С. бурханов, Ө. Худаяров, К. Наркулова жалпы орто билим берүүчү мектептердин 3-классы үчүн окуу китеби


сан  ушул  сандын  үчтөн  бир  бөлүгү



Pdf көрінісі
бет2/12
Дата17.01.2017
өлшемі2,88 Mb.
#2096
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12

сан  ушул  сандын  үчтөн  бир  бөлүгү 
деп  аталат.
3)
  Тасманын  чейрегинин  узундугун  тап:
Чыгарылышы: 
12 : 4 = 3  (см).   
Жооп:
  3  см.
Санды  төрткө  бөлгөндө  пайда  болгон 
сан  ушул  сандын  төрттөн  бир  бөлүгү 
же  чейреги  деп  аталат.
12
 
см
Чейреги
Чейреги
Чейреги
Чейреги
3
 
см
3
 
см
3
 
см
3
 
см
12
 
см
Жарымы
6
 
см
6
 
см
Жарымы
12
 
см
Үчтөн  бир 
бөлүгү
4
 
см
4
 
см
4
 
см
Үчтөн  бир 
бөлүгү
Үчтөн  бир 
бөлүгү

20
86. 
Tорттун  кандай  бөлүктөрү  сүрөттөлгөн? 
87.  1)
  6,  14,  20  сандарынын  жарымын  тап.
2)
  6,  15  сандарынын  үчтөн  бир  бөлүгүн 
тап.
3)
  8,  16,  24  сандарынын  чейрегин  тап.
88.  1)
 Дарбыздын жарымы 5 кг. Бүтүн дарбыз  
 
дын  өзү  канча  килограммга  тең?
Чыгарылышы: 
5 ⋅ 2 = 10  (кг). 
Жооп:
  10  кг.
2)
  Коондун  үчтөн  бир  бөлүгү  2  кг.  Бүтүн 
коондун  өзү  канча  килограммга  тең?
Чыгарылышы: 
2 ⋅ 3 = 6  (кг). 
Жооп:
  6  кг.
3)
 Ашкабактын чейреги 2 кг. Бүтүн ашкабак-
тын  өзү  канча  килограммга  тең?
Чыгарылышы: 
2 ⋅ 4 = 8  (кг).   
Жооп: 
8  кг.
89.
  60  50  40  30  20  10  сандарынын  арасына 
«+»  жана  «–»  белгилеринен  натыйжа  70 
чыккандай  кылып  тандап  кой.
90
 
 
4, 8, 12, 16 жана 20 сандарынын жарымын 
жана  чейрегин  тап.  24  жана  27  сандары-
нын  үчтөн  бир  бөлүгү  канча  болот?
91
 
Себеттеги анардын чейреги 6 даана болот. 
Себеттеги  анардын  жарымы  канча  даана 
болушун  тап.  Үчтөн  бир  бөлүгүчү?
1
2
3
4

21
ЖАДЫБАЛДАН  СЫРТКАРЫ  КӨБӨЙТҮҮ 
ЖАНА  БӨЛҮҮ
20  3,  3  20  түрүндөгү  туюнтмалар
92.
 
Чыгарылышын  түшүндүр: 
1)
  20 ⋅ 3  = 
2  ондук + 2  ондук + 2  ондук = 6  ондук
2  ондук ⋅ 3 = 6  ондук.  Демек:  20 ⋅ 3 = 60
2)
  3 ⋅ 20 = 
Көбөйтүүчүлөрдүн  орду  алмашканы  ме-
нен  көбөйтүндү  өзгөрбөйт.  Ошондуктан:  
3 ⋅ 20 = 20 ⋅ 3 = 60.  Демек:  3 ⋅ 20 = 60.
93. 
30 ⋅ 2 
10 ⋅ 4 + 24 
30 ⋅ 3 – 4 ⋅ 20
5 ⋅ 20 
20 ⋅ 2 – 37 
30 ⋅ 2 + 2 ⋅ 20
94. 
Бир жөөктөн 4 кап, экинчисинен 5 кап кант 
кызылчасы  казып  алынды.  Бир  каптагы 
кант  кызылчасы  20  кгга  болсо,  ар  бир 
жөөктөн  канча  кант  кызылчасы  алынган? 
Экинчи  жөөктөн  биринчисине  караганда 
канча  килограмм  көп  кант  кызылчасы  ка-
зып  алынган? 

22
1
2
3
60 : 3,  100 : 2  түрүндөгү  туюнтмалар
99.
 
Чыгарылышын  түшүндүр: 
1)
 60 : 3 = 
  6  ондук : 3 = 2  ондук. 
Демек:
  60 : 3 = 20.
2)
 100 : 2 = 
  10  ондук : 2 = 5  ондук. 
Демек:
  100 : 2 = 50.
100.
 
60 : 2 
80 : 4 
90 : 3 
70 : 7 
100 : 5
101.
 70  күндө  математика  сабагы  канча  жолу 
болот?  Математика  сабагы  бир  аптада  5 
жолу  болушун  эсепке  ал.
95. 
Көп бурчтуктардын периметрин сантиметр 
жана  миллиметрлер  эсебинде  тап:
96.
 
6  даана  квадрат  берилген.  Бул 
квадраттардан  эки  таякчаны 
алып  ташта,  натыйжада  3  даа-
на  квадрат  калсын.
97
 
20 ⋅ 4 + 18 
84 – 30 ⋅ 2 
30 ⋅ 3 – 40 ⋅ 2 
3 ⋅ 30 – 37 
23 + 2 ⋅ 30 
10 ⋅ 5 + 2 ⋅ 20
98
 
Дүкөндөн Самат 20, ал эми Назгүл андан 3 
эсе  көп  дептер  сатып  алды.  Самат  менен 
Назгүл бардыгы болуп канча дептер сатып 
алышкан?

23
102. 
Жадыбал боюнча мисалдар түз жана аны 
чыгар:
Кемүүчү
80 : 4 40 ⋅ 2 30 ⋅ 3 50 ⋅ 2 80 : 2
Кемитүүчү
60 : 6 90 : 3 4 ⋅ 20 60 : 2 2 ⋅ 20
Үлгү:
  80 : 4 – 60 : 6 = 20 – 10 = 10.
103. 
Фигуралардын  жактарын  чене.  Алардын 
периметри  жана  аянттарын  тап.  Фигура-
лардын  ар  бири  кандай  аталат? 
104.
 Жер  аянтын  төрт  бурчтук  түрүндө  курчоо 
үчүн  эни  1  м  ден  болгон  12  тосмо  келти-
рилди. Тосмо менен курчала турган аянт-
тын жактары кандай болсо, анын аянты эң 
чоң  болот?  Мындай  жайдын  аянты  канча 
квадрат  метрге  тең  болушун  эсепте.
105 
80 : 4    40 : 2 + 40 
60 : 2    20 ⋅ 3 – 100 : 2
60 : 3    90 : 3 – 10 
50 ⋅ 2    100 : 5 + 40 ⋅ 2
40 : 2    60 : 2 – 20 
100 : 2    80 : 2 + 90 : 3
106 
Кыска жазуу боюнча маселе түз жана чы-
гар:
Бар  эле  —  80  даана  балмуздак.   
Түшкө  чейин  сатылды  —  чейреги.
Түштөн  кийин  сатылды  —  жарымы.
Калды  —  ?  даана. 
1
2
><=

24
90 : 30  түрүндөгү  туюнтмалар
107.
 
Чыгарылышын  түшүндүр: 
90 : 30  = 
 
9 : 3 = 3.  Демек:  90 : 30 = 3.
Нөл  менен  аяктаган  санды  нөл  менен 
аяктаган  санга  бөлүү  үчүн  алардын 
нөл дөн  алдыда  турган  сандарын  бө
-
лүү  жетиштүү. 
108.
 
40 : 20 
60 : 30 
80 : 40 
50 : 10
30 : 10 
80 : 20 
60 : 20 
50 : 50
109. 
Кыска жазуу боюнча маселе түз жана чы-
гар:
Бардыгы  —  80  м.
Бир  парда  үчүн  —  20  м.
Тигилиши  керек  —  3  парда.
Артып  калат  —  ?  м.
110. 
27 + 40 : 20 
9 ⋅ 6 – 90 : 30
43 – 80 : 20 
80 : 40 + 20 ⋅ 4
111. 
Кесиндилерди  чене. 
AB
  кесинди 
CD
  ке-
син диден  канча  эсе  кыска?
112.
  Мелдеште  100  м  аралыкты  үч  достон 
бири  19  секундда,  экинчиси  20  секундда, 
үчүнчүсү  болсо  18  секундда  басып  өттү. 
Эгерде  Aзим  Салимден,  Аким  Aзимден 
тез чуркаган болсо, алардын ар бири ара-
лыкты  канча  убакытта  басып  өткөн?
B
A
C
D

25
Сумманы  санга,  санды  суммага  көбөйтүү
115.
 
Чыгарылышын  түшүндүр: 
1)
  (2 + 3) ⋅ 4 =
   
2)
  4 ⋅ (2 + 3)  = 
1-усул.
 
1)
 
(2 + 3) ⋅ 4 = 5 ⋅ 4 = 20
 
2)
  4 ⋅ (2 + 3) = 4 ⋅ 5 = 20
Сумманы  санга  көбөйтүү  үчүн  ка
-
шаанын  ичиндеги  сумма  эсептелип, 
натыйжа санга көбөйтүлөт. Бул эреже 
санды суммага көбөйтүү үчүн да орун
-
дуу.
2-усул.
 
1)
 
(2 + 3) ⋅ 4 = 2 ⋅ 4 + 3 ⋅ 4 = 8 + 12 = 20
 
2)
 
4 ⋅ (2 + 3) = 4 ⋅ 2 + 4 ⋅ 3 = 8 + 12 = 20
Сумманы  санга  көбөйтүү  үчүн  ка
-
шаанын  ичиндеги  ар  бир  кошулуучу 
санга  көбөйтүлөт,  кийин  көбөйтүндү
-
лөр кошу лат. Бул эреже санды сумма
-
га  көбөйтүү  үчүн  да  орундуу.
116.
 
6  вазанын  ар  биринде  4  төн  алма  жана 
2 ден алмурут бар. Бардыгы болуп канча 
мөмө  бар?
113
  35 – 90 : 30 
40 : 20 + 40 : 5 
8 ⋅ 7 – 60 : 30
59 + 60 : 20 
70 : 10 – 48 : 8 
80 : 20 + 30 ⋅ 2
114
  Ашканада  күнүгө  20  кг  дан  сабиз  иште-
тилсе,  4  күндө  канча  сабиз  иштетилет? 
Эгерде ашканада 67 кг сабиз калган бол-
со, 4 күнгө жетиши үчүн дагы канча сабиз 
сатып  алыш  керек?

26
23  4,  4  23  түрүндөгү  туюнтмалар
122.
 
Чыгарылышын  түшүндүр:  23 ⋅ 4 =      4 ⋅ 23 = 
23 ⋅ 4 = (20 + 3) ⋅ 4 = 20 ⋅ 4 + 3 ⋅ 4 = 80 + 12 = 92
     
20  3
4 ⋅ 23 = 4 ⋅ (20 + 3) = 4 ⋅ 20 + 4 ⋅ 3 = 80 + 12 = 92
                   
  20  3
Чыгаруунун  планы: 
1)  Ар  бир  вазадагы  мөмөлөрдүн  саны  — 
 
4  +2
2)  6  вазадагы  мөмөлөрдүн  саны  — 
 
(4 + 2) ⋅ 6
Эсептөө:
  (4 + 2) ⋅ 6 = 6 ⋅ 6 = 36
Жооп:
 
36  даана  мөмө.
117.
 
7  вазанын  ар  биринде  5  тен  кызыл  жана 
4 төн сары роза гүлү бар. Бардыгы болуп 
канча  роза  гүлү  бар?
118. 
(3 + 4) ⋅ 2 
(7 + 3) ⋅ 5 
(3 + 4) ⋅ 7
6 ⋅ (5 + 3) 
6 ⋅ (8 + 1) 
8 ⋅ (5 + 3)
119.
  Төмөнкүдөй  төрт  санды  ойлоп  тап:  бул 
сандар дан  бири  4  кө  бөлүнгөндө,  экинчи-
си 4 кө көбөйтүлгөндө, үчүнчүсүнө 4 саны 
кошулганда,  төртүнчүсүнөн  4  саны  кеми-
тилгенде  жообу  бирдей – 4  болушу  керек. 
120
 
(7 + 2) ⋅ 3 
(5 + 2) ⋅ 9 
(2 + 7) ⋅ 6
7 ⋅ (6 + 3) 
8 ⋅ (3 + 5) 
9 ⋅ (1 + 7)
121
 
Гүлнур,  Нуриза  жана  Гүлизалардын  ар 
биринде  4 төн чакмактуу жана 5 тен жол-
чолуу  дептер  бар.  Аларда  жалпысынан 
канча  дептер  бар?

27
123. 
14 ⋅ 2 
15 ⋅ 4 
46 ⋅ 2 
16 ⋅ 6
 
3 ⋅ 27 
7 ⋅ 12 
8 ⋅ 12 
2 ⋅ 19
124. 
Алмазбек  күнүгө  6  беттен  китеп  окуду. 
14  күн  окугандан  кийин  китептин  12  бети 
калды.  Китеп  канча  беттен  турат?
 
125. 
Берилгендерди  миллиметрлерде  туюнт:
1  см  4  мм          4  см  6  мм          7  см  8  мм
2  см  8  мм          5  см  3  мм          8  см  1  мм
Үлгү:
  2  см  4  мм = 20  мм + 4  мм = 24  мм
126.
 Төмөнкүдөй эки орундуу сан тап: аны 7 ге 
көбөйтүп, чыккан сандан 1 ди кемитсе, 90 
келип  чыксын.  Бул  кандай  сан? 
127 
11 ⋅ 3 
25 ⋅ 4 
45 ⋅ 2 
17 ⋅ 4
2 ⋅ 33 
6 ⋅ 12 
9 ⋅ 11 
2 ⋅ 19
128 
Коёндорго берүү үчүн 5 кг сабиз алып ке-
линди. 13 коёндун ар бирине 4 төн сабиз 
берилди.  Эгерде  ар  бир  килограммда  11 
ден  сабиз  болсо,  канча  сабиз  артып  ка-
лат?
Өтүлгөндөрдү  бышыктоо
129.
 20 ⋅ 2 
20 ⋅ 5 
30 ⋅ 3 
20 : 2 
60 : 2
3 ⋅ 20 
2 ⋅ 30 
  2 ⋅ 40 
40 : 4 
80 : 2
130.
 
(5 + 4) ⋅ 1 
4 ⋅ (2 + 3) 
(2 + 6) ⋅ 7
2 ⋅ (4 + 6) 
(5 + 2) ⋅ 5 
8 ⋅ (4 + 5)
(3 + 4) ⋅ 3 
6 ⋅ (2 + 3) 
(3 + 4) ⋅ 9

28
131. 
20 ⋅ 4 – 9 ⋅ 8 
40 ⋅ 2 – 7 ⋅ 6 
2 ⋅ 40 + 80 : 8
30 ⋅ 2 + 5 ⋅ 8 
20 ⋅ 5 – 7 ⋅ 9 
3 ⋅ 20 + 40 : 2
132. 
20 ⋅ 3    72 : 8 + 50 
80 : 2 + 48    30 ⋅ 3
30 ⋅ 2    8 ⋅ 9 – 12 
2 ⋅ 40 – 60    80 : 4
133.
 Сүрөт жана анын астындагы жазуунун не-
гизинде  маселе  түз  жана  аны  чыгар:
1  пакет  ун  —18  да а-
на  нан  жабылат.
4  пакет  ун  —   
?  даана  нан  жабылат?
134.
 Үч  кесинди  сыз.  Биринин  узундугу  12  см, 
экинчисинин  узундугу  андан  4  эсе  кыска, 
үчүнчүсү  экинчисинен  6  см  узун  болсун.
135. 
2  таякчанын  ордун  алмаштырып,  натый-
жада  6  квадратты  пайда  кыл.
136
 
12 + 3 ⋅ 4 
24 + 90 : 30 
12 ⋅ 4 + 3 ⋅ 16
47 – 5 ⋅ 8 
12 – 80 : 40 
24 ⋅ 3 – 4 ⋅ 18
137
 
Tүрмөктө 60 м кездеме бар. Биринчи кар-
дарга  анын  жарымы,  экинчисине  калган 
кезде ме нин  үчтөн  бир  бөлүгү  сатылды. 
Экин чи кардар канча метр кездеме сатып 
алган?
><=

29
138.
 10 : 10 
50 : 10 
40 : 20 + 2
20 : 10 
40 : 40 
90 : 30 – 3
139. 
13 ⋅ 2 
16 ⋅ 4 
18 ⋅ 5 
12 ⋅ 7
2 ⋅ 16 
4 ⋅ 19 
8 ⋅ 12 
2 ⋅ 46
140. 
16 ⋅ 2 + 28 
5 ⋅ 14 + 24 
29 ⋅ 2 + 3 ⋅ 14
24 ⋅ 3 – 32 
8 ⋅ 12 – 56 
32 ⋅ 3 – 13 ⋅ 6
141.
 
Мектеп багында биринчи түптөн терилген 
96  кг  алма  8  ящикке  салынды.  Ал  эми 
экинчи түптөн терилгени 6 ящикке салын-
ды. Экинчи түптөн канча килограмм алма 
терилген?
142. 
Кыска  жазуу  боюнча  маселе  түз  жана 
чыгар:
Бардыгы  —  36  даана  анжир.
Ар  бир  тарелкага  коюш  керек  —  6  дан.
Тарелкалар  —  4  даана.
Жетишпейт  —  ?  даана  тарелка.
143.
 
Фигурада  канча  үч  бурчтук  жана  канча 
төрт  бурчтук  жашырынган?
144.
 Өз  ара  көбөйткөндө  70  саны  алына  тур-
гандай  түрдүү  төрт  сан  тап.
145
 
18 ⋅ 3 
15 ⋅ 4 
32 ⋅ 3 
11 ⋅ 9
3 ⋅ 28 
5 ⋅ 17 
7 ⋅ 14 
3 ⋅ 29
146
 
Себетте 32 даана анар бар. Андагы анар-
лардан  жарымын  Aнвар,  чейрегин  Ma-
рал  алды.  Себетте  канча  анар  калды? 

30
Тамгалуу  туюнтмалардын  маанисин  табуу
147.
 Чыгарылышын  түшүндүр:
1)
 Эгерде 
a
 = 48, b = 23 болсо, 
a
 + b жана 
a
 – 
туюнтмаларынын  мааниси  мындай  табы-
лат:
 
a
 + b = 48 + 23 = 71;      a – b = 48 – 23 = 25
2)
  Эгерде 
a
 = 8,  b = 4  болсо, 
a
 ⋅ b  жана 
a
 : 
туюнтмаларынын  мааниси  мындай  табы-
лат:
 
a
 ⋅ b = 8 ⋅ 4 = 32;           
a
 : b = 8 : 4 = 2
148.
 Эгерде 
a
 = 57, b = 35 болсо, 
a
 + b жана 
a
 – b 
туюнтмаларынын  маанисин  тап.
149. 
Эгерде 
a
 = 3, b = 4 болсо, жадыбал боюнча 
туюнтмалар  түз  жана  алардын  маанисин 
тап: 
a  ⋅ 12 14 15 18 20 23 26 29 33
b  ⋅ 10 12 13 15 17 18 20 22 25
Үлгү:
 
a
 ⋅ 12 = 3 ⋅ 12 = 36.
150.
 Мектептин тажрыйба аянтына 8 кг картош-
ка эгилип, андан 6 эсе көп түшүм алынды.  
Түшүм  эгилгенинен  канча  килограм мга 
көп?
151.
 
1)
  Жагы  a = 3  см  жана  b = 5  см  болгон  тик 
бурчтук  сыз.  Анын  периметри  жана  аян-
тын  тап.
2)
 Жагы 
a
 = 4 см болгон квадрат сыз. Анын 
периметри  жана  аянтын  тап. 

31
152.
 Тик бурчтукту эки кесинди менен бөлүп, 8 
үч  бурчтук  пайда  кыл.
153
 
a
 + b жана 
a
 – b туюнтмаларынын маанисин 
тап:
a
24 29 38 47 53 57 66 68 73
b
15 18 23 29 34 38 20 23 27
Үлгү: 
a
 + b = 24 + 15 = 39
 
a
 – b = 24 – 15 = 9.
154
 
8 даана бирдей банкага 16 кг бадыраң туз-
далды. Артып калган 12 кг бадыраңды туз-
даш  үчүн  дагы  канча  банка  керек  болот? 
155.
 Эгерде 
a
 = 1,  b = 2, 
c
 = 3, 
d
 = 4  экендиги 
белгилүү болсо, 
a
 + b + 
c
 + 
d
 туюнтмасынын 
маанисин  тап.
156.
 Эгерде 
a
 = 3,  b = 4  болсо,  туюнтмалардын 
маанисин  тап:
6
12 18 21 24 27 30 60 90 : 
a
4
8
12 20 28 32 36 40 80 : b
Үлгү:
  6 : 
a
 = 6 : 3 = 2
157. 
Үзүлгөн 
a
 кг жүзүм b даана ящикке салын-
гандан кийин дагы 
d
 даана бош ящик кал-
ды.  Аларды  да  толтуруу  үчүн  дагы  канча 
жүзүм үзүү керек? Мында 
a
 = 54, b = 6, 
d
 = 4 
деп  ал. 
Чыгаруунун  планы:
 
1)
  1  даана  ящикке  — 
a
 : b  кг. 
2)
 
d
  даана  ящикке  —  (
a
 : b) ⋅ 
d
  кг.
Эсептөө:
  (
a
 : b) ⋅ = (54 : 6) ⋅ 4 = 9 ⋅ 4 = 36.
Жооп:
  36  кг  жүзүм  үзүү  керек.

32
158.
 Саалган 
a
  литр  сүт  b  даана  банкага 
куюлду.  Артып  калган 
d
  даана  банкага 
канча литр сүт сыят?  Мында 
a
 = 12, b = 4, 
d
 = 2  деп  ал.
159.
 Тик бурчтуктун узу ну 
a
, туура сы 
b  болсо, 
a
 ⋅ b  аянтын  тап:
a
b
3 см
2 см
2 см
3 см
3 см
4 см
5 см
4 см
8 см
6 см
Үлгү:
 
a
 ⋅ b = 3 ⋅ 2 = 6  (кв.  см).
160.
 Үйдүн  чатырына  35
 
даана  көгүчкөн  келип 
конду. Бир аздан соң алардан 17 си учуп 
кетти.  Ушундан  кийин  8  көгүчкөн  кайтып 
келди.  Кийин  14  көгүчкөн  учуп  кетип,  7 
си  дагы  кайтып  келди.  Чатырда  канча 
көгүчкөн  калды?
161
 
a
 = 20, b = 4 болсо, туюнтмалардын маани - 
син  тап: 
3 ⋅ 
a
 
(30 – 
a
) ⋅ 8 
(
a
 + 52) : 9 
a
 ⋅ 5 – 100
a
 : b 
a
 ⋅ b + 
a
 
b – b 
b + 
a
 ⋅ b
162 
Сатып алынган 
a
 метр чыт b даана бирдей 
жуурканды  каптоого  жетти.  Ушундай 
d
 
даана  жуурканды  каптоо  үчүн  дагы  канча 
метр  чыт  керек  болот? 
a
 = 42,  b = 7, 
d
 = 3 
деп  ал.
Сумманы  санга  бөлүү
163.
 Чыгарылышын  түшүндүр: 
(9 + 6) : 3  = 
1-усул.
  (9 + 6) : 3 = 15 : 3 = 5
a
 
=
 
3
 
см
b
 
=
 
2
 
см

33
Сумманы санга бөлүүдө адегенде сум
-
ма  эсептелет,  кийин  санга  бөлүнөт.
2-усул.
  (9 + 6) : 3 = 9 : 3 + 6 : 3 = 3 + 2 = 5
Сумманы  санга  бөлүүдө  адегенде  ко
-
шу луучулардын  ар  бири  санга  бөлү
-
нөт,  кийин  тийиндилер  кошулат.
164
.
 (8 + 6) : 2 
(9 + 12) : 3 
(24 + 32) : 8
(10 + 5) : 5 
(8 + 16) : 4 
(18 + 54) : 9
165.
 Биринчи  түрмөктө  30  м,  экинчи  түрмөктө 
24 м кездеме бар. Эгерде бир көйнөк үчүн 
3  м  кездеме  сарпталса,  эки  түрмөктөгү 
бардык  кездемеден  канча  көйнөк  тигүү 
мүмкүн?
Чыгаруунун  планы:
 
1)
  Эки  түрмөктө  —  (30 + 24)  м.
2)
  Tигүү  мүмкүн  —  (30 + 24) : 3  даана.
Эсептөө:
  (30 + 24) : 3 = 30 : 3 + 24 : 3 = 10 + 8 = 18. 
Жооп:
  18  даана  көйнөк.
166.
 Жактары 
a
  жана  b  болгон  тик 
бурчтуктун    периметрин  тап:
a
b
4 см 5 см 8 см 15 см
3 см 6 см 12 см 25 см
Үлгү: 
(
a
 + b) ⋅ 2 = (4 + 3) ⋅ 2 = 7 ⋅ 2 = 
14  (см).
2
 

 
Математика,
 
3-класс
b = 3 см
a
 =
 4
 с
м

34
39 : 3  түрүндөгү  туюнтмалар
171.
 Чыгарылышын  түшүндүр: 
39 : 3  = 
39 : 3 = (30 + 9) : 3 = 30 : 3 + 9 : 3 = 10 + 3 = 13
172.
  28 : 2 
55 : 5 
63 : 3 
84 : 4
33 : 3 
62 : 2 
88 : 8 
96 : 3
173.
 Айсалкын  менен  Рахима  гүлзардан  44 
даана  гүл  үзүп,  4  даана  бирдей  гүлдесте 
даярдашты.  9  даана  гүлдесте  даярдоо 
үчүн  канча  гүл  керек?
174.
 Эки  кесинди  сыз.  Биринчи  кесиндинин 
узундугу  88  мм,  экинчисиники  болсо  би-
ринчи  кесиндинин  узундугунан  2  эсе  кыс-
ка  болсун.
167.
 3-A класстан 32, 3-B класстан 24 окуучу 4 
автобуста  театрга  барышты.  Aвтобустар-
га  канчадан  окуучу  oтурган?   
168.
 Арифметикалык  амалдардын  жардамын-
да  4  даана  3  санынан  30  санын  пайда 
кыла  аласыңбы?  6  даана  3  санынан  31 
санынчы?
169
 
(12 + 8) : 2 
(15 + 18) : 3 
(24 + 30) : 6
(12 + 6) : 3 
(16 + 24) : 4 
(35 + 28) : 7
170
 
Класста  17  уул  бала  жана  19  кыз  бала 
окуйт.  Парталар  3  катардан  коюлган.  Ар 
бир парталардын катарында канча окуучу 
отурат?

35
175.
 3  таякчанын  ордун  өзгөртүп,  5 
даана  квадратты  пайда  кыл.
176
 
22 : 2 
33 : 3 
77 : 7 
93 : 3
36 : 3 
48 : 4 
82 : 2 
99 : 9
177
  Зоопарктагы 2 капаста 24 даана тоту куш 
бар. 5 даана ушундай капаста канча тоту 
куш  болот? 
42 : 3,  72 : 4  түрүндөгү  туюнтмалар
178.
 Чыгарылышын  түшүндүр:
1)
  42 : 3  = 
42 : 3 = (30 + 12) : 3 = 30 : 3 + 12 : 3 = 10 + 4 = 14
2)
  72 : 4  = 
72 : 4 = (60 + 12) : 4 = 60 : 4 + 12 : 4 = 15 + 3 = 18
179.
 48 : 3 
78 : 6 
84 : 6 
92 : 4
72 : 3 
91 : 7 
75 : 3 
96 : 8
180.
 100  литр  сүттөн  84  литри  3  литрлүү  бан-
ка ларга,  калганы  2  литрлүү  банкаларга 
куюлду.  Сүт  канча  3  литрлүү  жана  канча 
2  литрлүү  банкаларга  куюлган? 
181. 
Берилген  фигурада  канча  үч 
бурч тук жана канча төрт бурчтук 
бар? 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет