Халықтың туғандағы өмірінің күтілетін ұзақтығы деп туған ұрпақтың бүкіл ғұмырында əрбір жастағы өлім деңгейі осы көрсеткіш есептелген жылдардағыдай саналғанда өмір сүретін орташа жас саны.
Соңғы 5 жыл ішінде республика бойынша бұл көрсеткіш 2,7 жасқа өсті (2000-65,9, 2009-68,6), яғни адам өмірінің ұзара түскенін көрсетеді. Егер жыныстық жағынан қарастыратын болсақ, онда əйелдердің орташа өмір сүру ұзақтығы, еркектер- ге қарағанда - 9,9 жасқа артық (2009 жылы еркектер - 63,6, ал əйелдер - 73,5 жас). Демек, еркектерге қарағанда, əйелдердің ұзақ өмір сүретіндігі.
Өлім кестесінің негізінде халық санына болжам жасаудың есептік көрсеткішін анықтауға болады. Ол үшін өмір сүру коэффициентін немесе жастан-жасқа жылжу коэффициентін қолданады жəне ол төмендегідей формуламен сипатталады:
L J x J x 1
x 2
немесе Px
Lx 1 .
Lx
Халықтың табиғи қозғалысына некелесу мен ажырасу көр- сеткіштері де жатқызылады. Бұл көрсеткіштер АХАЖ органда- ры жасаған азаматтық хал актілерінің екінші данасындағы жыл сайынғы статистикалық деректерге негізделген жəне абсолюттік немесе қатысты шамалармен көрсетіледі. Қатысты шама ретінде некелесу мен ажырасу коэффициенттері қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |