Психология педагогика және және и
жүктеу/скачать 4,31 Mb. Pdf көрінісі
|
| ПСИХОЛОГИЯ ПСИХОЛОГИЯ ПЕДАГОГИКА ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ЖӘНЕ И И 2(7) 2011 2 МАУСЫМ/ИЮНЬ 4(9) 2011 4 1(18) 2014 АЛМАТЫ 2014 МАРТ/НАУРЫЗ 1 БАС РЕДАКТОР С. Ж. ПІРƏЛИЕВ – Абай ат. ҚазҰПУ ректоры, п.ғ.д., профессор, ҚРҰҒА корреспондент-мүшесі РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ: Қайдарова А.Д.− бас редактордың орынбасары, п.ғ.д., профессор, Мухитова Р.Б. – Алматы аймағының жоғары оқу орындары ректорлар кеңесінің ғалым хатшысы, Намазбаева Ж.И. − Абай ат. ҚазҰПУ психология ҒЗИ-ң директоры, Сарыбеков М.Н. − Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік педагогикалық университетінің ректоры, Беркімбаева Ш.К. – п.ғ.к. профессор, Бекбоев И.Б. − Қырғыз Республикасының Ұлттық ғылым академиясынын корреспондент-мүшесі, Уманов Г.А. − «Престиж» оқу кешенінің президенті, Құсайынов A.K.− Еуразия гуманитарлык институтынын ректоры, Əбілқасымова А.Е. − Абай ат. Қаз ҰПУ-нің оқытудың мазмұны жəне əдістері институтының директоры, Жарықбаев Қ.К.− Т.Тəжібаев атындағы этнопсихология жəне этнопедагогика орталығының директоры, Қазмағанбетов А.Г. − Ақмола облысының білім беру саласын бақылау бойынша департаментінің директоры, Шадрин Н.С. − Павлодар мемлекеттік университетінің профессоры, Суннатова Р.И. − М.Ломоносов атындагы ММУ-дің Ташкент қаласындағы филиалының профессоры, Джуринский А.Н. − Мəскеу мемлекеттік педагогикалык университеті педагогика кафедрасының меңгерушісі, Абдуллин Э.В. − Мəскеу мемлекеттік педагогикалық университеті кəсіби білім беру кафедрасының меңгерушісі, Асипова А.Н. − Манас атындағы Қырғыз-Түрік университеті педагогика кафедрасынын меңгерушісі, Добаев К.Д.− Қырғыз Республикасы білім беру проблемалары орталығының директоры, Шаханова Р.Ə. − Абай ат. Қаз ҰПУ магистратура жəне PhD докторантура институты филологиялық мамандықтар кафедрасының меңгерушісі, Əлмұхамбетов Б.А. − Абай ат. Қаз ҰПУ-нің өнер, мəдениет жəне спорт институтының директорының м.а., Сманов Б.Ө. – Абай. ат. ҚазҰПУ Аппаратының жетекшісі. Иманбаева С.Т. – Абай ат.ҚазҰПУ ұлттық тəрбие жəне өзін-өзі тану кафедрасының меңгерушісі. Баймолдаев Т. – Абай ат.ҚазҰПУ жалпы педагогика жəне психология кафедрасының меңгерушісі, Қондыбаева М.Р. – Абай ат. ҚазҰПУ магистратура жəне PhD докторантура институты филологиялық мамандықтар кафедрасының профессоры, Қалиева С.И. − Абай ат. ҚазҰПУ ұлттық тəрбие жəне өзін-өзі тану кафедрасының профессоры, Хан Н.Н. − Абай ат. ҚазҰПУ магистратура жəне PhD докторантура институтының психологиялық-педагогикалық пəндер кафедрасының профессоры, Бейсенбаева А.А. − Абай ат. ҚазҰПУ магистратура жəне PhD докторантура институтының психологиялық-педагогикалық пəндер кафедрасының профессоры, Бидайбеков Е.Ы.− Абай ат. ҚазҰПУ магистратура жəне PhD докторантура институтының информатика жəне білім беруді акпараттандыру кафедрасының меңгерушісі, Шалғынбаева К.К. −Л.Н.Гумилев ат. Еуразия Ұлттык университетінің педагогика кафедрасынын меңгерушісі, Ибраимова Ж.Қ. – Абай ат. ҚазҰПУ психология ҒЗИ-ның жетекші ғылыми қызметкері, Жампеисова Қ.Қ. − п.ғ.д., Абай ат. ҚазҰПУ-нің профессоры, Оспанова Б.А.− Қ.А. Яссауи атындағы Халыкаралық Қазақ-Түрік университеті психология кафедрасының меңгерушісі, Құлынбаева А.У. − əдіскер (жауапты хатшы). ГЛАВНЫЙ РЕДАКТОР С.Ж. ПРАЛИЕВ – ректор КазНПУ им. Абая, д.п.н. профессор, член-корреспондент НАН РК СОСТАВ РЕДАКЦИОННОГО СОВЕТА Кайдарова А.Д.− заместитель главного редактора, д.п.н., профессор, Мухитова Р.Б. – ученый секретарь Совета ректоров вузов Алматинского региона, Намазбаева Ж.И. - директор НИИ психологии КазНПУ им.Абая, Сарыбеков М.Н. − ректор Таразского государственного педагогического универ- ситета имени Х.Дулати, Беркимбаева Ш.К. – к.п.н., профессор, Бекбоев И.Б. − член-корреспондент НАН Кыргызской Республики, Уманов Г.А. – президент учебного комплекса «Престиж», Кусаинов А.К. − ректор Евразийского гуманитарного института, Абылкасымова А.Е. − директор ин- ститута содержания и методов обучения КазНПУ им.Абая, Жарыкбаев К.Б. − директор центра этнопсихологии и этнопедагогики им.Т.Тажибаева, Казмаганбетов А.Г. − директор Департамента по контролю в сфере образования Акмолинской области, Шадрин Н.С. − профессор Павлодарского государственного университета, Суннатова Р.И. − профессор филиала МГУ имени Ломоносова в г.Ташкент, Джуринский А.Н. − заведующий кафедрой педагогики Московского педагогического государственного университета, Абдуллин Э.Б.− заведующий кафедрой профессионального образования Московского педагогического государственного университета, Асипова Н.А. − заведующая кафедрой педагогики Кыргызско-Турецкого университета имени Манаса, Добаев К.Д. − директор центра проблем образования Кыргызской Республики, Шаханова Р.А. − заведующая кафедрой филологических специальностей института магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им.Абая, Альмухамбетов Б.А. − и.о. директора институ- та искусства, культуры и спорта КазНПУ им.Абая, Сманов Б.О. – руководитель Аппарата КазНПУ им.Абая, Иманбаева С.Т. − заведующая кафе- дрой национального воспитания и самопознания КазНПУ им.Абая, Баймолдаев Т. – заведующий кафедрой общей педагогики и психологии КазНПУ им.Абая, Кондубаева М.Р. – профессор кафедры филологических специальностей института магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им.Абая, Калиева С.И. − профессор кафедры национального воспитания и самопознания КазНПУ им.Абая, Хан Н.Н. − профессор кафедры психолого- педагогических дисциплин института магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им. Абая, Бейсенбаева А.А. − профессор кафедры психолого- педагогических дисциплин института магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им. Абая, Бидайбеков Е.Ы. − заведующий кафедрой информатики и информатизации образования института магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им.Абая, Шалгынбаева К.К. – заведующая кафедрой педагогики Евразийского национального университета им.Л.Н.Гумилева, Ибраимова Ж.К. – внс НИИ психологии КазНПУ им. Абая, Жампеисова К.К. − д.п.н., профессор КазНПУ им. Абая, Оспанова Б.А.− заведующая кафедрой психологии Международного Казахско-Турецкого университета им.Х.А.Ясави, Кулынбаева А.У. − методист (ответственный секретарь). EDITOR-IN-CHIEF S. ZH. PRALIEV – the rector of Abai KazNPU, professor, corresponding member of the NAS RK EDITORIAL STAFF: Kaidarova A.D.− Editor - in - chief’s assistant, professor, Mukhitova R.B. − scientifi c secretary of Almaty region University Rectors Council, Namazbayeva Zh.I. − director of Scientifi c and Research Institute of Psychology, Sarybekov M.N. − rector of the state Pedagogical University named Dulati, Berkimbaeva Sh.K. – professоr, Bekbovev A.A. − corresponding member of the NAS, Umanov G.A. − president of academic complex «Prestige», Kussainov A.K. − rector of the Eurasian Humanitarian Institute, Abylkasimova A.E.− Director of the Institute of the content and methods of teaching, Zharykbayev K.B. − director of ethno psychology and ethno pedagogic centre after Tazhibayev T., Kazmaganbetov A.G. − director of the department of control in educational sphere of Akmola region, Shadrin N.S. − professor of Pavlodar State University, Sunnatova R.I. − professor of Moscow State University branch in Tashkent, Dzurinsky A.N. − head of the chair of pedagogies of Moscow Pedagogical State University, Abdullin E.B. − head of the chair of professional education of Moscow Pedagogical National University, Assipova N.A. − head of the chair of pedagogies of Kyrgyz - Turkish Universitv after Manas, Dobayev K.D. − director of centre of problem educa- tion of Kyrgyz Republic. Shakhanova R.A. − head of the chair of the philological disciplines chair at the Institute for Master’s and PhD degrees of Abai KazNPU, Almukhanbetov B.A. − Acting Director of the Institute of Art, Culture and Sports, Smanov B.O. – chief of the Abai Kazakh National Pedagogical University staff, Imanbaeva S.T. - Head of the national education and self-knowledge of the Abai Kazakh National Pedagogical University. Baymoldaev T. - Acting Head of the General Pedagogy and Psyhology Department of the Abai Kazakh National Pedagogical University. Kondubaeva M.R. – professor of the philological specialties department of institute master and doctoral PhD of the Abai Kazakh National Pedagogical University, Kaliyeva S.I. − professor of the national educative chair, Khan N.N. − professor of the psychology and pedagogic disciplines chair at the Institute for Master’s and PhD degrees of Abai KazNPU, Beisenbaeva A.A. − profes- sor of the psychology and pedagogic disciplines chair at the Institute for Master’s and PhD degrees of Abai KazNPU, Bidaybekov E.I. − the head of the Information technology chair at the Institute for Master’s and PhD degrees of Abai KazNPU, Shalginbayeva K.K. − the head of pedagogics department L.N.Gumilev Eurasion National University, Ibraimova Zh.K. – scientifi c research Institute of Psychology, Zhampeisova K.K. − professor of Abai KazNPU, Ospanova B.A. − the head of pedagogics and psychology department of Hodja Ahmed Yasswi Kazakh-Turkish International University, Kulynbayeva A.U. − methodologist (executive secretary). Учредитель: Казахский Национальный педагогический университет имени Абая Зарегистрировано в Министерстве культуры и информации РК 24 июня 2009 г. № 10219-Ж П е р и о д и ч н о с т ь 4 р а з а в г о д Адрес редакции: 050010, Алматы, пр. Достык, 13, телефон 291-91-82 © КазНПУ им. Абая, 2014 3 ҚҰРМЕТТІ ОҚЫРМАНДАР! Журналымыздың кезекті санында ұсы ны- лып отырған мақалалардың тақырып тары мен көтеретін мəселелері, əдеттегідей, жан-жақты жəне əр түрлі болып келеді. Алайда олар- да концептуалды тұрғыда қарастырылатын жалпы үдерістердің бар екендігін атап өткен жөн. Білім берудегі құзыреттілікке бағыт алу мəселесі осы санның көптеген мақалаларына тəн. «Білім берудің қазіргі мəселелері» атты айда рында бір қатар өзекті мəселелер сөз бола ды. Олардың ішінде – профессор-оқы ту- шылар құрамы сапасының көрсеткіші ретін- дегі рейтингтік бағалау, бастауыш мектептің болашақ мұғалімін зерттеу қызметіне даяр- лау мəселелері, оқушылардың білім беру жетіс тіктеріне əсер ететін факторларды зерттеу нəтижелері, диссертациялық зерт - теу дің педагогикалық тəжірибелерін қа лып- тастырушы кезеңінің нəтижелері, Қазақ - стан ның қазіргі суретшілерінің шығарма шы- лығында қазақтардың көркемдік тəжіри бесі, мəдениаралық коммуникация контексіндегі шет тілдерін оқытудың рөлі жəне т.с.с. мəселелер қарастырылады. Абай атындағы ҚазҰПУ-дың 2 жыл ішін- дегі профессор-оқытушылар құрамының қыз- метін рейтингтік бағалаудың нəтижелерін сөз ететін мақала мазмұндылығымен қызықты. Абай атындағы ҚазҰПУ-ға енгізілген рей- тинг тік бағалау жүйесі профессор-оқы тушы- лар құрамы қызметінің сапасын объективті түрде бағалауға мүмкіндік береді, ал алынған рейтинг баллдары олардың еңбегінің жинақ- талған нəтижелерін толық айқындайды. Уни верситетте көрсетілетін білім беру қыз- меттерінің сапасына əсер етуші жеке фактор- лар зерттелген. Журналымыздың осы санында Ресейдің əйгілі ғалымымен қазіргі психологияның теориялық-əдіснамалық мəселелері бойын- ша жүргізілген сұхбат бар. Егеменді елдер- дің қазіргі даму кезеңіндегі ұлттық тəрбие мəселелеріне баса назара аударылады. «Пе- дагогика, психология жəне білім берудің əдіснамасы жəне теориясы» айдарында басқа ресейлік ғалымның ұлттық тəрбие əдіснамасы жəне таным əдіснамасы, сапаны қайта өңдеу жəне бағалау, ұлттық тəрбиенің құнды мақсаттағы əдіснамасы, ұлттық тəрбие инварианттарының өзара байланысын ашу, ұлттық тəрбие мамандарын даярлаудың білім беру кешенінің мазмұны бойынша көзқарасы қарастырылған. Бұл кеңінен қарастырылған материалдың аталған мəселелерді зерттеу- шілер үшін пайдасы зор. Мақалалардың бір қатары инклюзивті білімді енгізу бойынша педагогикалық кад- рларды даярлау; аутодеструктивті (өзін-өзі бұзатын) тəртіптің мазмұны мен себептері; ПЕДАГОГИКА ЖƏНЕ ПСИХОЛОГИЯ - ПЕДАГОГИКА И ПСИХОЛОГИЯ 4 сонымен қатар оларды алдын алудың шаралар жүйесі; инновациялық мектеп жағдайында бала лар дарындылығының дамуын тиімді бас қару мəселелеріне арналған. Болашақ мұғалімнің кəсіби дайындық жағ- дайында зерттеу қызметіне даярлау мəселесі бойынша зерттеушілер белгілі бір ғылыми- педагогикалық жəне əдістемелік материал жинақтаған. Мақаланың авторлары болашақ мұғалімнің зерттеу қызметіне даярлау бары- сында бірқатар қиындықтардың бар екендігін атап көрсетеді. Оның ішінде осы мəселені тереңірек зерттеуді талап ететін мəселенің өзінде белгілі бір жүйеліліктің жоқтығы ту- ралы айтылады. Мақалада Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінде білім алушылардың Ғылыми қауымдастығының қол данылып жүрген үлгісі көрсетілген. Журналдың осы санында оқытудың қазір- гі əдістемелері мен технологиялары кеңі нен ашылған. Атап айтқанда, көптеген мақа- лаларда биологияны, орыс тілін шет тілі ретінде оқыту барысында инновациялық, интербелсенді технологияларды пайдалану, шет тілдерінің болашақ мұғалімдеріне шет тілдік кəсіби-бағытталған қарым-қатынасты оқыту барысында коммуникациялық техно- логияларды қолдану мəселелері баяндалады. Біздің оқырмандарымыз шекара бақы лау- дың болашақ офицерлерінің кəсіби этика- сын, ықпалдасқан білімге жалпы білім бере тін мектептердің мұғалімдері мен ата- аналарының қатынасын, жоғары оқу ор ын - дарының болашақ педагогтарының психо- логиялық-эмоционалдық тұрақтылығын қа- лып тастырудың психология-педагогикалық шарт тарын қалыптастыру жағдайын баға- лауға мүмкіндік беретін қызықты зерттеу- лердің педагогикалық тəжірибелерінің нəти- же лерімен таныса алады. Журналда жаһандану үрдісінің көркемдік білімге əсер етуі қарастырылатын жəне Ұлы- британия Біріккен Корольдігінде жəне өзге де Еуропалық елдерде мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде табысты қолданылатын «Хайскоп» жəне «Орман мектептері» білім беру бағдарламаларының Тұжырымдамасы жəне даму тəжірибесі талданатын ағылшын тілінде жазылған 2 мақала жарияланып отыр. Компьютерлік тəуелділік мəселесіне ар- нал ған мақаланың өзектілігі дау тудырмай- ды. Бұл мақалада аддиктілері бар түзету бағдарламасын құру негіздері ұсынылып, оны жүргізудің міндеттері, кезеңдері мен нысан- дары анықталып, студенттердің компьютерлік тəуелділігінің деңгейін төмендету бойынша авторлық нəтижелеріне жасалған психоло- гиялық талдау сипатталады. Журналды университетіміздің мерейтой- шы-ғалымдары мен педагогтарына арналған айдар аяқтайды. Редакциялық кеңес журналдың осы саны оқырмандарда кəсіби қызығушылық тудыра - тындығына сенім білдіріп, келешек те шы- ғармашылық ынтымақтастыққа шақырады. Құрметпен, бас редактор С.Ж. Пірəлиев №1, 2014 5 УВАЖАЕМЫЕ ЧИТАТЕЛИ! Тематика и проблематика работ, представленных в очередном выпуске нашего журнала, как всегда, мно- гоаспектна и многообразна. Но следует отметить, что в них прослеживаются общие тенденции, которые но- сят концептуальный подход. Курс на компетентност- ный подход в образовании четко прослеживается во многих статьях данного номера. В рубрике «Современные проблемы образования» освещается целый ряд насущных проблем. Среди них есть проблемы готовности будущего учителя началь- ной школы к исследовательской деятельности, анализ достижений учащихся, полученных в результате ис- следования факторов, влияющих на качество образо- вания на всех этапах педагогического эксперимента. Особый интерес представляют статьи о традицион- ном творчестве современных художников Казахстана и о значении иностранных языков в контексте меж- культурной коммуникации. Интересен также мате- риал, в котором рассматриваются итоги рейтинговой оценки деятельности профессорско-преподаватель- ского состава КазНПУ им.Абая за 2 года. Действую- щая система рейтинговой оценки в КазНПУ им. Абая позволяет достаточно объективно оценить качество деятельности профессорско-преподавательского со- става, а полученные рейтинговые баллы достаточно полно отражают совокупные результаты их труда. Изучены отдельные факторы, влияющие на качество предоставляемых в университете образовательных услуг. В данном номере дается интервью с известным ученым из России по актуальным теоретико-методо- логическим проблемам психологии. На современном этапе развития суверенных государств проблемам на- ционального воспитания уделяется большое внима- ние. В рубрике «Методология и теория педагогики, психологии и образования» Вы найдете точку зрения другого российского ученого по вопросам методоло- гии национального воспитания и познания, ценност- ного назначения национального воспитания, а также оценки качества образовательно-воспитательного процесса, раскрытия взаимосвязи инвариантов нацио- нального воспитания и содержания образовательного комплекса при подготовке специалистов. Этот обшир- ный материал будет полезен исследователям данной проблематики. Ряд работ затрагивает такие проблемы современно- сти, как проблема подготовки педагогических кадров к внедрению инклюзивного образования; содержание и причины аутодеструктивного (саморазрушающего) поведения; а также здесь описывается система мер его профилактики. Наряду с этим уделяется серьёзное внимание эффективному управлению развитием ода- ренных детей в условиях школ инновационного типа и др. Накоплен определенный научно-педагогический и методический материал разработчиками проблемы готовности будущего учителя к исследовательской деятельности в условиях профессиональной подго- товки. Авторы данной статьи отмечают, что в подго- товке будущего учителя к исследовательской деятель- ности существует ряд аспектов недостаточно глубоко изученных, в том числе отсутствие системности в ви- дении самой проблемы, требующей более глубокого изучения. В статье представлена действующая модель научного сообщества педагогов Казахского государ- ственного женского педагогического университета. Современные методики и технологии обучения представлены широко. В частности, во многих ста- тьях раскрываются принципы и методы использова- ния инновационных, интерактивных технологий при обучении биологии, русскому языку как иностранно- му, а также проблемы внедрения коммуникационных технологий при обучении иноязычному профессио- нально-ориентированному общению будущих учите- лей иностранного языка и др. Наши читатели смогут познакомиться с результа- тами педагогического эксперимента и интересных ис- следований, позволяющих оценить состояние сфор- мированности профессиональной этики будущих офицеров пограничного контроля и психолого-пе- дагогических условий формирования психоэмоцио- нальной устойчивости будущих педагогов вузов, сос- тояния изученности отношения учителей и родителей общеобразовательных школ к интегрированному об- разованию, и др. В журнале опубликованы 2 статьи на английском языке, в которых рассматривается влияние процесса глобализации на художественное образование и ана- лизируется Концепция развития образовательных программ «Хайскоп» и «Лесные школы», успешно используемых в дошкольных организациях Велико- британии и в странах Европы. Актуальна статья, посвященная проблеме компью- терной зависимости, в которой представлены основы построения коррекционной программы с аддиктами, определены задачи, этапы и формы ее проведения, описан психологический анализ авторских результа- тов по снижению уровня компьютерной зависимости у студентов. Завершает журнал рубрика, посвященная юбиля- рам-ученым, педагогам нашего вуза. Редакционный совет выражает надежду, что на- стоящий выпуск журнала вызовет у читателей живой профессиональный интерес и приглашает к дальней- шему творческому сотрудничеству. С уважением, главный редактор С.Ж.Пралиев 6 Білім берудің бүгінгі мəселелері Современные проблемы образования O.T. ABISHEVA Kazakh National University named Abay chair of painting of artly graphic faculty Almaty city, Kazakhstan A MATTER OF THE INFLUENCE OF GLOBALIZATION ON ART EDUCATION The article considers the infl uence of globalization process on art education, which plays a signifi cant role in the development of modern art. In today’s globalized world, the aesthetic intervention in the education system, in particular art, grows the direct role of not only intellectual patential but also the formation and development of the moral and aesthetic culture of young people as a condition for effective adaptation to rapidly changing cultural and aesthetic world of reality. The mission of art is defi ned as the aesthetic impact of defi ning the cultural assimilation of the environment, only the process of globalization, in which manifests itself a new personal identity . Keywords: globalization, global education, art education, culture. “Our world has changed. Unsere Welt hat eine Anderung. (German)”. Goethe Мақалада қазіргі өнердің дамуы үшін өте маңызды болып табылатын көркемдік білімге жаһандану үдерісінің ықпалы қарастырылады. Қазіргі жаһандану, эстетикалық интервенция жағдайында білім беру жүйесінде, соның ішінде көркемдік білім беру жүйесінде қарқынды түрде өзгеріп тұратын мəдени жəне эстетикалық əлемдік шынай өмірін тиімді бейімделудің шарты ретінде жастардың тек қана интеллектуал- ды əлеуетін емес, сонымен қатар адамгершілік-эстетикалық мəдениетін қалыптастыру жəне даму рөлі арта түседі. Өнер миссиясы мəдени қоршаған ортада жаңа жеке тұлға анықталатын жаһандану үрдісімен ғана меңгеруді айқындайтын эстетикалық əсер ету ретінде анықталады. Түйін сөздер: жаһандану, жаһандық оқыту, білім беру мəдениеті, мəдениет. В статье рассматривается влияние процесса глобализации на художественное образование, которое очень значимо для развития современного искусства. В современных условиях глобализации, эстетической интервенции на систему образования, в частности художественного, возрастает непосредственная роль формирования не только ин- теллектуального потенциала но и формирование и развитие нравственно-эстетической культу- ры молодежи как условие эффективной адаптации в стремительно изменяющейся культурный и эстетической мировой реальности. Миссия искусства определяется как эстетическая воздей- ствия определяющая усвоение культурной окружающей среды, только процессом глобализа- ции, в которой проявляется новая личностная идентичность. Ключевые слова: глобализация, глобальное обучение, культура образования, культура. 7 Білім берудің бүгінгі мəселелері – Современные проблемы образования T he end of the second and the beginning of the third millennium has surprisingly seen the global transformation of society, and transformation of the existing world order. The new world order is of high interest to politicians and scientists, the evaluations made before (e.g. “new industrial society”, “postindustrial society”, “communism”, “global village”, “informational society”, etc.) being rather vulnerable from the point of real course of events. The last decades of the XX century has been evaluated as “social postmodern”, “a new world order”, and “globalism”. These are also partially vulnerable, and are deeply criticized. These days “globalization” is one of the most common notions in scientifi c literature, fi ction, and publicist. Typically, authors give various defi nitions to this process, let alone the variety of its evaluations and predictions concerning the results of its development [1]. The most common defi nition of globalization is that “it is a universal and versatile process of cultural, ideological and economic integration of nations, national associations, national and ethnical unities, which represents a concurrent phenomenon of the modern civilization. Countries and nations of the whole world exist under growing interaction. The accelerated speed of development of civilization and historic processes have led to a matter of necessity in global interaction, its deepening, strengthening, and elimination of the countries and nations’ isolation. Eventually, saving riches has led to the idea of a selected passing from separate individuals to the whole nations, including the thought of ontological impunity. Isolation from the world, isolation in one’s own framework was an ideal of society of the agrarian type, for modern society is characterized by the person who always oversteps the limits and gets a new look, who primarily moves along with the motives of renovation and change. The subsequent historical processes have predetermined the increasing rapprochement of nations and countries. Similar processes have covered more and more space and have caused the general historical progress and a new stage of internationalization. The term “culture” is a complex whole which in modern understanding includes knowledge, art, laws, morals, customs acquired by the person in the course of social development. Culture unites people in society [3]. Considering the achievements of native and foreign scientifi c thought related to art education it is possible to rely on scientifi c searches of the modern scientists. Modernization of art education results from activity of people and owing to this fact it is a product of functioning of globalization and development of modernization as a system. Changing, it keeps regional problems, succession upon transition from one stage of development of art education to another. The process of globalization of art education is very complex and contradictory. In the course of interaction of various education systems such situations as non- equivalent exchange of values leading to mutual enrichment and suppression of culture happens quite often. The interrelation and interaction has existed so far, however today the interaction of cultures has gained some specifi c features with an information space, with the newest information exchange technologies available due to new computer means, and with international scientifi c organizations. The problem of preservation of the cultural identity, which advanced to the forefront art education, has become intensifi ed. Art education in a globalized society is a complex system, where different cultures act as elements: ethnic, national, mass, elite... Modernization of art education is only possible when there is a succession of art values and ways of art and creative activities. In case the link between the past and present state of art education is missing, it is impossible to speak of artistic progress, for its indispensable condition is the presence of “time link”. Succession keeps the most valuable and the most signifi cant of the art legacy of our predecessors, which is important for the new generation. Globalization is one of the hallmarks of the current stage in the modernization of art education and development. This fact has been underlined 8 ПЕДАГОГИКА ЖƏНЕ ПСИХОЛОГИЯ - ПЕДАГОГИКА И ПСИХОЛОГИЯ №1, 2014 by almost all researchers, who have emphasized that historical epoch at the turn of the century is primarily characterized by the expansion and deepening of global processes. The phenomenon of globalization is interpreted by both popular and new authors who have devoted their works to clarifying the nature and characteristics of this process. J. Soros, I. Vallerstein and others have written about globalization. Globalization increases the density of the “information fl ow”, gives a chance to different cultures to go beyond their ethnic or national limitations, and get the dynamics of their own development. At the same time, globalization leads to changes not only in the art development as a science, education, and upbringing, but also affects the processes of economics, politics, or law society in the most unpredictable way [1]. Globalization clearly contributes to the acceleration of the modernization process of art education. The time cycle of the production and consumption of cultural values is sharply reduced, which increases the volume of information received by an individual, expands his horizons, and enhances his intellectual level. Due to new information technologies people as the part of global society have an opportunity to get acquainted with the whole set of artifacts which were inaccessible to people of industrial and post-industrial society because most of them didn’t have an opportunity to go on excursions, scientifi c trips to various countries, to travel all over the world, to use the services provided by well-known storages of cultural values with a considerable part of the world heritage. Virtual museums, libraries, art galleries, concert halls in “a world wide web” allow people to get acquainted with all that was created by the genius of a certain artist, architect, composer irrespective of the location of these or those masterpieces: Brussels, Washington or Istanbul. Storages of the largest libraries of the world, including the Congress of the USA, the British museum, the Russian state library and many other libraries whose funds for centuries had been used by a narrow circle of people engaged in teaching or scientifi c activity have become available. Globalization of a certain cultural standard, according to which a person of the information society has to know several foreign languages, to be able to use a personal computer to communicate with representatives of different cultural worlds, to understand the trends of modern art, literature, philosophy, science, etc. Globalization has increased the intensity of scientifi c exchanges, talents, removed the practical limitations of moving from country to country of scientifi c and artistic professions. In the end, in the context of globalization the results of creativity cease to be the property of a nation, and become the property of all mankind. Globalization creates prerequisites for the release of art education beyond the regional and local territorial entities. Thanks to new information technology, ideas, symbols, knowledge and studies accumulated by one or another ethnic group, are widely distributed, contributing to the formation of a more precise idea about what one or another culture is in the minds of various nationalities. In fact there are two understandings of globalization: globalization as a objective process, which is hand in hand with regionalization and dialogue of cultures (two sides of a single externally contradictory phenomenon), and globalization as unifi cation, which is a process imposed to the world as allegedly objective to subjective group interests of multinational corporations. The modern civilization has very deep impact on little children if only parents consciously don’t create other forms of activity; it gives too many unilateral external impressions and information, but absolutely few impulses for “motility”, will and vital feelings. The industrialized school with its fl ow of information and a lack of communication highly promotes distribution of this dangerous tendency. The feeling of estrangement and isolation at such schools is felt more sharply. The part of an “observer” and “controller” instead of “the creator of human souls” is even more often assigned to the teacher. It is obvious that modern attempts to create a new humanitarian environment in education are natural reaction of society to the steady 9 Білім берудің бүгінгі мəселелері – Современные проблемы образования neglect to the personality, which has taken roots in mass consciousness, its rejection from moral values and classical culture. Humanitarization of native education is urged to help to carry out a rather necessary turn in the thinking nature of a person: a turn from the fragmentary to complete perception of the world in a wide cultural context. One of the possible ways of implementation of this task is a global entity, whose main task is formation of a creative personality capable of making careful decisions, feeling responsible for the present and future of the world. Global education focuses on the following: • actualization of a person, his rights, freedoms and ideals to the conditions of existence and norms of interaction in the community; • overcoming the youth nihilism and disbelief, the declining interest in education; • search for the most effective methods and techniques of selection and translation of knowledge in the course of information revolu- tion, the rapid accumulation, aging and renewal of knowledge, a sharp reduction of terms for application of the latest science and technology achievements into the educational practices; • development of a new stage of illiteracy elimination, since a change in the criteria of literacy – a requirement to be able to understand, other than the ability to read and write has sharply increased the number of illiterates in all countries of the world; • creation of an effective system of lifelong learning as one of the conditions for full usage of labor force. The world, keeping the full range of nationals, is becoming more and more common and interdependent. It is possible and necessary to argue about the correctness of the defi nition “global education” itself, but continuing to argue about the necessity of the fullest account for the modern pedagogical theory and practice of explosive dynamism of the world socioeconomic processes, continuously growing interdependence of the certain countries and nations, more and more close interpenetration of their cultures, and also requirements to prepare the person for life in the conditions of global crises is either senseless or harmful. The aim of global education is to overcome the following: - the division of the world into rival factions, as well as social, ethnic and other antagonisms that lead to armed confl icts in different regions; - a rift between a man and nature, threatening an environmental disaster; - splitting of the human mind and soul. The similar purposes are set by the integrative training, which is based on the central problems of a survival of the person and cooperation of various communities and members of one community, and also civilization development as a totality of private cultures. Global education substitutes or ejects nothing from the native and world pedagogics. It is not an ideal, but one of the possible options of preparation of the person to life in modern conditions. It is possible to claim, that it acts as objectively necessary addition to any good education. In our opinion, global education can be defi ned as one of the directions of development of the modern pedagogical theory and the practice, based on the need of preparation of the person to life in quickly changing conditions, more and more integrated world, accruing global problems and crises. In a joint activity of children and adults, the principle of “think globally – act locally”, which claims a constructive position in interaction with the world and the environment against a background of universal problems affecting the livelihoods of everyone, is relevant in the work in these areas. Global education is based on the concept according to which information in the world has to be presented as essential to a survival of the person in a community of people and in the nature, and the formation of an impartial view of the world depends on the selection of the facts from different fi elds of knowledge, knowledge strategy, involvement of various mental processes causing processing and exchange of information. Having chosen the concept of global education, the school should focus its development on a holistic knowledge of the world, understanding the state of the planet Earth, awareness of the processes occurring in the world, a study of 10 ПЕДАГОГИКА ЖƏНЕ ПСИХОЛОГИЯ - ПЕДАГОГИКА И ПСИХОЛОГИЯ №1, 2014 different cultures of the world, and problems faced by the world community at the beginning of the XXI century. One of the phenomena promoting the birth of the direction of global education in the pedagogical theory is modern global problems of mankind. It is connected with the origin of concern for destiny of the terrestrial civilization in public consciousness, understanding the need in formation of a view of the world as a diverse, but a single whole, where wellbeing of all depends on actions of everyone. Nowadays global education is one of the most perspective directions of development of the pedagogical theory and practice, which allows teaching the students to adapt in the diffi cult and constantly changing modern world with its numerous political, economic, environmental, social and other problems. Effi ciency of self-identifi cation of the personality and his development as a full member of the world community are mainly determined by education level, education being understood not only as acquisition of knowledge, but also as formation of outlook, spirituality, and increase of cross- cultural literacy. The permanent nature of socio- cultural changes, which reduces the possibilities of traditional forms of culture translation, unclaimed state of moral potential of society in the course of scientifi c and technical revolution, dominance of technocratic and scientism representations in the science, which leads to the fragmentary perception of reality, actualize the search for a new strategy and content of education of the person of the third millennium. The goal can be achieved only when another system for reality acquisition is formed, that promotes the formation of a conceptual, complete picture of the world in students’ consciousness. At the same time, identifi cation and perception of cultural universals, which provide for the global perspective of the teaching process, are well connected with humanization and education humanitarization, which serve as a base of a new pedagogical thinking. REFERENCES 1 Christine Daymon and Immy Holloway, 2011. “Qualitive Research Methods in Public Relations and Marketing Communications”. 2 Semenov V.M. National consciousness and national culture (methodological problems). – M.: Institute of Philosophy, Russian Academy of Sciences, 1996. 3 Lebedeva N.M. Strategy of cross-cultural interaction of migrants and population of Russia. – M.: RUDN, 2009 – 346 p. 4 Parigyn A.D. Social Psychology: Problems of Methodology, History and Theory. – M.: Psychology, 1999. – 245 p. 5 Ivahnova L.A. Psychology Scientifi c bases of art pedagogical education of the art teacher. – Almaty, 1996. 6 Semenov V.M. National consciousness and national culture (methodological problems). – M.: Institute of Philosophy, Russian Academy of Sciences, 1996. 7 Agaev A.G. On the theory of nationality. − Makhachkala, 1965. 8 Nurmanbetova D.N. Determination of human identity. – Almaty: Akylgaby, 1998. 11 Білім берудің бүгінгі мəселелері – Современные проблемы образования Б.К. ДАМИТОВ, Г.Б. КУЛУМБАЕВА, Г.Т. МАЙШИНОВА Казахский национальный педагогический университет имени Абая Институт анализа качества и стратегии развития г. Алматы, Казахстан жүктеу/скачать 4,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|