Реферат Тақырыбы: Қазақстан Республикасындағы территориялық рекрециялық жүйелердің дамуы



бет1/3
Дата02.12.2023
өлшемі288,16 Kb.
#132080
түріРеферат
  1   2   3




Халықаралық туризм және меймандостық университеті

Реферат


Тақырыбы: Қазақстан Республикасындағы территориялық рекрециялық жүйелердің дамуы

Тобы: ҰТБ-23-02


Қабылдаған: Малдыбекова. А
Орындаған: Сапарәлі Қарашаш



Кіріспе


Қазақстандағы туризм әлі дамып жатқан, енді қарқын алып келе жатқан сала. Себебі тәуелсіздік алғанымыз кеше. Соған қарамастан жиырма бес жылдан аса уақыт ішінде бүгінгі күнге жету үлкен жетістік. Бұған септігін тигізіп отырған туризм саласы десек, артық айтқанымыз емес.
Еліміздегі туризм саласын қалыптастыруға және дамытуға географиялық картасы да, орналасу аумағы да, табиғаты да сай келеді. Арысы мұнаймен, құмды даламен шектесетін, берісі Арқа, Алтай, Алатау, Тарбағатай тауларымен шектесетін елдің орталығы да, солтүстігі де ең керемет байлыққа байып жатыр. Ол, әрине, орманды алқаптар. Қазақстанға туристердің келу үрдісі жалғасып жатыр. Елімізге келетін туристердің, жиһанкездердің айтуынша Алматы, Астана, Көкшетау, Ақтау және қанша ма мың жылдық тарихы бар Түркістан қаласы Қазақстандағы ең керемет туристік қалалар қатарына жатады.


Қазақстан Республикасындағы территориялық рекрециялық жүйелердің дамуы







Қазақстан Республикасының рекреациялық ресурстарының экологиялық




жағдайын бағалау мақсатында негізгі рекреациялық аймақ Бурабай-Щучье

курортты аймағының экологиялық жағдайына баға берілді.

і дамуына арналған төрт бірдей
бағдарламасы, Қазақстан
болуда.Уақытында табиғатты қорғауға -Бурабай
жүктемесі жоғары

екенін көрсетеді.
лиматтық
н жиірек кездестіре бастадық,

Табиғи обьектілерді сақтап қалу және сауықтыру туралы проблемалар жалпы мемлекеттік негізде өсуде. Соңғы жылдары курорттық белдемінің экологиялық жағдайын тұрақтандыру және жақсарту мақсатында айтарлықтай жұмыстар атқарылуда. Щучье-Бурабай курорттық белдем және "Бурабай" Ұлттық табиғи паркiнде экологиялық туризм инфрақұрылымын дамыту мақсатында "Қазақстан Республикасының туристiк саласын дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған мемлекеттiк
Республикасы туристік индустриясының перспективалы бағыттарын дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арналған бағдарламалары қабылданды (Отчет о проведении экологического аудита Государственного национального природного парка «Бурабай» 2009).
Бурабай өңірінің тәуелсіз еліміздің дамуы мен экономикасына қосар үлесі оның әлемді таңдандырған тамаша табиғаты екені белгілі. Қазіргі таңда түрлі антропогендік факторлар осы қайталанбас сұлу табиғаттың тынысын тарылтып, экологиясының төмендеуіне себепші
арналған жұмыстардың жүйелі жүргізілмеуінен соңғы жылдарда Щучье курорттық белдеміндегі көлдер деңгейінің таяздануы мен ластануы байқалуда. Щучье-Бурабай курорттық белдемінің рекреациялық
болғандықтан ол айналадағы ортаға кері әсерін тигізеді (Таңғажайып өлке Бурабай – волшебный край 2009: 328). Осыған байланысты көлдердің экожүйесін жүйеге келтіру бүгінгі таңның өзекті мәселелерінің бірі болып табылуда.
«Бурабай» МҰТП көлдер топтарын зерттеу жұмыстары өткен ғасырда жүргізілген олар гидрологиялық, гидрохимиялық және гидробиологиялық су
құбырларының режімдері шаруашылыққа байланысты
Шаруашылық әрекеттік суға деген сұранысы өсе келе және к
жағдайларының өзгеруінен көлдерге құйятын су мөлшері азайды, ол су деңгейінің төмендеуіне, интенсивті эфтофрикацияға және көлдердің таяздануына әкелді. Соңғы онжылдық қарастырылған мәліметтеріне сүйенсек көлдердің су деңгейінің төменденудің тұрақты тенденциясы (0,48-0,62 м) (Kim 2014: 113).
Көлдің суы ластанғаннан су қойма ағысының қысқаруына әкелді, көлдердін су деңгейінің төмендеуі биоқұрылымдарға, биомассаға, фитопланктондар мен зоопланктондар күрт азайюына әкелді. Осының нәтижесінде балықтың қоректенетін тамағы азая бастады, балалар ауруы бағалы өсімдіктер және балықтар азайып бағасы төмен балықтарға ауыса бастады. Қазіргі Бурабай көлдерінің топтарының экологиялық жағдайы нашарлаған, өйткені 90-шы жылдары бұрында әрдайым болатын гидрологиялық және

метерологиялық бақылаулар күрт қысқарды, ғылыми зерттеулер толығымен тоқтатылды деуге болады. Тек соңғы жылдары аталған жағдай жақсарды деп атап көрсетуге болады (Мусин 1989: 192).
Табиғи обьектілерді сақтап қалу және сауықтыру туралы мәселелер жалпы мемлекеттік негізде өсуде. Қолданылған жұмыстарға қарамастан Щучье-Бурабай курорттық белдемінің қазіргі экологиялық жағдайы өте қиын жағдайда болып отыр және осы проблемаларды шешу жолдарын табу керек.

Соңғы жылдары курорттық белдемінің экологиялық жағдайын тұрақтандыру және жақсартуға көп жұмыстар істелді және Щучье-Бурабай курорттық белдемі дамуына арналған 4 програмалық құжаттар қолданды. Олардың құрамына үлкен блогы экологиялық жұмыстарға арналған болып келеді (ҚР «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» заңы 2006).
Табиғатты қорғау обьектілерінің құрылысына жергілікті және республикалық деңгейде қаржы бөлінді. Щучье-Бурабай курорттық белдемінің экологиялық жағдайын жақсартуға және тұрақтандыруға осы уақыт аралығында ауданның табиғи қорғау жұмыстарына 1223.5 миллион теңге ақша жұмсалды.
Щучье қаласында, Бурабай және Қотыркөл ауылдарында тұрмыстық қалдықтарға арналған полигондар және оны утилизациялауға жалпы жұмысқа 4.8 млн теңге жұмсалды. «Оқжетпес» және «Бурабай» санаторияларында қалдықтарды шығаруға өзінің арнайы транспорты бар, ал қалған сауықтыру мекемелері ГКП «Табиғат» көмегі арқылы жұмыс істейді. Арнайы келісімшарт арқылы сұйық және қатты тұрмыстық қалдықтарды шығаруы туралы 33 келісім шарт Бурабай ауылының шаруашылық субьектілерімен тіркелді. ГКП «ТермоТранзит», ЖШС «Тепловик» котельныларға арнайы экологиялық төлқұжаттары берілді (Коломин 1992: 37).
Қазақстан Республикасының биотехнологиялық ұлттық орталығындағы мониторингтер соңғы рет лабораториялық зерттеулер 2003 жылы өтті, осы зерттеудің ақпаратына сүйенсек, курорттық белдемінің көлдерінің индексі қатты
ластанған және қоқыстанған болып келеді. Жалпы қоқыс мөлшері көлдерде орташа 1,5 метр. Судың ластануының басты себептері олар су жинақтау аумағының ластануы, өнеркәсіп және шаруашылық қалдықтардың су арқылы су қоймаларына ағуы, жыртылған жерлерден ағуы, ластаушы заттарды дренируеттаған септиктерден, жағалау мен жаға маңы жерлерді тұрмыстық қалдықтармен ластанулардан себепті болып келеді (Қонаев 2003: 164).
«Бурабай» мемлекеттік табиғи паркінің мәселелерінің бірі – жергілікті халықты сумен қамтамасыз ету. Щучье қаласының шаруашылығына және ішуге арналған су Щучье көлінен алынады, жылына орташа 1 млн 300 мың м3 (Қазбеков 2005). Осының нәтижесінен жыл сайын көлдің су деңгейі түсіп жатыр. Курорттық белдемде сумен қамтамасыз ететін 17 жер асты су алаптары бар. Жыл сайын демалушылар саны көбейіп отырғасын аталған су алаптары суға деген сұранысты қанағаттандырмайды.
КСРО кезінде рекреация мәселелері бойынша теориялық еңбектер ХХ ғасырдың 70-80-ші жылдары жарияланып басталды. Қазіргі таңда рекреация адамдардың өмір сүруінде аса маңызды орын алады.
«Рекреация» деген латын тілінен аударғанда recreatio – «қайта қалпына келу» деген, яғни адамның қара (физикалық) және рухани күштерін еңбек әрекеті процесінде жұмсалуынан қайта қалпына келтіру, оның денсаулығының және жұмыс істеуінің деңгейін көтеру (Алиева 2004: 87). Рекреациялық әрекет белгілі бір территорияның рекреациялық потенциалын анықтайтын рекреациялық ресурстарға негізденеді. Рекреациялық ресурстар деп рекреациялық іс-әрекеттің түрлерін ұйымдастыруда пайдаланатын
бірегейлілік, тарихи немесе көркемөнерлік бағалыққа, эстетикалық ажарлылыққа және емдеу-сауықтыру маңыздылық қасиеттеріне ие болатын табиғи және антропогендік объектілерді түсінеді (Максаковский, 2004). Адамның денсаулығын және еңбек қабілеттілігін қалпына келтіру және ондай жағдайды сақтау ретінде демалуды қамтамасыздандыратын табиғи және мәдени ресурстарының белгілі бір бөлігі рекреациялық ресурстары деп аталады (Герасимов 2006: 221).



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет