Реферат тақырыбы: " Қарым-қатынастағы агрессия және конфликт"
жүктеу/скачать 75,82 Kb.
|
| Қорытынды
Соңғы уақытқа дейін зерттеушілердің назары агрессияның алдын алу немесе азайту құралдарын іздеуге емес, оның себептерін анықтауға бағытталды. Мұндай көңіл көншітетін жағдайды, бір жағынан, біз агрессивті әрекеттердің алдын алудың ең тиімді тәсілдерін – жазалау мен катарсисті қазірдің өзінде білеміз деген сеніммен, ал екінші жағынан – агрессияны азайтуға болады деген пікірмен түсіндіруге болады. Жаза мен катарсистің әсеріне қатысты жинақталған дәлелдер бұрын ойлағандай ашық агрессияны бақылауда шынымен тиімді емес екенін көрсетеді. Сонымен қатар, екі фактордың әсер ету механизмі әлдеқайда күрделі және оның іске қосылуы бұрын ойластырылғаннан гөрі шектеулі жағдайларда болуы мүмкін. Сондықтан жазалау да, катарсис те белгілі бір дәрежеде агрессияны бақылау үшін пайдаланылуы мүмкін болса да, олар - жеке немесе бір-бірімен үйлескенде - адам зорлық-зомбылығының барлық көріністері үшін панацея болмайды. Жоғарыда келтірілген дәлелдердің дұрыстығына деген сенім азайған сайын, адам агрессиясының алдын алуға немесе бақылауға тікелей арналған зерттеулердің саны өсті. Көптеген зерттеушілер агрессияны азайтудың бұрын қарастырылмаған жолдарына назар аударды. Олар агрессивті емес мінез-құлық үлгілеріндегі әрекеттерді бақылау және ықтимал агрессорларда үйлесімсіз жауаптарды индукциялау сияқты факторларды қамтиды.Сонымен қатар, психологтардың когнитивті процестерге деген қызығушылығының артқанын ескере отырып, белгілі бір когнитивті процестердің ашық агрессияны бақылаудағы әлеуетті рөліне айтарлықтай назар аударылды. Бұл саладағы нәтижелер өте жігерлендіретін болды, бұл когнитивті араласудың ашық агрессияның ықтималдығы мен ауырлығын төмендетуде өте тиімді болуы мүмкін екенін көрсетеді. Соңында, емдеуден гөрі алдын алу жақсы деген түсінікке сүйене отырып, адамдар басқалармен агрессивті қарым-қатынастан аулақ болу керек әлеуметтік дағдыларға, сондай-ақ өзін-өзі бақылау әдістеріне - олар әртүрлі жағдайларда ауыздықтау үшін қолдана алатын тактикаға көп көңіл бөлінді. Осылайша, біз агрессияның болмай қоймайтыны туралы қорытынды жасауға сенімді ғылыми дәлелдердің жоқтығын растаймыз. Алайда, бұл мінез-құлықтың алдын алуға немесе кем дегенде жиілігін азайтуға болатынын дәлелдей алатын деректер бар. жүктеу/скачать 75,82 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|