Реферат №2 «Өңдеу өндірісінің технологиясы» пәнінен Тақырыбы: Ақуызды ұн алу технологиясы
жүктеу/скачать 301,59 Kb.
|
| НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Ақуызды ұн алу технологиясы Ақуыздың максималды мөлшерінде жоғары ақуызды ұн алу үшін қолданылатын ұнның соңғы фракциясы бар. Бұл фракцияны бөліп алу және жоғары ақуызды ұн алу үшін екі әдіс қолданылады. Бірінші әдіс ұнтақтау бөлімінде пневматикалық көлікпен жабдықталған ұн тарту зауытында жүзеге асырылуы мүмкін. 1-сурет. Пнематикалық көлік құрылымы 1 – сақтау ыдысы;2 тор;3 циклон;4 шлюз қақпасы;5 астық түсіретін жер;6 желдеткіш;7 басқару пульті. Ол үшін жоғары немесе бірінші сортты ұнды бақылау үшін егу циклонында реттелетін ауа науасын ұйымдастырыңыз.Пневматикалық тасымалдау желісіндегі сиретудің арқасында ауа ағыны разрядтау циклонында тұндырылған ұнды үрлейді (енеді) және пневмоколлекторға ең жеңіл және жұқа жоғары ақуызды фракцияны әкеледі.Оны тұндыру үшін қосымша циклон-разряд ұйымдастырылады.Ақуызы жоғары ұнның бір бөлігі циклонда немесе қайта өңделген сүзгілерде де тұнбаға түседі.Екінші әдіс-жоғары ақуызды ұн алудың арнайы әдісі. Бөлшектердің мөлшері 1-200 мкм болатын кәдімгі наубайхана ұны түйреуіш ұсатқыштарда қосымша ұнтақталады, бұл жұқа бөлінетін жоғары ақуыз фракциясының құрамын арттырады. Кезекті ұнтақтау циклдарының саны үшке дейін болуы мүмкін, бұл жоғары ақуызды ұнның шығымы. Бөлшектердің мөлшері 18 мкм-ден аз және құрамында 18-20% ақуыз бар ұнның өнімділігі жалпы ағынның ұн массасының 8% - на жетуі мүмкін. Әдебиеттерді талдау ұнның жалпы мөлшері 17-ге дейін екенін көрсетеді-18 мкм-ді 15% - ға дейін алуға болады. Эндосперм жасушаларының жұқа құрылымын және олардың құрамындағы екі морфологиялық әр түрлі белоктардың – дәндерге қосылған аралық және крахмалдың болуын зерттеу белокпен байытылған ұн алу мүмкіндігін негіздеді. Дәнді ұнтақтаудың қалыпты процесі кезінде де жасушалардың бір бөлігі толығымен жойылып, бетінде белоктары бар аралық ақуыз және крахмал дәндерінің бөлшектері бос күйде бөлінеді.Бұл ұнға әсер еткенде одан да көп дәрежеде болады. Аралық протеин крахмал дәндерінен мөлшері бойынша ғана емес, сонымен қатар тығыздығымен ерекшеленеді. Ақуыз бөлшектерінің тығыздығы 1,329-дан 1,341 г/мл-ге дейін, ал крахмал дәндерінің тығыздығы әлдеқайда жоғары, 1,470-ден 1,495 г/мл-ге дейін. Егер ұнды тығыздығы 1,38 г/мл полярсыз сұйықтықтармен өңдесе, аралық белок тығыз қабат түрінде бетке қалқып шығады, ал крахмал дәндері мен ұсақталмаған эндосперм бөлшектері түбіне шөгеді. Егер ұн суспензиясы центрифугаланған болса, бұл тығыздықты бөлу процесі айтарлықтай жеделдетіледі. Бұл әдісті қолдана отырып, құрамында крахмал дерлік жоқ және құрамында 85-90% протеин бар аралық ақуыз препараттарын алуға болады. Әрине, байытылған протеин препараттарын осылайша өндіру өндіріс ауқымында мүмкін емес, бірақ ұнды жоғары және төмен ақуызды фракцияларға бөлу принципін әзірлеу маңызды болды. Осы зерттеулерден кейін ұнның жоғары ақуызды фракциясын оқшаулаудың практикалық қолданылатын әдісі табылды – пневматикалық сепарация. Зерттеулерде егжей-тегжейлі қарастырылған бұл процестің технологиясының егжей-тегжейіне тоқталмай, тек аралық ақуыз бөлшектерін қамтитын жоғары ақуызды фракцияны оқшаулаудың негізгі параметрлері жасалғанын атап өтеміз.Шетелдік патенттердің көпшілігінде пневматикалық айыру алдында бос аралық ақуыздың құрамын арттыратын ұнды қосымша ұсақ ұнтақтау жүргізіледі. Бұл өңдеу процестің энергия сыйымдылығын арттырады және өнімнің өзіндік құнын арттырады. Сонымен қатар, аралық ақуызды бөлгеннен кейін негізгі фракцияда қалған крахмал дәндерінің шамадан тыс зақымдану қаупі бар. Қосымша ұнтақтау және пневматикалық бөлу нәтижесінде американдық және француздық схемаларға сәйкес ақуыз мөлшері 20% (яғни, шикі клейковинаның шамамен 50%) 12% дейін мөлшерде жоғары ақуызды фракция алынады және ағылшын схемасы бойынша бірдей жоғары ақуыз мөлшерімен 20% дейін. Жоғары белокты фракцияны бөліп алғаннан кейін ұнның негізгі бөлігі (жалпы бастапқы өнімнің шамамен 72%) құрамында белок заттарының (7,4%) төмендетілген мөлшерімен қалады. Бұл фракция кондитер өнеркәсібінде кекстер мен печенье жасау үшін қолданылады; 15% мөлшерде алынған және шамамен 8% протеиннен тұратын қалған фракция азық-түлік емес мақсаттарға пайдаланылады. Ағылшын схемасы бойынша ақуызы аз ұнның жалпы шығымы бастапқы өнімнің 40% құрайды, ал қалған 40% ортаңғы фракция құрамында 10% протеин бастапқы ұнға сәйкес келеді.[1] Бір қызығы, ұнның жоғары протеинді фракциясы алдымен пневматикалық айыру арқылы жойылғаннан кейін алынған ақуыз мөлшері аз немесе орташа ұнға қарағанда протеолитикалық белсенділікке айтарлықтай төмен. Бірінші фракциядағы ұн езбесінің гемоглобинге әсер етуі кезінде түзілетін белоксыз азот мөлшері орташа ақуыз мөлшері бар фракцияға қарағанда шамамен 20 есе аз Пневмосепарация арқылы бөлінген ұн фракцияларының протеолитилкалық белсенділігі 1-кесте
жүктеу/скачать 301,59 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|