Рылыс академиясы
жүктеу/скачать 7,3 Mb. Pdf көрінісі
|
|
4.4-кестеден сүректің радиал бағыттағы беріктігі тангенциалдыға қарағанда артық деген тұжырым жасауға болады, қылқан жапырақты ағаштарда 10...50%, жапырақты ағаш түрлерінде 20...70%. Кейбір ағаш тұқым- дастары сүректерінің үлгілеріне кейінірек ӛткізілген зерттеулер талшықтың кӛлденең жазықтығының құрылымындағы күрт байқалатын біркелкісіздік және ӛзгергіштік әсерінен беріктік шегінің нақты мәндері туралы шешім қабылдауға негіз бермей отыр. Орта есеппен, барлық зерттелген ағаш тұқымдастарының сүректері үшін талшықты кӛлденең созу кезіндегі беріктік шегі шамамен талшық бойымен созу кезіндегі беріктік шегінің 1/20 үлесін құрайды. Сондықтан, сүректен жасалатын бұйымдарды құрылымдау кезінде талшықтарға кесе-кӛлденең бағыт- талған созушы жүктемелердің алдын-алады. Алайда сүректің беріктік кӛрсеткіштері күштің берілген түрінде кесу режимдерін негіздеу үшін қажет. Олар материалдың ішкі жүктеме серінен жарылуы мүмкіндігіне байланысты кептіру режимдерін жобалау кезінде ӛте үлкен маңызға ие. Бұл кезде беріктік шегінің ылғалдылықтан және температурадан, сондай-ақ жүктеменің ұзақ уақыт қойылу мерзімімен (жүктеме жылдамдығына) тәуелділігін ескеру қажет. 4.4-кесте. Сүректің беріктік шегі, МПа, талшықты кӛлденең созу кезінде * Ағаш түрі Радиал бағыт Тангенциал бағыт Ағаш түрі Радиал бағыт Тангенциал бағыт Балқарағай Қарағай Шырша Самырсын Майқарағай Шаған Емен 5,6/ - 5,4/3,9 5,0/ - 4,2/ - 4,0/ - 9,0/ - 8,0/7,4 5,2/ - 3,5/2,4 3,2/ - 2,8/ - 2,9/ - 4,2/ - 6,5/6,1 Қызылқайың Үйеңкі Шамшат Қайың Жӛке Қандыағаш Кӛктерек 13,3/ - 13,3/ - 12,5/ - 11,1/5,7 8,3/ - 7,2/ - 7,1/ - 8,4/ - 9,2/ - 8,5/ - 6,5/ 3,5 5,0/ - 5,9/ - 4,6/ - * Жүктеме шоғырын туындатқан, жұмыстық бӛлігі қысқартылған үлгіні қолдануға байланысты, шамалары біршама тӛмендетілген М.М. Чернецовтың [14] мәліметтері. Е с к е р т у. Алымында ылғалдылық 12%, бӛлімінде 30% болған кезде. |