Байланысты: Мусина Р. Т., Кейкин Е. К., Сарсембаева А. Ш
Алғашқы медициналық көмек көрсету принциптері мыналардан құралады:
оқиға орнын қарау;
бірінші рет қарау, көмек көрсету;
жедел жәрдем шақыру;
екінші рет қарау.
Оқиға орнын қарау
Сіз үшін қауіпті емес пе?
Не болды?
Зардап шеккендер қанша?
Айналаңыздағылардың сізге көмек көрсететін жағдайы бар ма?
Қарау кезінде әрбір нәрсеге назар аударыңыз. Бұл оқиғаның немесе жарақаттың бастапқы себептерін көрсетеді. Егер зардап шеккен адам ес-түссіз болса, ал куәгерлер болмаса, түбегейлі қарау өте маңызды.
Бірінші рет қарау, зардап шегушіге алғашқы көмек көрсету (бірінші кезекте, өмірлік маңызды органдарға төнген қауіпті анықтауға бағытталған) ол:
есін тексеру (ми жүйесі);
тыныс жолдарының демалысын тексеру;
тыныс алудың болуын тексеру (өкпе);
пульсін тексеру (жүректің жұмысын).
Есін тексеру
Зардап шегушінің есінен айырылмағанын анықтаңыз.
Егер ол қатты айқай, иығынан жұлқылау сияқты сыртқы тітіркендіргіштерді сезбесе, оны көмек көрсетуге келісті деп есептеңіз.
Сіздің келесі әрекеттеріңіз: Тыныс жолдарының демалысын тексеру; Пульсін тексеру;
Жедел жәрдем шақыру Жедел жәрдемді келесі кез келген жағдайларда шақыру керек:
ес-түссіз немесе ес деңгейінің өзгермелілігі;
тыныс алудағы қиындықтар (тыныс алудың қиындауы немесе болмауы);
үздіксіз ауру сезімі немесе кеудедегі қысымды сезіну;
көп қан кетуі;
іштің қатты ауыруы;
қан құсу немесе қанның бөлінулер (зәрмен, қақырықпен) шығуы;
улану;
сіңір тартылу, қатты ауыру немесе түсініксіз сөйлеу;
бастың, мойынның немесе арқаның жарақаты, сүйек сыну ықти ЖЖҚ қолданылған кезде көрсетілетін алғашқы дәрігерлік көмек: жатады.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
З.Т.Қыстаубаева, А.Ш.Сарсембаева Тіршілік қауіпсіздігі негіздері. ҚарМУ баспасы. 2012
Ділдібек Д.С.,Тіршілік қауіпсіздік негіздері.Алматы,2016.
Маханов Б.Б. Төтенше жағдайлардағы тіршілік қауіпсіздігі. Алматы
«Дәуір» 2011
Кенжебеков Б. . Өмір-тіршілік қауіпсіздігі. №5 шығарылым, 2011.
Кенесариев Ү.И., Жақашов И.Ж. Экология және халық денсаулығы. Алматы «Ғылым», 2013.
Қ.М.Тұрланов, С.А.Қалқабаева. «Жедел медициналық жәрдем» Алматы, 2004.