С. Б. Балшыкеев


  Қайғы-қасіреттен  арылу  үшін  тілектерден,  қажеттіктерден



Pdf көрінісі
бет88/168
Дата06.01.2022
өлшемі1,13 Mb.
#11935
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   168
3.  Қайғы-қасіреттен  арылу  үшін  тілектерден,  қажеттіктерден, 
құштарлықтан арылу қажет. Адам ӛмірінің соңғы мақсаты – қайта туу, 
(сансара) бҧғауынан шығып, тілектер ӛрмегінен босатылып, нирвана кҥйіне 
ӛту.  Нирванада  қайғы-қасіреттің  туындауына  жол  берілмейді.  Сонымен 
қатар,  нирвана  ӛзін-ӛзі  толық  жоюға  ықпал  жасамайды,  ол  «Мен»  деген 
ӛзімшілдіктен босатуды, эмоциялардың толық басылуын білдіреді.  
4. Қайғы-қасіреттен арылып, сегіздік жолы – нирвана күйіне кӛшу 
жолы тӛмендегілерді қамтиды:  
1) дҧрыс ҧғыну (ырымшылдық пен адасудан босату); 2) дҧрыс  ойлау 
(ақылды  адамға  лайықты  қасиет);  3)  дҧрыс  сӛйлеу  (мейірімді,  ашық, 


 
60 
шыншыл);  4)  дҧрыс  іс-әрекет  (бейбітшіл,  адал,  таза);  5)  дҧрыс  ӛмір  сҥру 
салты (тірі жандарға зиян немесе қауіптілік әкелмейтін); 6) дҧрыс талпыну 
(ӛзін-ӛзі тәрбиелеу мен бақылау); 7) дҧрыс назар білдіру (белсенді  қырағы 
ақыл);  8)  дҧрыс  жинақталған  ой  (ӛмірдің  шынайы  мәнділігіне  терең 
медитация жасау).  
Будда ҧсынған сегіздік тәсіл «орташа» атауын білдіреді.   
Сонымен,  игілікті  тӛрт  шындық  мыналарды  білдіреді:  қайғы-
қасіреттің болуы, қайғы-қасіреттің себебі, қайғы-қасіретті жою жолы. 
Сонымен  қатар,  буддизм  қайғы-қасіреттен  арылу  жолындағы  аса 
маңызды  он  кедергілерді  бір  мезгілде  қарастырады:  1)  Қиял;  2)  Кҥдік;  3) 
Ырымшылдық; 4) Нәпсіге қҧмарлық; 5) Ӛшпенділік; 6) Бауыр басу, әдет; 7) 
Ләззат  пен  қанығуға  талпыну;  8)  Тәкаппарлық;  9)  Ӛзімшілдік;  10) 
Надандық. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   168




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет