Реферат ахмет байтұрсынұЛЫ
жүктеу/скачать 21,75 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- РЕФЕРАТ АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ
- КІРІСПЕ Жұмыстың өзектілігі
- Жұмыстың мақсаты мен міндетері
- Жұмыстың парактикалық мәні
- Ахмет Байтұрынұлы
- ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
|
Қазақстан Республикасының Ғылым және білім министрлігі Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университеті Математика және жаратылыстану ғылымдар факультеті «География және табиғатты пайдалану» кафедрасы РЕФЕРАТ АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ Авторлары: Гип-22к тобының студенттері Балтабек Аружан, Жангазина Акерке, Каримжанов Даниял Ғылыми жетекшісі: доцент Есматова Меңдіқыз Тлеужановна Петропавл, 2022 МАЗМҰНЫ Кіріспе...........................................................................................................................3 1 тарау. Ахмет Байтұрсынұлының өмірі...................................................................5 2 тарау. Шығармашылық жолы…………………………………………………... 9 2.1 Шығармалар мұрасы…….……………………………………………………... 9 2.2 Қазақ тілі..............................................................................................................11 2.3 Әдебиеттану…………………………………………………………………… 13 Қорытынды.................................................................................................................15 Пайдаланылған әдебиеттер......................................................................................17 КІРІСПЕ Жұмыстың өзектілігі: Кәзіргі келер ұрпаққа ұлы жазушы ленгвисттың өмірі туралы дерек көзін қалдыру .Жазушының белгілі шығармаларын кәзіргі кезде жаңаша стилде көрсете білу. Жұмыстың мақсаты мен міндетері: Болашақта еліміздін әр азаматы біздін қазақ тілінің дамуына қайта қалпына келуіне ат салысқан тұлғалар туралы білуі. Ұлы жазушының әр жасаған ісін келер ұрпақа дәріптеу. Тарихмызды , ұлы тұлғалардың ұмытпалуына үлес қосу. Жұмыстың парактикалық мәні : Біздің артымыздан өсіп келе жатқан ұрпақа түсінікті әрі пайдалы ақпарат қалдыру. Әрбір берілген мәліметін кәзіргі ұрпақа маңызды екенің көрсету. Ахмет Байтұрынұлы – 1872 жылы 5 қыркүйек Торғай уезінің Тосын болсында туған . Алғаш ауыл молдасынан хат таниды . Елдегі ағайындары әке аманатымен он үш жасар Ахметті екі сыныптық орыс-қазақ училищесіне оқуға береді. Оны 1891 1891 сай заңмен ауыстыру мәселелері көтерілді. Онда қазақ даласына орыс шаруаларын қоныс аударуды үзілді-кесілді тоқтату талап етілген болатын. Сол жылы бітіріп, Орынбордағы 4 жылдық мектепке оқуға түседі. 1895-1909 жылы Ақтөбе, Қостанай,Қарқаралы уездеріндегі орыс-қазақ мектептерінде оқытушы, Қарқаралы қалалық училищесінде меңгеруші қызметін атқарады. Ол өте кемеңгер, білімді тұлғаның бірі болған. Ахмет Байтұрсынұлының саяси қызмет жолына түсуі 1905 жылға тұспа-тұс келеді. 1905 жылы Қоянды жәрмеңкесінде жазылып, 14500 адам қол қойған Қарқаралы петициясы авторларының бірі Байтұрсынұлы болды. Қарқаралы петициясында жергілікті басқару, сот, халыққа білім беру істеріне қазақ елінің мүддесіне сәйкес өзгерістер енгізу, ар-ождан бостандығы, дін ұстану еркіндігі, цензурасыз газет шығару және баспахана ашуға рұқсат беру, күні өткен Дала ережесін қазақ елінің мүддесіне кезеңнен бастап жандармдық бақылауға алынған Байтұрсынұлы 1909 жылы 1 шілдеде губернатор Тройницкийдің бұйрығымен тұтқындалып, Семей түрмесіне жабылды. Байтұрсынұлы шығармашылық жұмысын өлең жазудан бастаған. Онда ол еңбекші халықтың ауыр халін, арман-тілегін, мұң-мұқтажын көрсетіп, жұртшылықты оқуға, білім-ғылымға, рухани биіктікке, адамгершілікке, мәдениетті көтеруге, еңбек етуге шақырады. Патшалық Ресейдің қанаушылық-отаршылдық саясатын, шенді-шекпендінің алдында құлдық ұрған шенеуніктердің опасыздығын сынады. Ақынның алғашқы өлеңдері «Қырық мысал» атты аударма жинағында 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрді. Бұл кітабы арқылы қалың ұйқыда жатқан қараңғы елге жар салып, олардың ой-санасын оятуға бар жігер-қайратын, білімін жұмсайды. Ақын әрбір аудармасының соңына өзінің негізгі ойын, айтайын деген түйінді мәселесін халқымыздың сол кездегі тұрмыс-тіршілігіне, мінезіне, психологиясына сәйкес қосып отырған. ҚОРЫТЫНДЫ Ахмет Байтұрсынов – қазақ әдебиетінде өзіндік орны бар дарынды ақын, өз бетін танытқан мысалшы, қазақ тілінің әліппесі мен оқулықтарының авторы жаңашыл ағартушы. Араб графикасына негізделген қазақ жазуын жаңартушы. Ахмет Байтұрсынов шығармашылығы ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ әдебиетінің даму тарихындағы биік белес болып қала бермек. Ол шын мәніндегі нағыз күрескер – демократтық поэзияның негізін қалап, азаттыққа ұмтылған азаматтық жыр үлгісін жасады. Ахмет Байтұрсынов шағармашылығы ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ әдебиетінің даму тарихындағы биік белес болып қала бермек. Ол шын мәніндегі нағыз революциялық – демократтық поэзияның қазақ әдебиетіндегі негізін қалап, қалақ өлеңіне азаттыққа ұмтылған азаматтық жер үлгісін алып келді. ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ халқының «рухани көсемі» өнер мен ғылымның сан-саласын жете меңберген, елінің ұлттық санасының аянуы мен азаттығы жолындағы күресте қатыгез тағдырға қайыспай қарсы тұрған нар тұлға Ахмет Байтұрсыновтың шығармашылық мұрасы жылдар көмегімен ілесіп, болашаққа жарық сәулесін төге бермек. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР: 1. Қазақ әдебиеті газеті// 1990 жыл. 2. Қазақ әдебиеті. 11-сынып 2003 жыл жүктеу/скачать 21,75 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|