Роман Алматы «Раритет»
KeciM i тым катал болса, касындагылардын 6 ip e y i
жүктеу/скачать 8 Mb. Pdf көрінісі
|
musirepov gabit ulpan 2
- Бұл бет үшін навигация:
- 6 o p i6 ip
| KeciM i
тым катал болса, касындагылардын 6 ip e y i «Сау- га, биеке!» деп калатын гурып бар. Ондайда би жазанын жа- рым-жартысын K e m ip e салады. Жазалы адам 6 o p i6 ip кырык камшы дуре жегенге саналады. Бул жолы ешкгм аузын аш- кан жок. Боргыл бет косеш Шондыгул айдап алып кета... K e m ip e K Байдалы, Кузембай, M y c i p e n , ер шнезш, ер- кек пiшiндi жас n e p i атанып келе жаткан Кунияз TepTeyi келш, Улпанга болган окиганын жайын айтып ед1, Улпан Tic жармай тындап алды да: — Муны не дейм1з? Кожык ланынын осымен аякталга- ны д е й м !3 бе, болмаса баста л таны д е й м 1 з бе? — деп су рады. — Есекем Tipi болса, токталганы дер едим. Кун 6 i3 re калган туста басталганы дeyiмiз керек болар, — дeдi Коше- бе-Сибаннын болысы Кузембай. — EKi жуз жют устап, Есшдщ e x i жагындагы e л д e p д i кунде 6 ip тонап отырган Кожык ещц Керейге ауыз салайын дегеш де. Асты дурыс ©ткiздipмeйдi ол! Keлeдi де киш кeтeдi. — T ip i Есенейде кеткен кепн енд! ел1 Есенейден ал- макшы болганы гой, K aH im ep итак! — Осыны айтып Бай далы да токтап калды. Ещи не icTey керектщ салмагын Улпаннын ©з мойнына арткылары келетш сиякты. К,ожык Кенесарынын карындасын алган кYйeyi, Шын гыстын кудасы. Он жет1 жасында канды балак каракшы атанган едь Кыр eлдepi эуел'\ кoтepiлe дурлптп, Кенеса- рыга косылып, eKi-уш жылдан кешн одан 61ржола безшш, ecKi мекендерше карай кашканда, K©6iHin мал-мулю, кыз- кeлiншeгi осы Кожыктын колына T y c in калган. Касында уш жуз жасагы бар Кожык Кенесарыдан каша бастаган eлдepдi андытып койган аншысы болатын. Кожыктын колына тускен мал-мулйс, кыз-кeлiншeккe Кенесары да ортак. Кенесары Торгай каласын шауып, тургын халкын кырганда, сол кыргынга Кожык та ортак. Бул екеушщ ортактастыгы Кенесары жауынгер кыргыз халкынын колынан апатка ушыраганда гана айрылды. Кожык торт мын жылкыны айдап Бетпакдаланын солтустыгыма карай бурылып кета. Содан 6epi ол Eciлдiн онтустык Мензей деген жерш жайлайды. SipaK узындыгы жуз елу шакы- - 208 - рымдай жер Есыдщ аргы 6 c t i К,ожыктжп Бурын сол жер- де ipi-елес отыратын Атыгай — Кдрауыл, Уак. деген елдер Кожыктан кашып, алыстап K e r r i . Кожыктын тогыз катын, жиырма торг улы бар. Эр улы 6 i p ауыл. Эр ауылында T y n - T y 6 i p i Кенесарынын жасагы- нан келе жаткан бузыктар, урылар, жол тонаушылар он- дап саналады. Сол К,ожык Есенейдщ асында бYлiк салып, Керей елш 6 i p иыктап, ыктатып кетпек едп Болыс-билерде дагдарыс барын ceзiндi де, Улпан ши- рагырак сейлеп K e r r i : — Асты б 1 рдеме кылып етюзерм1з-ау, агайын... Ен o p i c i , Стаптан жуз казак-орыс алдыруга да болады. B ip a K сонын ар жагында KyHiMi3 не болады? Есекен кайтыс болган сон, ещи Кожык 6 i3 r e тевдис берменш дегендей e к e н c i з д e p . . . Есе кен жау га жалгыз аттанушы ма ед1? Керей — Уактын ба сын косып, e x i елдщ уранын шакырып атганбайтын ба ед 1 ? К,ожык каракшы тупл, Кенесарынын взш Керей жершен куып тастаганда осылай еткен гой! К,ожык заты Уак бол- ганымен, ез елшен шеттеп, Кекшетау оязына карайтын жерде болгандыктан, E c e н e й д i н колы на туспей K e r r i . Есе ней оздерщ1збен макулдасканда: «К,ожыкты куртпасан, Керей, саган кун жок!» демеп пе едп Есенейдщ К,ожыкта кеткен узыннан e m i , кыскадан кеп жок e д i гой. Аты Ке рей, Есеней сенщ камынды ойлаган. Букы Атыгай — К,ара- уыл, Керей — Уак каргап отырган кашшердщ орны карангы уй — абакты, тор кезд1 турме емес пе? взген бой тасалап калатын болсан, Сибан жалгыз болса да К,ожыктай залым- мен алысып етедп Сибан Есенейшен айрылса да, еркек ж ттгерп К,удайга m y K i p , бар!.. — деп M y c i p e n пен К,уни- язды коз куйрыгымен жанап e r r i . — Дурыс айтасын, Улпан... К,ожыктын ж1берген адамы- на дуре согып, атын айыпка алып, ©3iH жаяу кайтарса, ол Сибаннын неге болса да бел байлаганы гой! — деда Mycipen. — B ip a K Керей — Уак Сибанды жалгыз калдырар деп ойлау- дын Keperi жок. К,ожык Керей — Уак, Атыгай — Карауыл- дьщ бэрш щ жауы. Ондай зулымга барлык ел 6ip-6ip тас атын калмайтын ба ед1? К,ожыктын орны турме, Байдеке, осы жумысты G3ini3 бастаныз, ©3ini3 аяктаныз! Байдалы би 6 i p i H m i болып аты аталганды, 6 i p i H m i бо лып сейлегендп кандай i c T i n болса да 6 i p i H i u i болып ба- сында журуда жан-тэжмен жаксы керетш едп - 2 0 9 - — Керей — Уакка Кудай б1рлж бере калса, дурысы осы болар ед 1 , — деп калды. — Слзге ермегенде, кiмге еред! бул ел? Орыс, казакка атагьщыз жайылган 6nci3, шзден иыгы жогары туратын KiM бар? — деп Mycipen тагы да 6ip колпаштап яабердь Ешп Байдалы шал калай отыра сейлеп, Кузембай бо лыс ка карап: — Бес болыстыц шргауарын жасата бер... o.Mip-баки оралмастай болып «Итжеккенге» айдалсын! — дедй — Онда болыстарды осында шакыртамыз гой? — Шакырта бер. К,унияз ер мiнeздi, намыской, балуан жiгiт eдi: — К,ап, Сибанда ту кетерш намыска шабатын еркек ба- рын керсететш кун туды ма деп демелешп калып е/дм... К,агаз- бен тынатын болды-ау! — дед1 eKiHin калгандай калжындап. Кенесары лацынан кейш п отыз жылдан астам тыныш тык 0 мipдe Сибанга мал 6iTin, турмысы тузелген сон, ба- лалар 0 лiмi азайып, жiгiттepi кебешп калган едп Бул кез- ге дейш Есенейдщ атымен ел атанып, катарга косылып келсе, ещи eлдiн ез кеудеш кoтepiлe бастаган. К,унияз болыс-билерге соны ангартып калды. — Атынды ерттей бер, Сибан! Кдгазы да болар, баскасы болар, — дeдi Байдалы. — К,ожык онай жау емес. Ол жаса- ныл отырган жау. Уш жузге жакын жасагы бар. Онай колга туспейдг жүктеу/скачать 8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|