. Дауысты дыбыстар созылыңқы және қысқа айтылады. Осыған байланысты сөздің мағыналары өзгереді.
12-тақырып. Орыс алфавиті.
Қазақ жазуына латын алфавитінен кейін орыс кириллицасы енді. А.Байтұрсыновтың «Тіл тағылымы» еңбегінде бұл алфавит жайлы құнды пікірлер айтылады. Орыс кириллицасы көне славян алфавиті негізінде жасалған.


3.5 Тєжірибешілік сабаќтардыњ мазм±ны



ТӘЖІРИБЕШІЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ



Тақырып

Мазмұны

1

2

3

1.

Кіріспе.Тасқа жазылған таңбалар мен суреттер.

Жазу жүйесінің түрлері, оның пайда болуы жөніндегі негізгі мәліметтерді оқу, талқылау.

2.

Ескі тұркі жазу ескерткіштері.

Ескі түркі жазу ескерткіштерінің мәтінін оқыған ғалымдардың пікірлері, Орхон және Енисей руникасының үлгілері.

3.

Орхон-Енисей жазуы.

Орхон-Енисей жазуындағы 38 әріп бар, 847 түрлі таңбасы. Шынына келгенде осы күні 24 дыбыстың 150-ге тарта таңбасы бар екені туралы айтылған ғылыми еңбектерге шолу жасау.



4.

Орхон-Енисей жазуындағы дауысты,дауыссыз дыбыстар, сингармонизм заңы.

«Түркі тілдері» кітабы бойынша Орхон-Енисей жазуындағы дауысты, дауыссыз дыбыстардың жүйесіне, сингармонизм заңына талдау, сараптама жасау.

5.

Арамей жазуы

Әріптердің таңбалану жүйесі. Әріптердің сөз басы, ортасы, соңында келуіне байланысты жазылуы.

6.

Арамей жазу системасындағы жазулар

Қараошты жазуы, араб-парсы, сүрия, манихей, соғды, Орхон-Енисей, ежелгі ұйғыр, монғол, манъчжур, сібе жазуларының ерекшеліктеріне талқылау.



7.

Қытай жазу ситемасындағы жазулар.

Қытай жазуы иероглифиялық жазу құрамында болуы. Иероглифтердің беретін мағыналары.

8.

Грек жазу системасындағы жазулар.

Грек жазуы системасындағы латын және славян алфавиті сынды екі бағытта дамуы. Латын алфавиті қазіргі Батыс Европадағы елдердің жазу жүйесіне негіз болған. Ал славян алфавиті орыс және бұрынғы Кеңес одағындағы халықтардың жазу жүйесіне негіз болған.

9.

Араб жазуы.

Араб графикасының түркі тілдерінде қолданылуы. «Құтты біліг» дастанының араб әрпімен жазылған нұсқасын оқыту.

10.

Армян жазуы.

Армян жазулы қыпшақ ескерткіштері қыпшақ тілінде 11-16 ғасырда жазылған шығармалар.

11.

Латын әліпбиі.



Латын графикасына негізделген қазақ алфавитінің құрамы. Оған көшудің мақсаты.

12.

Орыс алфавиті.

А.Байтұрсыновтың «Тіл тағылымы» еңбегін конспектілеу.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет