35
3.Некроздың ақыры
Некроздық ошақтардың айналасында ыдырау өнімдерінің тітіркендіруші
әсерінің нәтежиесінде реакетивті қабыну – демаркациялық қабыну дамиды
(demarcation – шектелу)
Оның даму дәрежесі ағзаның реактивтілігіне (әлсіз жануарларда мүлдем
болмауы мүмкін) және некроздың сипатына, оның орналасуына, себебіне
байланысты.
Оған тән: қабынулы гиперемия, экссудация, эмиграция және лейкоциттердің,
ретикулоэндотелилердің, жасушалардың пролиферациясы.
Ұсақ некротикалық ошақтардың бірігуі (өлі аумақтың дәнекер ұлпамен
бірігуі – тыртықталу) және езілуі (немесе сорылуы) мүмкін. Сұйылмайтын, құрғақ
некроз ошағының түзілуі инкапсулденеді, яғни, олардың айналасында дәнекер
ұлпалы капсула түзіледі. Егер сындай үрдіс ылғал некроздың маңайында пайда
болса, қуыстарда серозды сұйықтығы бар сарысулы ісік пайда болады.
Құрғақ некроз кезінде зақымдалу ошақтарында кальций тұздары оңай
жиналады, ол кальцинация немесе әктену (петрификация) деп аталады.
Туберкулез, маңқа, инфаркт, паразиттердің өлген орындарында түзіледі.
Кейбір уақытта, демаркционды қабыну ақыры некротикалық ошақтардың
периферияларының іріңды іруімен және оның айналассындағы тірі ұлпалардын
бөлінуімен жалғасатын лейкоциттердің кенет эмиграциясымен сүйемелденеді. Өлі
ұлпалардың осындай шеттелуісеквестрация деп, ал шеттелген ошақ секвестор деп
аталады. Секвестрдың аумағында грануляциялық ұлпа дамиды жән капсула
түзіледі. Егер үрдіс беткейінде таралатын болса, өлген ұлпалардың толық
шеттелуі мүмкін – мутиляция (mutilation – шеттелу, кесу).
Ыдырау өнімдерінің сорылуы интоксикация деп аталады. Септикалық
гангренозды ошақтардан микроағзалар мен ыдырау өнімдерінің сорылуы
септицемияға және семтикопиемияға алып келеді.
Некроз – бұл ұлпаның немесе дене бөлігінің өміршеңділігінің толық
тоқталуы. Жүрек бұлшық еті мен бас миы аумағының өлуі ағзаның өлімімен
аяқталады.
Достарыңызбен бөлісу: