Р. Н. Куракова-Атырау, 2019. 80 б. «Өрлеу»
жүктеу/скачать 1,81 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қысқаша ақпарат
Топырақтың рН деңгейі – жердің қышқылдылығы мен сілтілілігін ің маңызды химиялық индикаторы. рН деңгейіндегі өзгерістер тастың химиялық құрамын өзгерте алады және топырақ қабаттына қауіп төндіреді, осылайша өсімдіктің денсаулығының бұзылуына әкеліп соқтырады. Өйткені рН деңгейіндегі өзгерістер ауылшаруашылық егістіктің топырақтық химиясы мен биологиясын өзгерту арқылы нашарлата алады, рН деңгейі топырақтың жарамдылығын өлшеу үшін құнсыз құрал болды. Топырақтың рН деңгейі негізгі материалдың химиялық қасиетіне, жергілікті өсімдіктерге, осы өңірдің тарихына және тыңайтқыштарға байланысты. Осы факторларды білу арқылы ауылшаруашылығында егін жинауда экономикалық өнімділік үшін маңызды ақпарат болады. 24 Зерттеудің бірінші кезеңінде аулаңыздан немесе көрші ауладан топырақ үлгісін жинап аласыз. Ғимараттар қасындағы бос учаскелерді, бақтарды және жол бойындағы бос жерлерді қараңыз. Орналасқан жері, топырақтың түрі және онда өсіп тұрған өсімдіктер туралы толық ақпарат жинап алуға дайын болыңыз. Жер бетінің үштен бір бөлігі сулы жер, ал қалған бөлігі құрғақ жер екенін ескерсек, ауылшаруашылық топырақ адамзаттың тіршілігінде маңызды роль атқарады. рН-пен ерітіндінің қышқылдылығын не сілтілілігін өлшейді. Бұл көрсеткіш сутек иондары концентрациясының теріс логарифмі болып табылады. Осы өлшеу рН деңгейінің 0-ден (жоғары қышқылды) 14-ке дейінгі (жоғары сілтілі) шкаласының диапазонына негізделеді. 7 рН деңгейімен дистилляцияланған су бейтарапты ерітіндінің мысалы болып табылады. рН деңгейінің шкаласы логарифмдік, мұнда рН деңгейдің бір бірлігінің өзгеруі қышқылдықтың не сілтіліктің он есе өзгеруін көрсетеді. 5.0 рН деңгейлі ерітінді 6.0 рН деңгейлі ерітіндіден 10 есе қышқылдау және 7.0 рН деңгейлі ерітіндіден 100 есе қышқылдау. Топырақта рН деңгейі қоректік заттардың болуына тура тәуелді. Егер топырақтың рН деңгейі аса жоғары не аса төмен болса, қоректік заттар ерімеуі мүмкін және тамыр жүйесіне түспеуі мүмкін. Топырақтың рН деңгейі тым жоғары не тым төмен болса, қоректік заттар ерімеуі мүмкін және тамырлық жүйелерге түспеуі мүмкін. Нәтиже ретінде өсімдіктер топыраққа қосылған заттардан тәуелсіз нәрленуде кемшілік белгілерін көрсетеді. Азот (К), фосфор (Р) және калий (К) – өмірлік маңызды қоректік заттар болып табылады, бірақ өсімдіктер оларды тек белгілі рН деңгейінде ғана сіңдіре алады. Азот (нитраттар) 5.5 рН деңгейіне жеткілікті, ал фосфор 6.0 және 7.0 рН деңгейлерінде жақсы сіңеді. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|