Реферат Нейрондар. Орталық жүйке жүйесін зерттеу тәсілдері Қабылдаған: Жумабекова Р. Р. Орындаған: Еркинбекова Асель Тобы: 101-б фармация



бет6/6
Дата11.12.2023
өлшемі50,54 Kb.
#137519
түріРеферат
1   2   3   4   5   6
Оң эмиссионды томография (PET) - бұл мидың құрылымын бағалау үшін қанға енгізілген тиісті изотоптарды, ал олардың қозғалу жылдамдығы бойынша - жүйке ұлпасының функционалды белсенділігін пайдалануға мүмкіндік беретін әдіс.
Эхоэнцефалография. Бас сүйегінің миы мен сүйектеріндегі тығыздағыштар мен қуыстардың локализациясын және мөлшерін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл әдіс бас ұлпасынан шағылысқан ультрадыбыстық толқындарды тіркеуге негізделген.
Реоэнцефалография. Бұл церебральды тамырлардың қан толтырылуындағы импульстік өзгерістерді зерттеу әдісі. Ол жүйке тіндерінің электр тогына төзімділігін өлшеуге негізделген, бұл олардың қанмен толу дәрежесіне байланысты.
Микроэлектродты әдіс жасушаға енгізілген немесе мидың белгілі бір аймағында орналасқан нейрондарға берілген ең жұқа электродтарды қолдануға, жасушалық немесе жасушадан тыс электрлік белсенділікті тіркеуге, сондай-ақ оларға электр тоғымен әсер етуге мүмкіндік береді.
Тітіркену әдісі. Мидың әртүрлі құрылымдарын тітіркендіру көбінесе әлсіз электр тогын қолдану арқылы жүзеге асырылады. Бұл тітіркенуді дозалау оңай, жүйке жасушаларына зақым келтірмейді және бірнеше рет қолдануға болады. Тітіркендіргіш ретінде әр түрлі биологиялық белсенді заттар да қолданылады.
Жүйке құрылымдарының трансекциясы, экстирпациясы (жойылуы) және функционалды блокадасының әдістері. Ми құрылымдарын алып тастау және оларды кесу ми туралы білімді жинақтаудың алғашқы кезеңіндегі тәжірибелерде кеңінен қолданылды. Қазіргі уақытта орталық жүйке жүйесінің әртүрлі құрылымдарының физиологиялық рөлі туралы ақпарат жүйке жүйесінің кейбір құрылымдарын алып тастаған немесе бұзған (ісіктермен, қан кетулермен, жарақаттармен) науқастарда мидың немесе басқа органдардың қызметтерінің күйінің өзгеруін клиникалық бақылаумен толықтырылуда.
Функционалды блокада кезінде жүйке құрылымдарының функциялары тежегіш заттарды, арнайы электр тоғының әсерін және салқындатуды енгізу арқылы уақытша өшіріледі.
Термоэнцефалоскопия - жылу алмасуымен мидың жергілікті метаболизмі мен қан ағымын өлшейді (оның жетіспеушілігі - бұл мидың ашық бетін қажет етеді, ол нейрохирургияда қолданылады).
ҚОРЫТЫНДЫ
Организмнің ішкі ортасының құрамы мен қасиеттерінің тұрақтылығын сақтауға бағытталған физиологиялық әрекеттерді реттеу мен басқару үдерістері – ОЖЖ-і қызметінің негізгі принциптерінің бірі болып саналады. ОЖЖ-і организмнің қоршаған ортамен қарым-қатынасын қолайлы етіп, оның тұтастығын, тұрақтылығын, тіршілік деңгейінің жоғары болуын да қамтамасыз етеді.
Жүйке тіндерінің құрылымдық және әрекеттік бірлігі жүйке жасушасы – нейрон. Нейрон – мамандандырылған жасуша, оның ақпаратты қабылдау, кодқа айналдыру, өткізу және сақтау қабілеті бар, басқа нейрондармен байланыс жасап, тітіркендіруге организмнің жауап реакцияларын ұйымдастырады.
Ұзақ уақыт бойы көптеген ғылыми және жалпы философиялық ағымдардың басында тұрған психикалық іс-әрекеттің материалдық субстратын зерттеу проблемасы әлі де орасан зор теориялық және практикалық қызығушылық тудыруда. Зерттеудің молекулалық деңгейін қоса алғанда, жүйке жүйесінің құрылымы мен қызметін зерттеудің жаңа жоғары ақпараттық әдістерінің пайда болуы, сонымен қатар адамның психикалық іс-әрекетін жүйелі ұйымдастыру туралы психологиялық идеяларды дамыту осы бағыттың алға басуын стратегиялық тұрғыдан анықтады.
Әр түрлі жүйке құрылымдарының функционалдық мақсаттарын зерттеудің жаңа әдістерін қолдану, олардың зақымдануларын дәл өзекті диагностикалау үшін психологиялық процестердің морфологиялық субстраттарының негізгі түсініктерін қайта қарауға және адамның ақыл-ой әрекетінің ерекшеліктерін түсіндіруге күшті түрткі болды.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

  1. https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B6%D2%AF%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%B6%D2%AF%D0%B9%D0%B5%D1%81%D1%96

  2. https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D2%AF%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%B6%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B

  3. Дүйсембин Қ. Орталық жүйке жүйесі және жоғары жүйке әрекетінің физиологиясы. – Алматы: Қазмем ҒА ҒЗИ, 2001.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет