Республикалық студенттік ғылыми конференция «алматы бизнес, білім және мәдениет орталығЫ»

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
178 
 
Контейнерлік  жанармай  құю  бекетінің-техникалық  жүйесі  көлікті  сұйық  мотор 
отынымен  толтыруға  арналған  және  резервуарлары  жер  бетінде  орналасқан  және  зауыттан 
шыққан өнімді бірден-бір үлестіретін колонкалармен сипатталады.  
Қалада  орналасқан  жанармай  құю  бекеттеріне  қауіпсіздікке  байланысты  қатаң  талап 
қойылады. Оны жоспарлағанда тұрғын үйлер, мектеп, аурахана және қоғамдық ғимараттардан 
қашықтық сақталуы міндетті. 
Алматы  қаласында  200-астам  жанармай  құю  бекеттері  бар,  ол  сурет  1  суретте 
көрсетілген. Суретке назар аударғанда бекеттер қаланың ішінде көптеп салынғаны байқалады.  
Алматы  қаласындағы  жанармай  құю  бекеттерінің  экологиялық  талаптарға  сай  жұмыс 
жүргізбеуде. Мысалы «Жанармай құю бекеті ереже бойынша 50 метр қашықтықта орналасуы 
керек.  Бірақ,  Алматы  қаласында  бұлар  сақталып  жатқан  жоқ.  Кейбір  бекеттер  мен  тұрғын 
үйдің арасы 15 метрге ғана жетеді. 
 
 
 
Сурет 1. Алматы қаласындағы жанармай құю бекеттері. 
 
«Гелиос»,  Абай  -Тілендиев  көшелерінің  қиылысындағы,  «НарОйл»  бекеті,  Северное 
кольцо  37,  «Ағатай»  бекеті,  Сейфуллин  көшесі  210,«ҚазМұнайГаз»  Тимириязев-Манас 
көшелерінің қиылысындағы бекеттер санитарлық нормаға сәйкес келмейді. 
Бұл  серіктестіктерге  қарасты  бірқатар  жанар-жағармай  құю  бекеттері  тиісті  заң 
талаптарын орындамаған. Экологиялық талаптарды орындамаумен қатар, орналасқан жерінің 
өзі  заңға  қайшы.  Көптеген  жанар-жағармай    бекеттері  тұрғын  үйлерге,  әкімшілік 
ғимараттарға, оқу орындарына жақын тұр. Оның үстіне цистерналарының көлемі де шамадан 
артық. 
Қалалық жерлерде жанармай станцияларының резервуарлары 100 текше метрден аспауы 
керек.  Алайда  нақты  тексеру  жүргізген  кезде  100-ден  асады.  Біреулерінде  220,  180,  160  м 
асады [3].  
Жанармай  құю  бекетін  жоспарлағанда  сол  ауданның  реконструкциясына  сәйкестігін 
есепке  алу  керек.  Жоспарлатын  алаң  ауданы  бекеттің  қызмет  етуі, 
отынмен  көлік  түрлеріне 
қызмет  ету,  сондай-ақ  аумақ  негізгі  жолдан  кіру  және  шыға  алу 
мүмкіндігімен
  анықталады 
[13]. 
Бекет  аумағында  жанармай  құятын  құрылғылар  мен  резервуарлар  орналастырады. 
Заманауй  жанармай  құю  бекеттерін  ұйыдастыруда  бағанның  орналастырыуы    үшін 
сұлбаның үш түрі қолданылады: диагональді, параллельді, перпендикулярлы. 

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
179 
 
Алматыда  болатын  жойқын  жер  сілкінісімен  қатар  бүгінгі  таңда  орын  алып  отырған 
үрейдің  бірі  Алматының  кіндігіне  байланып  қала  орталығын  ойып  тұрып  орналасқан  жанар 
май құю бекеттері. Талап пен ережелер сақталмаған бекеттер қоршаған ортаға қауіп төндіре 
ме  деген  алаң  бар.  Экологиялық  жағынан  келсек,  қала  ішіне  орналасқан  бұл  бекеттердің 
қоршаған  орта  мен  қала  тұрғындардың  денсаулығына  тигізіп  жатқан  кері  әсері  мен  зияны, 
жерасты суларының ластануына тизігіп отырған залалы жоғары.  
Ал  енді  тұрғын  үйлер  мен  балабақша,  ауруханалардың  іргесіндегі  май  құю 
бекеттеріндегі  жанар-жағармайлардан  бөлінетін  улы  заттардың  адам  денсаулығына 
зиянды.Қала дәрігерлері қазіргі қала тұрғындары арасында өте жиілеп кеткен тыныс жолдары 
ауруларының, өкпенің қатерлі ісігінің, аллергияның, дене қышымасы ауруларының көбеюіне 
қала  ішінде  орналасқан  май  құю  бекеттерінен  таралатын  зиянды  заттардың  себеп  болып 
отырғанын айтады.  
Әрбір автокөлік жылына 4 тоннаға жуық ауа жұтып, 800 кг. көміртегі оксидін, 40 кг азот 
оксидін және 200 кг әртүрлі көмір сутетерді ауаға бөледі. Ал оған күнделікті автокөліктерден 
бөлінетін 200-дей зиянды заттарды қоссақ, Алматының экологиялық ахуалы төменгі деңгейде 
екені көрінеді.  
Жанар-жағармайлардың  екі  деңгейлі  ыдыстармен  қатар,  белгілі  тереңдікте  сақталмауы 
жерасты суларының ластануына соқтырып отыр.  
Алматы  қаласының  географиялық  орналасуы  да  қалада  желдің  соғуына  қолайсыз, 
сонымен қатар соңғы жылдары қала ауасына оң әсер беретін жасыл желеңдерді құртып, жел 
өті,  желдің  бағытына  қарсы  көптеген  биік  құрылыстардың  бой  көтеруі,  қаладағы 
автокөліктердің  санының  күрт  артуы,  қала  ішінде  жанармай  бекеттерінің  көбеюі  қоршаған 
ортаның  ауыр  металл  тұздарымен  ластануына  басты  себеп  болып  отыр.  Бұл  Алматы 
қаласында  тұратын  өскелең  ұрпақтың  денсаулығына  қаншалықты  әсер  ететіндігін  ескере 
келіп, әсіресе иммундық жүйесі қызметі әлі де болса әлсіз мектеп жасына дейінгі балалардың 
денсаулығын  қорғау  кезек  күттірмес  мәселелер  қатарына  қойылып,  олардың  ағзаларына 
қауіпті  мөлшерде  жиналып  үлгірмеген  тұздардың  әсерін  анықтап,  дер  кезінде  сауықтыру 
шараларын жүргізу өзекті мәселе.  
Атмосфераның, судың, азық-түлік өнімдерінің, күнделікті қажетті заттардың өнеркәсіп, 
жарамай  құю  бекеттерімен  көліктің  қалдықтарымен  ластануы,  электромагниттік  өріс, 
вибрация,  шу,  ауаның  дезионизациялануы,  тұрмыстың  химияландырылуы,  шектен  тыс  көп 
ақпараттардың  ағыны,  уақыттың  жетіспеушілігі,  дұрыс  тамақтанбау,  зиянды  әрекеттердің 
кеңінен таралуы – осылардың барлығы қосылып адамның денсаулығын нашарлатады.  
Әлеуметтік-экономикалық  жағдайдың  нашарлауы  адамның  психологиялық  күйі  мен 
стресстік құбылыстар арқылы әсер етеді. Атмосфералық ауаның және тұрғын ғимараттардағы 
ауаның  ластануына  байланысты  бронх  демікпесінің  таралуын  зерттелген  кезде  ауру 
ағымының ауырлағандығы мен аурудың балаларда жиі кездесе бастағандығын анықталған: 7 
жасқа  дейінгі  балаларда  -  55,3%,  1  жасқа  дейінгі  балаларда-26,7%  кездеседі.  Аурудың  ауыр 
ағымы 55,2% ауруда анықталған болса, соның негізгі бөлігін балалар құраған (36,6%).  
Республикамыздың  15  қаласында ластану  деңгейі  белгіленген  шектеулі  мөлшерден  2,5 
есе жоғары (Темирбеков Ж.Т., «Институциональное усиление для УР РК» Бағдарламасының 
ұлттық  эксперті,  2002ж.).  Ең  жоғарғы  ластану  деңгейі  Өскемен  қаласында  (АЛИ=17,8), 
Лениногорск,  Шымкент,  Ақтөбеде  (АЛИ=10,0)  және  Алматыда  (АЛИ=9,0)  болды.  Ауа 
бассейнінің  автокөлік  түтіні  арқылы  ластануы  10  %  жетсе,  Алматыда  бұл  көрсеткіш  жалпы 
қалалық қалдықтардың 90 % -ын құрайды.  
Энергетика  өндірісінің  қоршаған  ортаға  тигізетін  әсерін  қарастыратын  болсақ,  оның 
зиянды әсері отынды жер қойнауынан шығарғаннан бастап электр энергиясына айналдырған 
және тұтынушыларға берген кезеңдердің бәрінде орын алады. Ластаушы компонеттердің түрі 
мен  мөлшері  қолданылған  отынның  табиғатына,  химиялық  құрамына  және  жағу 
технологиясына байланысты [4].  

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
180 
 
Жанармай  құю  бекеттерінің  кешенінің  жұмысында  ластаушы  заттар  ма  құюға  келген 
автокөліктердің  жұмыс  жасап  тұрғанда,  бензин  таситын  автокөліктермен,  резервуардағы 
отынмен ластанады. 
Резервуарларда  сақталатын  отыннан  атмосфера  ауасына  мынандай  ластағыштар 
қосылады: амилены (изомерлер қоспасы), бензол, ксилол, толуол, С1-С5 көмірсулары, С6-С10 
көмірсулары, этилбензол. 
Қосымша  ластаушы  заттардың  ауаға  қосылына  әсер  ететін  автокөліктен  қозғағышыты 
қосқанда ауаға: азот оксиді, көміртегі тотығы, бензин, күкіртті ангидрид.  
Автокөлік жанармай құю бекетіне жанармайды аптасына 3 рет әкелінеді.  
Ластағыш  заттардың  зиянды  әсер  ету  сипаты  алуан  түрлі:  Олар  түрлі  металдардың 
коррозиясын үдетіп, өсімдіктер үшін улы болып келеді, сонымен қатар ыс туындауының бір 
себебі болады, жаппай өкпе және басқа да ауруларға ұшыратады. 
Ал  әрбір  мың  автомобильден  күніне  ауаға  3000  кг  көміртек  оксидтері,  т.с.с  отынның 
толық  емес  жану  өнімдері  бөлінеді.  Жыл  сайын  олар  280  млн  тонна  шамасында  көміртек 
тотығын, 56 млн тонна көмірсутек, 28 млн тонна азот тотығын ауаға қосады. Бұл газдардың 
құрамында  200-ден  астам  өте  күрделі  заттар  қосындылары  (Pb,  Hg,  Cd,  т.б.  ауыр  металдар, 
ішкі жану қозғалтқышының газдары - бензапирен, альдегидтер) бар [5]. 
Олардың ішінде зиянсыздары-азот, оттек, сутек, су булары, зияндылары-көміртек, азот 
тотығы,  этилен,  бензол,  этан,  метан,  толуол,  бенз(а)пирен,  күйе,  күкіртті  түтін  т.б.  Бұл 
физикалық-химиялық  қоспалар  тыныс  алу  кезінде  адам  мен  жануарларға  аса  зиянды. 
Ластаушылар жанармай құю уақытында ауаға тез тарайды. 
Машинатоқтаған  уақытта  көмірсутегі  мен  көміртек  оксиді,  ал  жүргенде  азот  оксиді 
шығады.  Дизельді  моторлы  машиналар  құрамында  CO,  NO  заттары  бар  болғандықтан 
бензинді  пайдаланатын  машиналарға  қарағанда  кемшілігі  мол.  Себебі,  олар  түтінді  көп 
шығарады,  адам  денсаулығына  зиянды  әсері  жоғары.  Атмосфераға  көліктен  бөлінген 
газдардың  құрамында  25-27%  қорғасын  болатыны  анықталған  және  оның  40%  диаметрі  5 
мкм-ге дейін жетеді. 
Ауада ұзақ  уақыт  сақталып, онымен  бірге адам ағзасына түсетіндігі белгілі. Жанармай 
құю бекеттері жасыл желекке зиянды әсер етуде - лас ауадан өсімдікте аурулар пайда болады. 
Жапырағы  химиялық  күйікке  ұшырайды.Атмосфералық  ауаның  ластануы  бекеттің 
техникалық  жағдайына  тікелей  байланысты.  Қала  бекеттеріндегі  бөлінге  заттардың  80%-ы 
зиянды заттар нормативтерінен 3-4 есе жоғары болады [6]. 
Жанармай құю бекеттеріндегі шығаратын улы газдармен күрес жүргізу өте қиын. Себебі 
мына  шараларды  да  іске  асыру  қажет:  бекетті  соңғы  техникалық  деңгейі  жабдықталған 
технологияға  көшу,  бензиннің  ауаға  шығуын  бақылайтын-реттегіш  қондырғыларды 
пайдалану. Сондай-ақ барлық қаланың іші мен сыртындағы жанармай құю бекеттерін жауып, 
олардың орнына газ құю бекеттерін орнату қажет [25]. 
Жанармайды сақтау цистернасында сұйықтықтың денгейі өзгеруі барысында немесе газ 
кеңістігінің  қызуы  өзгерген  жағдайда  сұйық  қойманың  жұптары  үрлемелі  құрылымдар 
арқылы  атмосфераға  шығарылып  қалады.  Сұйық  қойманың  ауасының  таусылуы  мұнай 
өнімдерінің  булануынан,  қоршаған  орнаның  ластануынан  және  бу  әуе  жанғыш  қоспасының 
сұйық  қойма  аумағында  пайда  болуынан  болады.  Шоғырлану  сипаттамасы  бойынша 
цистернаның  қылтасынан    шыққан  бу  төменге  түскен  және  олар  іргелес  территорияларға 
көлденең бағыт бойынша жайылып кетеді. 
Себуге  жағымды  булардың  шарты  бойынша  газдылықтың  тез  төменге  түсіп  кетуінен 
біркелкі  шоғырлану  байқалады.  Себуге  қолайсыз  жағдайда  мұнай  өнімдерінің  ауыр  булары 
жерде жинақталып қалады және жоғарылаған сайын шоғырлануы төмендейді. Булардың 1 м 
жоғарыда шоғырлануы 70% дейін жер үсті шоғырлануын құрайды [26]. 
«Жабық»  құймалы құралдар осындай жағдайларда эстакаданың қауіпсіздігін сақтайды, 
сурет  2  берілген.  Цистернаның  ашық  қалтасы  арқылы  жанармайды  бу  әуе  қоспасы  арқылы 

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
181 
 
атмосфераға  шығарудан  жағдайлар  эстакаданың  қалыпты  жағдайындада  туындауы  мүмкін. 
Газдылық деңгейіне желдің жылдамдығы әсер етеді. 
Егер  жел  2  м/с  көп  болса  өртке  қауіпті  жағдай  деп  есептеп,  қажетті  талаптар 
орындалады.  2  м/с  жоғары  жел  болғанда  өртке  қауіпті  жағдай  эстакадада  болу  мүмкіндігі 
төмен. 
 
 
 
Сурет 2 Алматы қаласында атмосфераны ластағыштардың үлесі. 
 
Алматы  қаласында  жұмыс  істейтін  жанармай  құю  бекеттерінің  атмосфераға  әртүрлі 
зиянды  қоспалар  таратады.  Қала  климаты  ылғалы  жоғары,  желдің  соғу  жылдамдығы  төмен 
болуынан жанармай құю бекеттерінің қоршаған ортасына тигізетін залалы көп.  
Жалпы қорытындылай келе, Алматы қаласының географиялық орналасуы қалада желдің 
соғуына  қолайсыз.  Сонымен  қатар  соңғы  жылдары  қала  ауасына  оң  әсер  беретін  жасыл 
желеңдерді  құртып,  желдің  бағытына  қарсы  көптеген  биік  құрылыстардың  бой  көтеруі, 
қаладағы  автокөліктердің  санының  күрт  артуы,  қала  ішінде  жанармай  бекеттерінің  көбеюі 
қоршаған ортаның ауыр металл тұздарымен ластануына басты себеп болып отыр. Бұл Алматы 
қаласы  тұрғындарының  денсаулығына  зиянды  әсері  болғандықтан,  алдын-алу  шараларын 
жүргізу  өзекті  мәселе  болып  отыр.  Жанармай  бекеттерінің  5-50  м  жақын  орналасқан 
территорияға  кері  әсері,  оны  топыраққа,  өсімдікке    жинақталған  ауыр  металдардың 
мөлшерінің  қауіптілігін  ескере  отырып,  жанармай  бекеттерін  қала  сыртына  көшіру 
мәселелерін қарастыру қажетті туындап отыр [7].  
 
Әдебиеттер тізімі 
1.  Мұстафаева Р.М., Байкенжеева А.Т., Саданов А.Қ.. Тораңғы теректерінің биологиясы, 
экологиясы және шаруашылықтық маңызы (шолу). Қазақстан Республикасы Ұлттық 
ғылым академиясының Хабаршысы Алматы, 2008 ж, №5,103-105 бет. 
2.  Гутенев  В.В.,  Денисов  В.В.,  Камышев  А.П.,  Москаленко  А.П.,  Нагибеда  Б.А., 
Осадчий С.Ю., Хорунжий Б.И. Промышленная экология, М., «МарТ», 2007. 
3.  Асқарова  Б.  Экология  және  қоршаған  ортаны  қорғау  :  оқу  құралы  [Электронный 
ресурс].- Алматы : Нұр-Пресс, 2008. 
4.  Эбель  А.  Охрана  и  рациональное  использование  природных  ресурсов.  Учебник.  2-е 
изд.М., 2011. 
11
11
20
9
49
0
10
20
30
40
50
60
м
өл
ш
ер
і, 
%
Мөлшері, %
Қалқымалы 
заттар 
Формальдегид  
Көміртегі 
оксиді

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
182 
 
5.  Дандыбаев  Б.,  ҚалдыбаевС.Экологияжәнеқоршағанортанықорғау:  жоғарғы  курс 
оқуорындарыныңстуденттері  мен  оқытушыларыүшінжасалған.  Оқу  құралы.  А.,- 
2010. - 256 бет. 
6.  ҚанаеваЗ.Қ.Экологиялықнормалау  мен  сараптаманегіздері.  Оқу  құралы.  -  Алматы: 
ҚазҰТУ, 2013. - 182 б. 
7.  Баяндинова С.М. Техногенді экология. Толық. 2-басылым. А., 2014. 
 
 
РАЗРАБОТКА ВИРТУАЛЬНО-ИНТЕРАКТИВНОГО МЕТОДА ИЗМЕРЕНИЯ 
УСТАЛОСТИ НАТЯЖЕНИЯ ТРОСОВЫХ ОТТЯЖЕК НА ПРОМЕЖУТОЧНЫХ 
ОПОРАХ ВЛ 220КВ-00 КВ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ ИНФОРМАЦИОННЫХ 
ТЕХНОЛОГИЙ ДЛЯ ПРОИЗВОДСТВА ЭНЕРГОРАСПРЕДЕЛИТЕЛЬНЫХ СЕТЕЙ  
 
Подлесный А.А.- магистрант 1 курса специальности «Информационные системы» 
научный руководитель – кандидат физ-мат наук, профессор,  
академик МАИ Татенов А.М. 
Евразийский технологический университет, г. Алматы 
 
Аннотация. В статье представлен проект который заключается в том, чтобы разработать 
компьютерный тренажер на основе информационных технологий для тренировки и развития 
слаженности  и  отточенности  действий  специалистов  электромонтажников,  в  результате 
которые сокращая время на монтаж сокращают  время обесточенности  больших регионов от 
электроэнергии. 
Ключевые  слова:  Тренажер,  высоковольтные  линии,  визуализация,  скрипт, 
автоматизация производственной площадки, информационные технологии.  
Основной  идеей  программы  заключается  в  разработке  и  виртуализации  тренажера, 
подчиняющегося реальным физическим законам (Рисунок №1); приборы для измерения силы 
натяжения тросовых оттяжек для определения усталости на компьютере будут работать, как в 
реальной  жизни  (Рисунок  №2).  Нахождение  и  использование  существующих  алгоритмов 
работы измерительных приборов электромонтажных работ. 
Актуальность  исследования  в  производстве  энергораспределительных  сетей  одной  из 
важной  стадии  является  регулирование  тросовых  оттяжек  на  промежуточных  опорах. 
Компьютерное  моделирование  тренажера  «Регулирование  тросовых  оттяжек  на 
промежуточных опорах ВЛ 220-500 кВ» обеспечит  повышение слаженности  и отточенности 
действий  специалистов  электромонтажников,  тем  самым  сократит  время  работы  и  повысит 
безопасность. 
Используемая методология построения физической модели высоковольтных линий, это 
деление  задачи  программиста  на  этапы  и  поэтапная  реализация  на  языке  С#.  Разработка 
скриптов,  выполняющих  измерение  силы  натяжения  на  смоделированном  приборе. 
Объединение всех действий скриптов на компьютере. 
Ожидаемыми  результаты  программы  будет  являться  полноценный  рабочий  тренажер 
для  инженеров,  привлекаемых  к  работе  по  регулированию  тросовых  оттяжек  на 
промежуточных опорах и для обучающихся энергетических специальностей.  
Для  построения  тренажера  «Регулирования  тросовых  оттяжек  на  промежуточных 
опорах «ВЛ 220-500 кВ» будет построена и рассчитана физическая модель опоры ВЛ ПБ-4 на 
тросовых  оттяжках.  Все  используемее  приборы  измерения  и  сами  поры  высоковольтных 
линий изучаются и создаются 3D-модели. 

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
183 
 
 
 
Рисунок 1. Чертеж Опоры ВЛ ПБ-4 
Рисунок 2. Готовая опора ПБ-4 в 3D 
 
Жесткость  опоры  с  шарнирно  закрепленными  стойками  определяется  величиной 
начального  тяжения  в  оттяжках.  Если  оттяжки  не  натянуты,  опора  может  потерять  свою 
плоскую форму, а стойки опоры могут соскочить с подножников. Практически по условиям 
монтажа  и  эксплуатации  начальное  тяжение  в  оттяжках  целесообразно  задавать  в  пределах 
20-25%  номинального  тяжения  в  оттяжках  при  расчетной  нагрузке  нормального  режима. 
Начальное тяжение в оттяжках для опор 220 кВ составляет 1-2 Т, для опор 500 кв 2-3 Т. Под 
действием  ветра,  направленного  поперек  линии,  тяжение  в  оттяжках,  расположенных  с 
наветренной  стороны,  падает,  а  в  двух  других  оттяжках  возрастает.  Однако  усилия  в 
оттяжках,  получающиеся  при  расчетных  нагрузках,  не  зависят  от  величины  начального 
тяжения в оттяжках. Изучаются конструктивные особенности опоры. 
Для предотвращения обрывов проводов используются приборы измерения усталости для 
оттяжки.  После  измерения,  регулируются  тросовые  оттяжки  на  промежуточных  опорах  ВЛ 
220-500 кВ. 
- Новизна задачи заключается в визуализации производственных проблем при замене в 
кратчайшие сроки тросовых оттяжек на промежуточных опорах ВЛ 220 – 500 кВ; 
- Разработка компьютерного тренажера на основе информационных технологии для 
тренировки развития слаженности и отточенности действии специалистов монтажников; 
- Впервые, будут разработаны скрипты для интерактивного вмешательства специалиста-  
монтажника в процесс регулирования стяжения на реальных виртуальных опорах и при 
необходимости замены тросовых оттяжек; 
- Оценивание прибором измерителем на компьютере тяжения тросовых оттяжек и  
сравнение с нормативным показателем. 
Результаты научных исследований:  
- Впервые, будут разработаны виртуально-интерактивные специальные курсы обучения  
по инженерной специальности, и виртуально-интерактивные производственные площадки для 
прохождения  производственной  практики  студентов,  которые  практически  резко  повысят 
качество подготовки инженерных специалистов; 
- Налаживает тесные договорной контакт подготовки специалистов между ВУЗ-ом и  
производственными площадками для прохождения производственной практики.  
 
Список литературы 
1.  Типовая  инструкция  по  эксплуатации  воздушных  линий  электропередачи 
напряжением (части 1 и 2). М.: СПО Союзтехэнерго 1983. 

«АЛМАТЫ – ЦЕНТР БИЗНЕСА, ОБРАЗОВАНИЯ  И КУЛЬТУРЫ» 
 
184 
 
2.  Кручинин  В.В.  Генераторы  в  компьютерных  учебных  программах.  Томск.  Том.  гос. 
ун-т, 2003. 
3.  Горелова Г., Лыпарь Ю., Моделирование систем и процессов. Учебник 2015. 
4.  Джозеф Хокинг. Unity в действии. Мультиплатформенная разработка на C# 2015. 
5.  Палто В., Фролов П., Менеджер событий на языке C# в Unity3D: разработка, оценка 
удобства использования и производительности 2015. 
 
 
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР АРҚЫЛЫ ТАНЫМДЫҚ БЕЛСЕНДІЛІКТІ 
АРТТЫРУ 
 
Бердібай С.- 4 курс студенті. 
Ғылыми жетекшісі – п.ғ.к., аға оқытушы Скакова Р.А. 
ҚазМемҚызпу, Алматы қ. 

жүктеу/скачать 3,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: