С. А. Козлова, Т. А. Куликова

Жоғары айтылғандай оқыту үйретуші мен үйренуші деген 

екі  жақтың  өзара  әрекеті.  Педагог  пен  балалардың  өзара 

әрекетінің  стилі  әр-түрлі  болуы  мүмкін:  авторитарлы, 

прорцесінің  моделі  қалыптасады.    Егер  авторитарлыстиль 

басым болса, әңгіме оқу-тәртіптік модель жөнінде болып отыр. 

Педагогпен балалар арасындағы өзара әрекетте демократиялық 

         Ұзақ  уақыт  бойы  Отандық  білім  беру  жүйесінде,  соның 

ішнде  мектеп  жасына  дейінгі  балалар  мекемелері  де,  оқу-

тәртіптік  модель  үстем  болған.оның  мақсаты    балаларды  

біліммен  ,  ептілікпен  ,  қаруландыру  болды.  Мектеп  жасына 

дейінгі оқыту нәтижелері білім көлемімен бағаланды: Балаларға 

«еңбек  сіңірсе»  соғырлұм  оны  табысты  оқытатын  деп 

есептейтін.  Мектепте  және  басқа  оқу  орындарында  баға 

көрсеткіш  болып  қызмет  ететін,  олардың  негізінде  оқу 

үлгерімінің  пайыздары  есептелетін.Бұл  ретте  «таза  білім» 

бағаланатын,  (бала  нені  біледі,  не  істей  алады),  оқыту  үлесін 

маңызды факторлар болып есептелетін үйренушінің күш салуы, 

оның  тырысуы  және  т.б.  сияқтыларға  талдау  жасалмайтын.  Ал 

дәл  осы  факторларда  баланың  оқытуға  потенциялды 

мүмкіндіктері «жасырынып» тұр. 

Оқытудың  мазмұнының,  әдістерінің  біртүрлілігі  –  оқу-

тәртіптік  модельдің  ерекшелік  белгісі.  Елдің  мектеп  жасына 

дейінгі      білім  беру  мекемелерінде  мектептерде  жән  басқа  оқу 

251 

орындарында 

оқыту 

бірыңғай 

бағдарламалармен, 

оқу 

жоспарларымен, оқулықтармен, оқу құралдарымен өткізілетін. 

Оқытудың  «істей  алмасаң-үйретеміз,  істегің  келмесе-

мәжбүрлейміз»  деген  ұраны  балаға  басынан  оқуға  ынтасы  жоқ 

тіршілік иесі ретінде көзқарасты білдіретін. Оқытудың таралған 

әдістерін түсіндіру (ересек адамның монологы), балалардың үлгі 

бойынша  қызметі.  Осы  әдістердің  көмегімен  балаларда 

репродуктивті-еліктеу  деңгейде  атқарғыштықты  дамытатын. 

Баланы  оқуға  мәжбүрлеу  үшін,  педагоготар  оған  түрлі 

талаптарды алдына қоятын, тыйымдар, нотациялар, содан «шара 

қолдануды», оған әсер етуді сұрап ата-анаға жүгінетін. 

Педогогикалық  практикада  оқытудың  оқу-тәртіптік 

моделінде  кемшіліктерді  еңсеру,  білім  беруді  балалар  үшін 

қызық қылу, оларға деген махаббат пен құрмет үйренушілерінің 

өз  күштері  мен  мүмкіндіктеріне  негізінде  оқу-тәрбие 

жұмыстарын  ұйымдастыру,  талпыныстары  қолға  алынған. 

Педагог-ойшыл 

және 

гуманист 

жүктеу/скачать 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: