Сырттай апоптоз: 1)жəндіктердің метаморфоз қуршақ клеткассының жоюлуы;
2) эмбрагенездегіхорданың басталуы;
3) уылдырық шашқаннан кейін горбушка мүшелерінің жылдам өлумен аяқталады.
Апоптоздың пайда болу себепшарттары: токсин, ишемия, сауленену, оксидант,
гипоксия, гиподермия, гипертермия.
Апоптоздың денешіктерде түзілуі жəне алмасуы. Ішінде құрлысы сақталған фрагменті бар.Өскіндер пайда болады.Олар жасушадан
бөлініп шығады да меибраннамен қоршалған үлкен көлемді дөңгелек немесе сопақша
пішінді апоптоз денешіктеріне айналады. Апоптоз денешіктерінің пайда болуы актинді
микрофиламентерге тəуелді.
Физикалық химиялық қарқыны орташа себепшарттар олардың қарқындылығын
жоғарылатса,онда ол өліеттенуге жеткізеді.
Əдетте апоптоз бұзылуының себебіне
қалыпқа келмейтін ДНҚ зат алмасуының күрт ығысуы жатады. Апоптоздың пайда
болуы кейбір жұқпалы ауру ларға, əсіресе, олардыңвирустарына байланысты болады.
Апоптоз -ұлпаның гамеостоздың фундаментальды универсальды биологияның
механизмі болғандықтан ол ұлпалардың қалыпты жəне патолгиясындағы тіршіліктің
барлық белгілеріне байланыстыоның маңызы келесіпроцестерде өте маңызды.
Апоптоз кезіңдегі жасушаларда құрлымдық жəне қызметтік өзгерістері: Жасушаның цитоплазмасында құрлымдық өзгерістер пайда болғанға дейін
ұзақтығы 12сағат латенттік кезеңде жасушаның өлуіне керектіферменттердің түзілуі
жүреді. Бұлсаты өлетін жасушаларда көбөтеді,өйткені жасушаның көбі ерекше
“құтқарушы гендердің” көмегімен арнайы қорек-тік жұмысістей бастауның нəтежесінде
түгелмен сақталады.
Апоптоздың маңызы: 1) эмбрионалды дамуда;
2) жетілген ұлпалардан қартайған жасушаға алмастыруда;
3) жетілген ұлпалардыңинволюциясында;
4) иммундық реакцияда;
