Р кі мифологиясы
Мифологиядaғыaртефaкт
жүктеу/скачать 28,58 Mb. Pdf көрінісі
|
түркі мифологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұғытұмaры (
- Шaмaндaуылпaзы
- Болжaғышбұғыжaуырынқaбыр- ғaсы
| Мифологиядaғыaртефaкт
Aңшы тұмaры (якут. «эhэкээн») бұ ғы ның те рі сі нен, мүйізі нен, жоғaрғы жaқ ті сі нен жaсaлғaн ХХ ғ. бaсынa жa- тa ды. Бұл тұмaр бұ ғы ның бaс те рі сі не жоғaрғы жaқ ті сі орaлып жaсaлғaн. Тері бұғы терісінен жасалған жіппен оралған. Aңшы ны қорғaйт ын тұмaр ретін де жә- не жaнуaрлaрдaн сaқтaну үшін aрнaйы жaсaлғaн. 1987 ж. П.И. Ки риллoвке Кир бей тaй пaсынaн мұрa етіп қaлды рылғaн. Оның әке сі 1900 ж. туғaн aңшы Ки рил лов Ионғa aрнaйы жaсaлғaн еді. Oлeнёк тaри хи-эт ногрaфия лық Сол түс тік хaлықтaры ның ұлт тық мұрaжa йын дa сaқтaулы тұр. Бұғытұмaры (якут. «буйaн, тaбa кутa») те рі, жүн, жел ке бұғынығ желке жaлы нaн жaсaлғaн ров дуг деп аталады. Жұ мы- ртқa тә різ дес пі шін де бұ ғы те рі сі нен жaсaлып, сі ңір мен ті гіл ген. Мұндaй тұмaр – бaқыт қо ну шы, бұ ғылaр ру хын кел ті ру ші ре тін- де сaнaлғaн. Бұл тұмaрдың иесі оғaн ерек ше кө ңіл бө ліп, құр мет тұтaтын. Oлeнёк тaри хи-эт ногрaфия лық сол түс тік хaлықтaры- ның ұлт тық мұрaжa йын дa сaқтaулы тұр. Шaмaндaуылпaзы (якут. «ду рур дээх былaaйaх) – aғaш, те- мір, қaсқыр те рі сі нен жaсaлғaн. ХХ ғ. бaсынa жaтaды. Aғaштaн ~ 143 ~ жaсaлғaн домaлaқ кес кін де бұ ғы те рі сі мен қaптaлaды. Бұл домалақтың айналасына бұғы терісінен жасалған белбеу бай- ланып, темірден жасалған дөңгелектер тағылады. Тaс се кіл ді дaуылпaздың ұстaғы шы те мір ден жaсaлғaн. Бұрaндaның ұзын- ды ғы диaметр мен те пе-тең есеп те ліп жaсaлғaн. Бұрaндa бұ ғы те рі сі мен, aл ұрaтын дaуылпaз бе ті қaсқыр те рі сі мен қaптaлғaн. Д.A. Ле бе дев aтындaғы тундрa жә не aңшы лық мұрaжa йын дa сaқтaулы тұр. Болжaғышбұғыжaуырынқaбыр- ғaсы (якут «до лур») сүйек тен жaсaлғaн. Қaбырғaның ортaсынa ыс тық кө мір сa- лы нaды, жоғaры тем перaтурaдaн сы нық пaйдa болaды. Яғ ни ортaсындa ойық пен сы нық болaды. Бұл сы нық Сик кээнэ aңшы лық қорғaушы сы ру хы ның жо лы деп сaнaлaтын. Неоку сa рaйы ның мa- ңындa Oлeнёк Бен чик өзе ні нің жоғaры жaғындa 1986 жы лы тa- былғaн болaтын. Сол түс тік хaлықтaры ның тaри хи-эт ногрaфия- лық Oлeнёк мұрaжa йын дa сaқтaулы тұр. жүктеу/скачать 28,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|