Реферат тақырыбы: Арнайы психологиядағы диагностиканың психологиялық- педагогикалық әдістерінің дамуы
Дамуында ауытқуы бар балаларды психологиялық зерттеу әдістері
жүктеу/скачать 92,31 Kb.
|
реферат Ақжайық Ақбота
| Дамуында ауытқуы бар балаларды психологиялық зерттеу әдістері
Бақылау әдісі Табиғи мінез-құлықты зерттеу - бақылау әдісінің артықшылықтарының бірі. Баланы белсенді немесе пассивті бақылау сабақтарда, ойындарда, еркін әрекеттерде, балабақша тобында немесе сыныпта, ата-аналармен бірлескен іс-шараларда, т.б. бала үшін табиғи жағдайда. Бақылау әдісін қолдана отырып, бала әрекетінің обсессивті немесе стереотиптік әрекеттер, айқын аффективті және эмоционалдық реакциялар, алаңдаушылық көріністері сияқты компоненттерін анықтауға және бағалауға болады. Бақылаулар баланың өзін-өзі күту дағдылары қаншалықты дамығанын, киінудегі ұқыптылығын, оның жұмысқа қалай қатысы барын, оның көңіл-күйінің қандай фонында басым болатынын, оның моторикасының даму ерекшеліктерін анықтауға мүмкіндік береді. Мұндай ақпарат баланы кейіннен терең зерттеуге негіз болады. Бақылау әдісі тек психологтар үшін ғана емес, сонымен қатар клиницистер үшін де маңызды қосымша ақпарат бере алады. Бақылау нәтижелері бойынша психолог дамудың бұзылу белгілерін анықтай отырып, баланың проблемаларының сапалық жағы мен деңгейі туралы болжам жасайды, бұл оған диагностикалық құралдарды оңтайлы таңдауға және баланы одан әрі психологиялық зерттеуді дұрыс ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Бақылау сенімді әдіс болып табылады, арнайы жабдықты қажет етпейді және балаға қосымша психоэмоционалды стрессті жояды. Сонымен қатар, бұл әдісті қолдану психологтың кәсіби дайындығының жоғары болуын және дамуында әртүрлі ауытқулары бар балалардың психологиялық-педагогикалық ерекшеліктерін жақсы білуін болжайды. Тәжірибелі маман үшін диагностикалық үдерісте бақылау әдісі өте маңызды, бірақ жаңадан бастаған психодиагностик баланы эксперименталды психологиялық зерттеу кезінде бақылау кезінде алынған ақпаратты тексеруі керек. Бақылау әрқашан мақсат қоюдан басталады, ол бақылаудың негізгі параметрлерін анықтауға көмектеседі. Психологиялық зерттеулер шеңберінде бақылаудың мақсаты баланы белгілі бір психологиялық-педагогикалық сипаттамалардың тасымалдаушысы ретінде зерттеу және бақылау нәтижелерін балалардың дамуында ауытқулардың белгілі белгілерімен салыстыру болып табылады. Бақылау процедурасы бірқатар объективті және субъективті факторларға байланысты өзгереді - бақыланатын адамдар санына, зерттелетін құбылыстардың сипатына және т.б. Психолог бақыланатын балалар тобының бір бөлігі бола алады, мысалы, олармен ойнайды (белсенді бақылау), немесе ол сырттан бақылай отырып, бөгде адамның позициясында қалуы мүмкін (пассивті бақылау). Бақылау әдісінің елеулі кемшіліктері: 1) оның ұзақтығы; 2) бақылау нәтижелерінің маманның кәсібилігіне тәуелділігінде көрінетін субъективтілік; 3) нәтижелерді статистикалық өңдеудің мүмкін еместігі. Бұл кемшіліктер әдістің артықшылығын сақтай отырып, бақылау рәсімделген болса, оның ішінде баланың психофизикалық дамуын зерттеудің стандартталған әдістемесіне қосылса, айтарлықтай бейтараптандырылуы мүмкін. Бұл жағдайда байқалатын көрсеткіштерді таңдауға шектеу енгізіледі. Нәтижесінде барлық субъектілер алдын ала белгіленген белгілер жиынтығы бойынша байқалады, олардың ауырлығы белгілі бір сандық көрсеткішпен бағаланады. Бұл жағдайда әртүрлі бақылаулардың нәтижелерін неғұрлым нақты және толық салыстыру мүмкін болады, субъективтілік жойылады, алынған фактілердің сапалық және сандық талдауларының бірлігіне қол жеткізуге болады. Сонымен психодиагностика тәжірибесінде бала бойындағы белгілі бір психофизикалық белгілердің көрінуінің сапалық көрсеткіштерін енгізу және олардың сандық бағасын беру арқылы эксперименттік әдіске енгізілген бақылау әдісін қолдану ұтымды. жүктеу/скачать 92,31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|