«С. Д. Асфендияров атындағы ҚАЗҰМУ» кеақ студенттерінің академиялық адалдық Кодексі Алматы-2020 Мазмұны

- Егер бір материал бірнеше рет қайта басылса, онда сіз оның соңғы редакциясына жүгінуіңіз керек. Алдыңғы басылымдарға тек соңғы басылымдарға енбеген материалдар болған кезде ғана сілтеме жасауға болады.

- оқу және анықтамалық басылымдардың ғылыми мақалаларында дәйексөз шектеулі болуы керек. Сіз танымал басылымдарға, сондай-ақ оларда берілген мәліметтер ғылыми жұмыстың тақырыбына сәйкес келсе де, авторлығы анықталмайтын материалдарға сілтемелерден аулақ болуыңыз керек.

- библиографиялық дереккөздің сапасы мен беделін оның тақырыбымен, авторы мен басылымы туралы мәліметтермен, сондай-ақ мәтінді жазу стилімен және макетімен анықтауға болады.

- Интернетте орналастырылған материалдарға, егер олар дәстүрлі басылымдарда болса, сілтеме жасау ұсынылмайды.

- ғылыми жұмыста библиографиялық дереккөзге сілтеме жасауды көрсету, шығарманың авторы осы басылыммен жеке танысқан және қажет болған жағдайда осы дереккөздің мазмұны туралы ғылыми пікірталасты (ғылыми жұмысты қорғау кезінде) қолдай алады деп болжайды.

- ғылыми жұмыста теориялық ұстанымдарды, идеяларды қолданғанда,

дәлелдер, басқа авторлардың зерттеу нәтижелері, сіз авторларға және ақпарат көздеріне сілтемелер беруіңіз керек.

- Графикалық материалдарды (кестелер, сызбалар, суреттер, фотосуреттер және т.б.) басқа авторлардың жұмыстарынан, сондай-ақ эксперименттік мәліметтерден (бастапқы шикізатты қоса алғанда) алған кезде ақпарат көзіне сілтеме қажет!

- Ғылыми жұмыс жазу кезінде оқырман назарын әдеби дерек көздерінің үлкен бөліміне аудару қажет болатын жағдайлар кездеседі, олардың көптігіне байланысты шығармадағы сілтемелерді келтіруге болмайды. Мұндай жағдайлар шығарма мәтінінде бөлек талқыланады, тақырып бойынша ең соңғы немесе әйгілі шығармаларға сілтеме беріледі, оқырманға қаласаңыз, қалған дереккөздерді тәуелсіз шолуға жүгіну ұсынылады.

Ғылыми жұмыста басқа авторлардың еңбектеріне сілтемелерді дұрыс тұжырымдау үшін келесі ережелер мен ұсыныстарды сақтау қажет:

1) Басқа авторларға сілтеме жасаған кезде сіз тек тегіңізді ғана емес, сонымен бірге автордың инициалын да көрсетуіңіз керек. Бұл ұсыныс оқу және ғылыми әдебиеттерде жиі ескерілмейді, сондықтан сіз инициалды көрсетпей авторларға сілтемелер таба аласыз. Егер студенттің жұмысында авторға оның инициалдары көрсетілмеген екінші дереккөзден сілтеме жасалса, автор туралы ақпаратты екінші дереккөздің сілтемелер тізімінен немесе басқа дереккөздерден (мысалы, Интернеттен) табуға болады.

2) Ғылыми мәтіндерде дәйексөз келтірілген авторлардың инициалдарын тегінен кейін емес, тегінен бұрын көрсету әдетке айналған.

3) Шығармада басқа авторларға сілтемелер келтіргенде, келтірілген автордың жынысына және оның тегінің дұрыс жазылуына назар аудару

керек (тіпті оқу басылымдарында да фамилиялардың дұрыс қолданылмауымен байланысты қателіктер жиі кездеседі).

4) Дәйексөз келтірген кезде, дәйексөз келтірілген авторды белгілі аты-жөнімен шатастырмауға және фамилиясын өзгерткен немесе бүркеншік ат алған зерттеушіге екі рет сілтеме жасамауға тырысыңыз.

5) Көбіне, ғалым-әйелдердің еңбектерінде фамилиялары мен инициалдары гендер туралы қорытынды жасауға мүмкіндік бермейтіні туралы айтылған кезде қателіктер жіберіледі.

6) Ғылыми еңбектерде дәйексөздің кең тараған түрі жанама дәйексөз немесе парафраза болып табылады.