Рылыс академиясы
Статискалық иіліс кезіндегі беріктік
жүктеу/скачать 7,3 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4.4 Статискалық иіліс кезіндегі беріктік
Сынау үшін 20×20×300мм ӛлшеміндегі брус пішінді үлгілер қолданылады. Радиал бағыттағы ені b және тангенциал бағыттағы биіктігі h болатын үлгіні екі тірекке орнатады. Аралық l, яғни тіректер арасындағы арақышықтық 240мм тең. Үлгіні аралық ортасы бойынша жүктейді (4.6-сурет). Тіректер мен қысқыш пышақтар радиусы 30мм болатындай жұмырланған.Үздіксіз жүктемелеудің жылдамдығы үлгі 1...2 мин ішінде бұзылатындай болуы қажет. Макси- малды жүктемені , H, анықта- ғаннан кейін, беріктік шегін есеп- тейді, МПа, (4.8) Нәтижелерді 1МПа дейін дӛңгелектейді. 4.6-сурет. Сүректі статикалық июге сынау сұлбасы Нақты ылғалдылықты сынуға жақын жерден алынған үлгілер бойынша анықтайды, және беріктік шегін 12% ылғалдылықта, 0,04 тең түзетуші коэффициентті пайдалана отырып қайта есептейді. Ылғалдылық талшық бойымен иіліс кезінде беріктікке қатты әсер етеді (қысу кезіндегі сияқты). Жүктеме кезінде үлгінің жоғарғы бӛлігінде (4.6-суретке сәйкес) қысушы жүктемелер және тӛменгі бӛлігінде созушы жүктемелер пайда болады. Талшық бойымен қысуға беріктік созуға қарағанда айтарлықтай аз болғандықтан, бұзылу кӛзге сирек кӛрінетін үлгінің қысылған жерінде қабаттардың пайда болуынан басталады. Соңғы бұзылу үрдісі созылыңқы бӛлікте жарылыс немесе шеткі талшықтардың жинақталуы түрінде және үлгінің толықтай сынуы арқылы орындалады. Үлгінің беріктігінің тӛмен кезінде жұмыр тегіс сынық пайда болады, ал жоғары беріктікте – қысыңқы болып келеді (әсіресе созылыңқы аймақта). Кейбір ағаш тұқымдастары үшін статикалық иіліс кезіндегі беріктік шегі туралы мәліметтер 4.5-кестеде келтірілген. Орташа есеппен айтқанда, статикалық иіліс кезінде беріктік шегін 100МПа тең деп қабылдауға болады. Статикалық иіліс кезіндегі пропорционалдық шегі беріктік шегінен шамамен 0,6...0,7 үлесін құрайды. Қарапайым кӛлденең иілістен басқа, сүрек талшықтары брусок ӛсінің бойымен бағытталған (4.6-суретті қараңыз), талшықтар брусок ӛсіне кӛлденең орналасқан жағдайларда болуы мүмкін (4.7-сурет). МОТИ А.Л. Михайличенко авторымен ӛткізілген желекірибелер бұл кезде шырша мен қарағай сүректерінің 97 беріктік шегі қарапайым иіліс кезіндегі беріктік шегінің 4...5%, ал шамшатта шамамен 20% құрайтынын кӛрсетеді. Берілген жағдайдағы шарттарға қатысты 4.7-сурет а және б сұлбалары бойынша орналасқан үлгілердің беріктік шектерінің айырмашылығы орнатылмаған. 4.5-кесте. Сүректің беріктік шегі, МПа, статикалық иіліс кезінде Ағаш түрі 12%/30% ылғалдылық кезінде Ағаш түрі 12%/30% ылғалдылық кезінде Балқарағай Қарағай Шырша Самырсын Сібір майқарағайы Ақ қараған мамыргүл Қызылқайың Шаған Үйеңкі Алмұрт 109/61 85/49 79/43 59/36 68/40 148/96 128/74 117/73 115/66 106/62 Грек жаңғағы Қайың Шамшат Емен Шегіршін Жӛке Қандыағаш Кӛктерек Сүмбіл терек 108/60 110/65 104/63 103/66 92/58 86/53 79/48 77/45 68/40 4.7-сурет. Талшықтардың бағытына қатысты кӛлденең ӛсті үлгілердің иілісі кезіндегі күштердің әсер ету сұлбасы Жоғары беріктік шегінің нәтиежесінде июші жүктемелер кезінде және олардың орналасу жайлылығында сүрек құрастырымдар мен бұйымдарда иіліске ӛте жиі жұмыс істейді. жүктеу/скачать 7,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|