Редакциясын басқарған Ғ. М. Мұтанов

294
-
Мәселені шешудің мағыналық реті бойынша. Маңыздылық тақырыпшамен 
белгіленуі мүмкін: міндетті, негізгі, қосымша. 
-
Модульдің тақырыптық бөлімі бойынша.
Әдебиеттер рәсімдеу мемлекеттік стандарт талаптарына сәйкес безендіріледі. 
Қашықтықтан оқыту курстарын құру барысында қашықтықтан оқитын 
тыңдаушылардың 
оңашалық 
жағдайын 
ескеру 
қажет. 
Материалдар 
арнайы 
түсініктермен, тындаушылардың қызығушылығын тудырып, процестің қиындығын автор 
алдын ала меңгеру қажет. 
 
2.3. Мәтін дайындығы 
 
Мәтін – кең тараған және оңай құрылатын ақпараттың түрі, бұл кез-келген курстың 
негізі. Қашықтықтан оқыту курстары үшін материалдарды дайындауда бірнеше оңай 
ережелеріге сүйену керек: 
1.
Мәтін ықшамды, қиын терминдермен және қысқартулармен аса қанық болмауы 
керек.
2.
Беттегі материалдарды бірнеше абзацқа бөліп, материалдың көлемін қысқартып бір 
бетте көрсету керек. Әйтпесе келесі мәселелер туындауы мүмкін: 
-
Біріншіден
, «үлкен мәтін» оқырмандарды пассивті түрге алып келеді және 
жалықтырады. Егер олар пассивті болса, онда олардың зейіні жоқ және материалды нашар 
игереді. Осы екі фактор (зейінінің төмендеуі және материалды нашар игеру) курстың 
бағытына қарсы. Пассивті аудитория негізінен материалды толық игермейді және окыту 
үрдісіне қатыспайды.
-
Екіншіден
, материал көлемі көп болған сайны, бет саны көбейеді. Бет санының көп 
болуы зейін қоюға кедергі келтіреді.
-
Үшіншіден
, зейін кәдімгі қалыппен эранның орталық бөлігінде орналасқан нүктелік 
бөлікке тартылады. Сондықтан, тыңдаушылар жоғары немесе төменде орналасқан маңызды 
мәселелерді жіберіп алуы мүмкін. Мәтінді айналдыру барысында, қарау кезінде маңызды 
тақырыпты жіберіп алуы мүмкін. Негізгі түсінік немесе ойдың экран ортасында орналасуы 
мінсіз болып көрсетіледі (шамамен шекараның жоғарғы төрттен бір бөлігіндей), себебі 
экранның осы бөлігіне зейін көбірек қойылады.
Егер оқу материалдары үлкен көлемде болса, ал ол бірнеше бөлікке бөлінбесе, онда 
оны архивталған файл немесе курстың кітапханасына көшіріп алатындай материал ретінде 
енгізіп қою керек.
3.
Мәтінде гиперсілтемені соның ішінде сыртқы түрін қолданыңыз, бірақ мәтінді 
асыра сілтеу керек емес, өйткені тыңдаушы ақпарат бағдарынан шатасуы мүмкін.
4.
Жалпы жағдайда зейінді жинақтауға және оқитын мәтіннің көлемін қысқартуға 
мүмкіндік беретін кесте, сұлба, график және т.б. түрлерін қолдану керек. Бұдан басқа, 
дыбысты, видео, анимациялық және басқада көріністер, түсініксіз кездерді анық түрде 
түсіндіріп, қиын модельдерді жақсы қабылдауға мүмкіндік береді.
Мәтінді түс жағынан сәйкес келетін суреттер, сұлбалар, графиктер, кестелердің 
түрлерін ойластырып, қандай дыбыстық, видео-файлдар және басқада материалдар арқылы 
толықтыруға болады. 
5.
Назар аудардатын екпінді қолданыңыз. Экрандағы мәтінді көзбен шолатындай етіп 
келесі түрде жасаңыз: 
-
орналасу орны, 
-
түзету,
-
фонды, 
-
шрифтын таңдау, 
-
жазылуы мен шрифтың бояуы (бір терезеде 3-4 артық түс болмауы тиіс). 

295
Егер көз бірден мәтіндегі жеке-жеке сөздерді емес керісінше аяқталған фрагмент 
немесе абзац, толық сойлемді көрсе, онда айтарлықтай тиімді қабылдайды. Біріңғай бір 
стильді қолдану маңызды болып табылады. 
6.
Орфаграфияны тексеріңіз. Аздаған қателер табылып қалуы мүмкін, бірақ барлық 
мәтінді толығымен оқып шыққаны дұрыс, өйткені ол мәтіннің мағынасын әлсіретеді Мұқият 
болыңыз, орфаграфияны тексеретін бағдарламаға 100% сенуге болмайды. 
7.
Оқу материалдарын шығарып алуға мүмкін болатындай етіп жасаңыз (әр бөлімді 
жеке шығарып алмауы үшін. бір файлда болғаны дұрыс). 

жүктеу/скачать 3,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: