Психологияның зерттеу әдістері. Психологиядағы ең танымал тәжірибелердің 5-уін атап беріңіз және мақсаты, қорытындысы қандай болған?

1. Психологиядағы бақылау әдісі ең ескі және бір қарағанда қарапайым әдіс.

1) Сыртқы-адамның психологиясы мен мінез-құлқы туралы деректерді оны сырттан тікелей бақылау арқылы жинау әдісі.

2) Ішкі – өзін-өзі бақылау.

3) Еркін бақылаудың алдын-ала белгіленген шеңберлері, бағдарламалары, оны жүргізу рәсімдері жоқ.

4) Стандартталған – алдын-ала бақылау нақты түрде байқалады.

5) Қосылған – зерттеуші өзі бақылау жүргізетін процестің тікелей қатысушысы ретінде әрекет етеді.

6) Сырттан – байқаушының өзі зерттеп жатқан процеске жеке қатысуын көздемейді.

1) Ауызша – сұрақтарға жауап беретін адамның мінез-құлқы мен реакциясын бақылау қажет болған жағдайда қолданылады.

2) Жазбаша – көп адамды қамтуға мүмкіндік береді.

3) Еркін – алдын-ала қойылатын сұрақтардың және оларға ықтимал жауаптардың тізбесі белгілі бір шеңбермен шектелмеген ауызша немесе жазбаша пікіртерімнің бір түрі (қойылатын сұрақтар тізімі алдын- ала анықталмаған жазбаша немесе ауызша сұраудың түрі).

1) Тест-сауалнама - жауаптары бойынша субъектілердің психологиялық қасиеттерін бағалауға болатын, олардың дұрыстығы мен сенімділігі тұрғысынан алдын-ала ойластырылған, мұқият таңдалған және тексерілген сұрақтар жүйесіне негізделген.

2) Тест тапсырмасы-адамның психологиясы мен мінез – құлқын оның жасаған іс-әрекеті негізінде бағалауды қамтиды.

3) Проективтік тест – негізінде проекция механизмі жатыр, оған сәйкес адам өзінің бейсаналық қасиеттерін, әсіресе кемшіліктерін, басқа адамдарға жатқызуға бейім.

2) Зертханалық - зерттелетін қасиетті жақсы зерттеуге болатын кейбір жасанды жағдайды жасауды қамтиды (бұл арнайы жабдықталған бөлмеде, ғылыми зертханада ұйымдастырылатын және өткізілетін, көбінесе арнайы зерттеу құралдарымен жабдықталған тәжірибе).

1) Математикалық - зерттелетін құбылыстағы элементтер мен қатынастарды көбейтетін айнымалылар мен олардың арасындағы қатынастарды қамтитын өрнек немесе формула.

2) Техникалық - зерттелуге жататын нәрсені еске түсіретін құрылғыны құру.

3) Кибернетикалық - информатика және кибернетика саласындағы ұғымдар моделінің элементтері ретінде пайдалануға негізделген.

4) Логикалық-математикалық логикада қолданылатын идеялар мен символизмге негізделген.