Жүрекқызметінепарасимпатикалық,симпатикалықжүйкеталшықтарыныңжәне олардың медиаторларыныңәсері.
Симпатикалық жүйенің жүрек қызметіне әсері. (1867 жылы Цион ашкан.) Симпатикалық жүйкенің жүрек етіне тигізетін әсері көбінесе кезеген жүйке әсеріне қарама-қарсы, жүрек етінің барлық физиологиялық қасиеттерін күшейтеді:
Симпатикалық жүйенің жүрекке 5 оң әсері бар: оң хронотроптық әсер – автоматиялық қасиетін жоғарылатады, яғни соғуын жиілетеді;
оң инотроптық әсер - жиырылу күшін жоғарылатады;
оң дромотроптық әсер - жүрек етінің қозу өткізгіштігін жоғарылатады;
оң батмотроптық әсер – қозғыштығын жоғарылатады;
оң тонотроптық әсер - жүрек етінің тонусын жоғарылатады.
Кезеген жүйкенің (ПЖЖ) жүрек қызметіне әсері. 1845 жылы ағайынды Веберлер ашкан.Кезеген жүйке жүректің физиологиялық қасиеттерін төмендетеді.
Кезеген жүйкенің жүрекке 5 теріс әсері бар:
теріс хронотроптық әсер - автоматиялық қасиетін төмендетеді, яғни соғуын азайтады;
теріс инотроптық әсер- жиырылу күшін төмендетеді;
теріс дромотроптық әсер - жүрек етінің қозу өткізгіштігін төмендетеді;
теріс батмотроптық әсер - қозғыштығын төмендетеді;
теріс тонотроптық әсер - жүрек етінің тонусын төмендетеді.
Кезеген және симпатикалық жүйке орталықтарының тонусы өзгеруінен болады. Орталықтар тонусы рецептордардан келетін импульстармен реттеледі.
экстрорецепторлардаң
