С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет47/65
Дата06.03.2017
өлшемі13,22 Mb.
#7935
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   65

методом обучения. Метод обучения определяет взаимоотношения между преподавателем и учащим-
ся. Это способ совместной деятельности участников учебного процесса. 
С изменением школьного учебного процесса в различные периоды меняются и методы обучения. 
Например в Указе от 25 августа 1932 г. методы обучения имели 4 вида: 1) устное изложение; 2) ис-
пользование учебника; 3) самостоятельное выполнение письменного задания; 4) методы обучения в 
лаборатории. 
В  книге  Р.Лемберга  "Дидактические  очерки"  методы  обучения  в  школе  делятся  на  10  типов: 
устное  изложение,  наблюдение,  работа  с  учебником,  собеседование,  лабораторная  работа,  дости-
жение  цели,  упражнения,  информирование  учащегося,  практическая  работа,  использование 
художественного искусства [4, с.140]. 
Освоение смысла слов осуществляется посредством специальных логических упражнений. Вопрос 
развития словарного запаса – довольно сложный и длительный процесс, поэтому расширение словар-
ного запаса станвится одной из гланых задач уже в начальных классах. Поэтому этот процесс осно-
вывается на определнных темах, что требует от учителя обучить подопечных следующим вопросам: 
развитие  словарного  запаса  учащихся  по  определеной  изучаемой  тематике,  изучение  новых  слов, 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
290 
встречающихся в тексте, разъяснение значений и практическое применение слов и их форм, исполь-
зование  их  в  предложении  и  создание  предложений,  привитие  навыков  устного  и  письменного 
использования слов, связываение слов в модели.  
Развитие  словарного  запаса  с  использованием  всего  языкового  богатства  –  это  прежде  всего 
систематизированная  учебная  работа,  то  есть  уместное  использование  слов  и  систематизированное 
выражение  своей  мысли.  Так  как  развитие  словарного  запаса  напрямую  связано  со  способностью 
думать, главным объектом преподавателя становится расширение мыслительного процесса учащихся. 
Поэтому в начальных классах работа по развитию словарного запаса направлена на общее развитие 
мышления учащихся. Таким образом, развитие словарного запаса есть общее развитие мышления. В 
современном  процессе  обучения  словосочетаниям  компьютеры,  средства  телекоммуникационной 
связи,  автоматизированные  учебные  программы,  электронные  учебные  материалы,  интерактивное 
программное и методическое оборудование позволяет совершенствовать все виды обучения, а также 
оптимизировать самостоятельную работу учащихся с помощью методических средств.  
Сагира  Рахметова  является  одним  из  ученых,  создавших  основу  методики  обучения  казахскому 
языку  в  начальных  классах.  Касательно  развития  словарного  запаса  в  своей  работе  «Методика 
обучения казахскому языку» С.Рахметова представила следующие разделы:  
1)  «Методика  обучения  грамоте  и  развития  языка»  (Развитие  языка  и  мышления  в  процессе 
обучения грамоте). Ученый пишет: «Для развития языка учащихся тексты и слова, представленные в 
букваре,  охватывают  все  сферы  человеческой  жизни:  жизнь  детей  и  взрослых,  явления  природы, 
объекты, окружающие ребенка, мир растений и животных. 
2)  В  разделе  «Методика  литературного  чтения  и  развития  языка»  внимание  уделяется  освоению 
текстов,  обучение  ребенка  самостоятельному  поиску,  расширение  его  мышления  и  мировоззрения, 
что напрямую влияет на развитие языка. 
3)  В  разделе  «Грамматика  и  развитие  языка»  затронута  тема  коммуникативных  методов, 
разъясняется,  каким  образом  эвристический  и  проблемный  методы  влияют  на  развитие  словарного 
запаса учащихся. 
4) «Письмо и развитие языка» 
5) Связное устное изложение. 
Согласно мнения ученого работа по развитию языка в школе нацелена на следующее:  
1)  Развитие  способностей  учащихся  к  наблюдению  и  соответствующему  мышлению,  развитие 
языка  и  мировоззрения,  обучение  навыкам  резюмирования  и  заключения,  посредством  сравнения 
различных предметов и явлений; 
2) формирование у учащихся навыков и умений передачи чувств и мыслей в правильной форме, с 
соблюденим норм литературного казахского языка; 
3)  воспитание  у  учащихся  любви  и  уважения  к  родному  языку,  способностей  к  использованию 
всего его богатства и красоты; 
4)  отбор  и  предложение  различных  эффективных  видов  творческой  работы  по  развитию  пись-
менного и устного языка на основе научных открытий в области изучения казахского языка; 
5) на основе творческого изучения текстов воспитание в учащихся любви к родине, патриотизма, 
дружбы, желания принести активную пользу обществу [5]. 
Активное развитие средств связи, внесшее серьезные коррективы в процессы современной жизни, 
характеризующейся  высокой  динамикой  и  повсеместной  глобализацией,  а  также  в  мышление  и 
взаимотношения  людей  породили  методы  достижения  человеческого  интеллекта,  благосостояния, 
творчества и созидания, что стало основным капиталом общества.  
В  этой  ситуации  одним  из  актуальных  вопросов  казахстанского  общества  становится  форми-
рование конкурентоспособной личности, способной не только сущестовать в изменяющихся социаль-
ных и экономических условиях, но и вступать в активные отношения с окружающей жизнью, а также 
влиять  на  нее.  В  связи  с  этим  на  первое  место  выходят  следующие  требования,  предъяляемые  к 
личности: креативность, активность, социальная ответственность, широта взглядов, высокая профес-
сиональная грамотность, интрес к познавательной деятельности.  
Связанность  объективных  и  субъективных  факторов  содержания  коммуникативной  компетенции 
делает  ее  вариативной  для  различных  категорий  учащихся.  Чтобы  распределить  и  показать  обяза-
тельный набор знаний и умений в содержании коммуникативной компетентности для всех категорий 
учащихся  необходимо  учитывать  частные  интересы  каждого  члена  группы.  Коммуникативные 
потребности  системно  подобранных  членов  группы  связаны  со  стремлением  некоторых  учащихся 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
291 
ознакомиться  с  темами  содержания,  не  запланированными  в  процессе  отбора.    Внедрение  этих  тем 
вносит новые понятия в коммуникативную компетенцию группы, требуя модификации путем замены 
двух-трех тем. В результате учащиеся касательно выбранной темы отличаются хорошей подготовкой, 
способностью  связно  выражать  мысли,  легко  читать  и  писать.  Овладение  коммуникативной  компе-
тенцией каждым учащимся является конечной целью и результатом обучения. Однако из-за того, что 
этот  процесс  имеет  своеобразные  особенности  при  выборе  темы  необходимо,  чтобы  процесс  был 
непрерывным.  Это  требование  можно  выполнить  только  в  условиях  правильной  оценки  учащимися 
значимости предложенной коммуникативности.  
Использование  информационных  технологий  в  обучении  качественно  изменяет  образование  в 
соответствии  с  общими  принципами  информатизации  общества.  В  этой  ситуации  в  качестве  техно-
логии  обучения  выступает  метод  реализации  содержания  обучения  в  учебных  программах.  Этот 
метод  является  системой  форм,  методов  и  средств  обучения,  обеспечивающего  достижение  дидак-
тических  целей.  Технология  обучения,  осуществляемая  посредством  использования  средств  инфор-
мационно-вычислительной  техники  и  компьютерных  систем,  называется  информационно-коммуни-
кативной технологией образования.  
Разширение  и  развитие  использование  информационной  технологии  образования  напрямую  свя-
зано с повышением эффективности обучения. Различные традиционные методы обучения стремятся 
обеспечить  достаточное  освоение  знаний  по  предметам,  а  инновационные  методы  ставят  задачу 
развитие различных видов личного мышления учащегося в процессе обучения.  
Таким образом информационные технологии:  
•  обеспечивают реализацию различных видов и методов активного языкового обучения; 
•  дают  возможность  развить  интеллектуальный  потенциал  учащихся,  сформировать  навыки 
самостоятельной  работы,  организовать  деятельность  по  информационному  обучению  и  исследо-
ваниям; 
•  интерес учащихся к обучению повышается средствами изменения комплексно представленной 
информации, воспринимаемой посредством слуха и зрения. 
В  заключение  следует  сказать,  что  главной  задачей  школы  является  развитие  способностей  и 
талантов  человека,  формирование  возможностей  мышления  в  период  активного  усиления  информа-
ционного потока за счет научного и технического прогресса. Это требует создания необходимого для 
совеменного  образовательного  пространства  обновления,  освоение  инновационных  педагогических 
технологий,  ориентацию  преподавателей  на  творчество  и  научный  поиск,  потому  что  объективно 
организация учебного процесса на уровне государственного образовательного стандарта ставит перед 
собой задачу внедрения новых педагогических технологий. 
 
1 Закон Республики Казахстан «Об образовании» 
2 Послание Президента Республики Казахстан Н.А.Назарбаева к народу Казахстана «Новый Казахстан в 
новом мире», 28 февраля 2007 г. www.akorda.kz 
3 Исабаева С.Н. //Начальная школа. – Алматы: 2009 ,  - 64 с. 
4 Лемберг Р.Г. Дидактические очерки. -Алма-Ата: Мектеп, 1964. – 140 с.  
5 Рахметова С. Методика обучения казахскому языку. -Алматы. 1991. 
 
 
Түйіндеме 
Бастауыш сыныпта оқушылардың қатысымдық құзіреттілігін қалыптастырудың тgрбиелік негіздері 
М.Кұлахмет – педагогика ғылымдарының докторы, профессор. Қазақстан инженерлі-педагогикалық  
халықтар достығы университеті 
М.М.Дуйсенова – PhD докторант, Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік педагогикалық институты 
Бастауыш  сыныптарды  оқытуда  бүгінгі  күні  орын  алып  отырған  м`селелерге    толығырақ  тоқталып,  сөз 
тіркесін бастауыш сыныптарда оқытудың тиімді `діс-т`сілдері, сөз тіркесіне үйрету оны дұрыс оқыту жұмыс-
тары үлгісі қаралады. Ана тілі сабағында негізгі методикалық принциптер қолданылмайды. Сондықтан да сөз 
тіркесіне қатысты методикалық м`селелер жан-жақты қарауды күтіп отырған күрделі м`селе. Бүгінгі күні сөз 
тіркестерін  қатысымдық  тұлға  немесе  тілдік  тұлға  ретінде  оқыту,  сөз  тіркестері  қатысымдық  не  номинативті 
м`нге иелігі. Қозғалған тақырып тіл мамандарына аса қажетті. 
Түйін сөздер: таным, тұлға, қашықтықтан оқыту, қызығушылық, жағдаят.  
 
 
 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
292 
Summary 
M.Kulakhmet – doctor pedagogical science, professor, Kazakhstan Engineering and Pedagogical University  
of Friendship of Nations 
M.M.Duisenova – PhD stududent, South Kazakhstan State Pedagogical Institute 
The  article  discusses  in  detail  the  methods  of  learning  phrases  in  the  elementary  grades,  are  examples  of  proper 
training  by  the  above  methods.  On  native  language  lessons  are  not  used  major  methodological  principles.  Therefore, 
methodological issues associated with phrases - it's quite difficult problem, requiring comprehensive consideration. To 
date, learning phrases as communicative personality and language, has both communicative and nominative value. This 
topic is particularly important for professionals-philologists.  
Key words: perception, personality, distance education, profit, situation. 
 
 
,ӨЖ 374.017 
 
ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ БАЛАБАҚШАДА ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖОЛДАРЫ 
 
Ж.А. Қасымбеков – п.ғ.к., Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің доценті 
М.Б. Жаздықбаева – п.ғ.к., Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің доценті 
 
Мақалада  мектепке  дейінгі  ұйымдардағы  педагогикалық  үдерістердің  инновациялығы  –  мектеп  жасына 
дейінгі  балалардың  тиімді  дамуына  себін  тигізетін  жаңа  технологияларды  мақсатты  ендіруі,  жеке  тұлға 
ретіндегі  дамуы  мен  өзін-өзі  жетілдіру  бағытында  дер  кезінде  көмек  көрсете  білуі,  диалог  негізінде  көмек 
көрсетуге  өзін-өзі  жетілдіруі,  жеке  тұлғаның  белсенділігін  жан-жақты  ұйымдастыруға  ж`не  өзіндік  белсенді-
лікке жетелеуге көмек көрсетуі, өзін-өзі жетілдіру ж`не өзін-өзі басқаруда еркіндік, баламалық таңдауға жауап-
кершілік,  к`сіби  қызмет  ж`не  өмірлік  маңызды  м`селелерді  қарастыруы.  Танымдық-жобалық  іс-`рекетінің 
технологиясы бұл білім беру мазмұнының кез келген бағыты бойынша іздеу, зерттеу, практикалық тапсырма-
ларын шешу үшін белгілі бір жоспарлар, белгілі бір мақсаттары бар мақсаттылық іс-`рекеті. Жобалық іс-`рекет 
негізінде  ересектер  мен  балалардың  белгілі  бір  практикалық  проблеманы  бірлесе  жұмыс  істеу  үдерісінде  қол 
жеткізілетін іс-`рекеттің н`тижеге бағыттылығы туралы идея айтылыды. 
Түйін сөздер: Отбасы,оқыту, технология, инновация, `діс, ата-ана, мақсаты,бірлестікрөл, даму, кеңес 
 
Бүгінгі  таңда  қоғам  сұраныстарына  с`йкес  мектепке  дейінгі  білім  беру  жүйесін  жаңаша  бағытта 
уақыт талаптарына сай құру көкейкесті м`селелердің бірі болып отыр. Осыған орай, мектепке дейінгі 
білім  беруді  ииновациялық  тұрғыдан  қарау,  озық  іс-т`жірибелер  мен  идеяларды  насихаттау  қажет-
тілігі туындап отыр. Елбасымыз Н.d.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы «Қазақстан – 2050» 
Стратегиясы  қалыптасқан  мемлекеттің  жаңа  саяси  бағытында  «Бүкіл  `лемдегі  сияқты,  Қазақстан 
мектепке дейінгі білім берудің жаңа `дістеріне көшу керек», - деген болатын[1]. 
Егеменді  еліміздің  алғышарттары  өркениетті  елдер  қаратына  көтерілу  керек  болса,  өркениетке 
жету үшін жан-жақты дамыған, рухани бай тұлғаны өсіру керек. Жас ұрпақтың бойындағы қабілеті 
көру, оны жетілдіру ізденгіштік қасиетіни дамыту т`рбиешінің сабақ берудегі ізденгіштік, шеберлік 
қасиеттеріне байланысты. Ж.Аймауытов «Сабақ беру үйреншікті жай ғана шеберлік емес, ол жаңадан 
жаңаны  табатын  өнер»-  деген,  яғни  оқу  үрдісін  жаңаша  ұйымдастыру,  балалардың  `рекеті  арқылы 
ойлау  дағдыларын  жетілдіруге,  шығармашылық  қабілеттерін  дамытуға  негізделу  қажет.  Қазақстан 
Республикасының  «Білім»  туралы  Заңының  8-бабында  «Білім  беру  жүйесінің  басты  міндеттерінің 
бірі-оқытудың  инновациялық  технологияларын  енгізу,  білім  беруді  ақпараттандыру,  халықаралық 
ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу деп атап көрсетілген. Мұның өзі білім жүйесінде инно-
вациялық технологияларды  қолдануды  талап етеді. 
Мектепке дейінгі оқыту, жаңа сапалық деңгейге шығу инновациялық технологияларды `зірлемей 
мүмкін емес. Педагогикалық инновация, бұл – дамуды, т`рбие мен оқытуды жақсартуға бағытталған, 
сонымен  қоса  мақсаттар  мен  мазмұнды,  формалар  мен  `дістерді  жетілдіруге  негізделген  өзгерістер. 
Олар  ғылыми  ізденіс  ретіндегі  педагогтың  келешектегі  өздік  дамуын  талап  ететін  санасын  қалып-
тастырады.  Педагогикалық  `рекетті  жаңа  технологиялырды  қолдану  негізінде  ұйымдастырғанда 
барлық күш педагогикалық Қшешімдердің ең тиімдісіне бағытталады[2]. 
Инновация  түсінігіне  қысқаша  тоқталатын  болсақ,  инновациялық  құбылыстар  білім  беру  сала-
сында  өткен  ғасырдың  сексенінші  жылдарында  кеңінен  тарала  бастады.  dдетте  инновация  бірнеше 
өзекті  м`селелердің  түйіскен  жерінде  пайда  болады  да,  берік  түрде  жаңа  мақсатты  шешуге  бағыт-
талады,  педагогикалық  құбылысты  үздіксіз  жаңғыртуға  жетелейді.  ”Масырова  Р.Линчевская  Т  – 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
293 
Жаңару”  дегенімізді  былай  деп  түсіндіреді:  “Жаңару  –  белгілі  бір  адам  үшін  `діл  түрде  жаңа  ма, 
`лде ескі ме оған байланысты емес, ашылған уақытынан бірінші қолданған уақытымен анықталатын 
жаңа идея. 
Қазақстанда  ең  алғаш  «Инновация»  ұғымына  қазақ  тілінде  анықтама  берген  ғалым  Немеребай 
Нұрахметов.  Ол  “Инновация,  инновациялық  үрдіс  деп  отырғанымыз  –  білім  беру  мекемелерінің 
жаңалықтарды  жасау,  меңгеру,  қолдану  ж`не  таратуға  байланысты  бір  бөлек  қызметі”  деген  анық-
таманы  ұсынады.  Н.Нұрахметов  “Инновация”  білімнің  мазмұнында,  `дістемеде,  технологияда,  оқу-
т`рбие  жұмысын  ұйымдастыруда,  мектеп  жүйесін  басқаруда  көрініс  табады  деп  қарастырып,  өзінің 
жіктемесінде  инновацияны,  қайта  жаңарту  кеңістігін  бірнеше  түрге  бөледі:  жеке  түрі  (жеке  –  дара, 
бір-бірімен  байланыспаған);  модульдік  түрі  (жеке  –  дара  кешені,  бір-бірімен  байланысқан);  жүйелі 
түрі (мектепті толық қамтитын). 
Мектепке  дейінгі  ұйымдардағы  педагогикалық  үдерістердің  инновациялығы  –  мектеп  жасына 
дейінгі балалардың тиімді дамуына себін тигізетін жаңа технологияларды мақсатты ендіруінде болып 
табылады[3].  
Мектепке дейінгі ұйымдардағы инновациялық білім беруді енгізуде бірқатар маңызды м`селелерді 
ескеру шарт. Олар: 
-  инновациялық бағытты дұрыс таңдай білу; 
-  инновациялық іс-`рекеттің тұжырымдамасы мен бағдарламасын жасау; 
-  инновациялық жобаны жүзеге асырудың тиімді жолдарын анықтап, жағдай жасау; 
-  инновациялық  іс-`рекетті  дұрыс  жүргізу  үшін  қажетті  құжаттарды  к`сіби  сауаттылық  тұрғы-
сынан дайындап алу; 
Инновациялык іс-`рекеттің бағытын таңдау. Инновациялық іс-`рекеттің мазмұны мектепке дейінгі 
білім  беру  ұйымдарының  приоритетті  бағыттағы  бағдарламаларының  (республикалық,  аймақтық, 
өлкелік  немесе  муниципиалдық)  ж`не  мектепке  дейінгі  педагогика  мен  психология,  `леуметтану, 
медицина саласындағы ғылыми-зерттеу жұмыстарының н`тижелері негізінде анықталады.  
Мектепке дейінгі ұйымдарда инновациялық білім беру жағдайында педагог-т`рбиешілердің к`сіби 
шеберлігін шыңдап, к`сіби құзыреттілігін қамтамасыз ету төмендегідей компонентерге байланысты: 
• жеке тұлға ретіндегі дамуы мен өзін-өзі жетілдіру бағытында дер кезінде көмек көрсете білу; 
• диалог негізінде көмек көрсетуге өзін-өзі жетілдіру; 
• жеке  тұлғаның  белсенділігін  жан-жақты  ұйымдастыруға  ж`не  өзіндік  белсенділікке  жетелеуге 
көмек көрсету; 
• өзін-өзі  жетілдіру  ж`не  өзін-өзі  басқаруда  еркіндік,  баламалық  таңдауға  жауапкершілік,  к`сіби 
қызмет ж`не өмірлік маңызды м`селелерді қарастыру. 
Қазіргі таңдағы білім беру технологиясының қатарына мыналар кіреді:  
- Денсаулық сақтау технологиясы. 
- Жобалы-іс шығармашылығы.  
- Ізденіс-шығармашылық технологиясы. 
 - Қатынастық-ақпараттық технология  
- Жеке тұлғаға бағыттау технологиясы.  
- Бала мен т`рбиеші портфолио технологиясы.  
- Ойын технологиясы.  
- Триз технологиясы ж`не т.б.  
Мектепке  дейінгі  ұйымдарда  инновациялық  білім  беру  ұжымның  шығармашылықпен  жұмыс 
жүргізуіне тікелей байланысты ж`не оған төмендегідей жағдай жасау қажет: 
1. Ұжымдағы жағымды, достық жағдайдағы ахуалды қалыптастыру 
 
2. Көшбасшыларды таңдау ж`не оларға қолдау көрсету.   
 
 
3. Балабақшаның «бет-бейнесін», беделін сақтауға ат салысу. 
 
4. Міндеттерді шешу барысында д`стүрден тыс `діс-т`сілдерді қолдау.   
5. Педагогтардың т`ртібі мен мінез-құлқындағы, ойлауындағы ерекшеліктерді ескеру.   
6.  Ұжымның  тыныс-тіршілігінде  эмоционалды  көңіл-күй  туындату  ж`не  дүниені  оптимистік 
тұрғыдан түйсінуге дағдыландыру.   
 
 
 
7. Өзін қоршаған ортадағы кеңістіктің эстетикалық талаптарға сай болуын қадағалау.   
8. Шығармашылықпен еңбек ететін тұлғаға «жетістікке жетуге» жағдай жасау[4]. 
Педагогикалық ұжымның инновациялық `леуетін көтеруде ғалымдар: Л.В.Поздняк, Н.Н. Лященко 
төмендегі өлшемдерді ұсынады: 
 
 
 
 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
294 
- т`рбиешінің іс-т`жірибенің барысы мен дамуын қадағалап отыруына;   
- өзінің білімін жетілдіру деңгейі мен формаларына байланысты ұсынылған идеяға көзқарасы мен 
оны қолдауына; 
 
 
 
 
 
 
 
- өз іс-`рекетіне талдау жасай білуге; 
 
- өз іс-`рекетінің болашағына болжау жасай білуге ж`не н`тижеге жететініне сенімділігінің болуы. 
Интербелсенді тақтаны мектепке дейінгі білім беруде пайдалану ерекшеліктері 
 
 
- Кіші жастағы балаларды оқыту ешуақытта бұндай қызықтыратын ж`не `серлі болған емес. 
-  Интерактивті  ж`не  мультимедиялық  құралдар  оларды  шабыттандырып,  жаңа  білімді  игеруге 
деген  құлшыныстарын  арттырады.  Компьютер  оқу  ақпаратын  ұсынудың  мүмкіншіліктерін  анағұр-
лым арттырып,  баланың мотивациясын жақсартуға мүмкіндік береді. 
 
 
- Мультимедия технологияларын (түс, кескіндеме, бейнетехниканың заманауи құралдары) пайда-
лану  `ртүрлі  жағдайлар  мен  ортаны  модельдеуге  мүмкіндік  береді.  Ойындық  компоненттер,  муль-
тимедияға  енгізілген  бағдарламалар  білім  алушылардың  танымдық  қызметін  арттырады  ж`не 
материалды меңгеруін жақсартады.   
 
 
 
- Оқытудың интерактивті құралдары ( интерактивті тақта,  компьютерлер)  
 
 
Мектепке дейінгі  ұйымдарда инновациялық eдістерді eртүрлі бағытта пайдалану мүмкіндіктері 
1. Қызықты `ліппе. dліппенің суретті `ріптері бар слайдтарды көрсетіп, педагог балалардан интер-
белсенді тақтадан берілген `ріпті тауып, оны басуды сұранады.  
2.  Ағылшын  алфавиті.  Педагог  балаларға  экраннан  ағылшын  алфавитін  көрсетеді  ж`не  б`ріне 
белгілі «ABC» туралы `нді ойнатады. Кез-келген с`тте оны тоқтатып, балалардан интерактивті тақта-
дан мұғалім `нді тоқтатқан `ріпті  басуды  сұранады.  
3. С`йкестік. Педагог балаларға есті дамытуға арналған тест береді. Балалар интербелсенді тақтаға 
келіп,  тапсырманы  орындайды,  содан  кейін  педагог  б`ріне  н`тижелерді  көрсетеді,  қателерді 
талқылайды. 
4. Сайыс.Педагог балаларға суреттерді көрсетеді ж`не 10 айырмашылықты табуды сұранады. Кім 
бірінші болып қолын көтерсе, соның айырмашылықтарды бірінші айтуға құқығы бар  
5.  ПервоЛого  бағдарламасында  жобалық  жұмыстарды  орындау.  Жобаның  тақырыбы  беріледі. 
Балалар  кезекпен  интерактивті  тақтаға  шығып,  жалпы  картинаны  өзінің  объектілерімен  ж`не  
суреттерімен толықтырады.   
 
 
Танымдық–жобалық іс-`рекетінің технологиясы бұл білім беру мазмұнының кез келген бағыты 
бойынша  іздеу,  зерттеу,  практикалық  тапсырмаларын  шешу  үшін  белгілі  бір  жоспарлар,  белгілі  бір 
мақсаттары  бар  мақсаттылық  іс-`рекет.  Жобалық  іс-`рекет  негізінде  ересектер  мен  балалардың 
белгілі  бір  практикалық  проблеманы  бірлесе  жұмыс  істеу  үдерісінде  қол  жеткізілетін  іс-`рекеттің 
н`тижеге  бағыттылығы  туралы  идея  жатыр.  Бұл  н`тижені  шынайы  практикалық  іс-`рекетте  көруге, 
зерделеуге, қолдануға болады. Педагог баланың іс-`рекетін бақылау арқылы оны бірте-бірте қатысуға 
тартады,  эпизодқа  қатысуға,  кейінірек  серіктестікке,  соңында  ынтымақтастыққа  жетелейді.  Ересек-
тердің жобалық іс-`рекетін сатылай ынталандыру баланың ұжымда жұмыс істеу қабілеті мен өзінің 
темпераментін,  мінез-құлқын  ортақ  істің  мүдделеріне  бағындыру,  шығармашылық  жанжалдарды 
шешу,  келісімділікке  қол  жеткізу,  іс-`рекет  қатысушыларына  көмек  көрсету,  `рқайсысының  іс-
`рекетін бағалау қабілеттерін қалыптастыруға мүмкіндік береді[5].  
Мектеп жасына дейінгі балаларда жобалық іс-`рекетті дамытуда үш кезеңді көрсетуге болады, ол 
м`ні бойынша шығармашылық болып табылатын зерттеу, іздеу, проблемалық `дістерінің жиынтығын 
қосатын жобалық іс-`рекетінің педагогикалық технологиясының бірін білдіреді.    
            
Бірінші  кезең  –  үш  жарым  жастан  бес  жастағы  балалармен  іске  асыруға  болатын  еліктеу-
орындаушы  кезең.  Бұл  кезеңде  балалар  «екінші  рөлдегі»  жобаға  қатысады,  ересектердің  тікелей 
ұсынысы бойынша немесе оған еліктеу арқылы іс-`рекеттерді орындайды.  
 
 
Екінші  кезең  –  `ртүрлі  бірлескен  іс-`рекет  т`жірибесі  бар,  іс-`рекеттерді  келісетін,  бір-біріне 
көмек көрсете алатын бес-алты жастағы балалар үшін т`н дамытушы кезең. Бала ересектер көмегіне 
сирек жүгінеді, құрдастарымен бірлескен іс-`рекетті белсендірек ұйымдастырады. Балаларда өзін-өзі 
бақылау  ж`не  өзін-өзі  бағалау  дамиды,  олар  өздерінің,  құрдастарының  `рекеттерін  объективті 
бағалауға қабілетті.  
Үшінші  кезең  –  алты  жастағы  балалар  үшін  т`н  шығармашылық.  Ересектерге  осы  кезеңде 
балалардың  шығармашылық  белсенділігін  дамыту  ж`не  қолдау,  балалардың  алдағы  іс-`рекетінің 
мақсаты  мен  мазмұнын  дербес  анықтау,  жобамен  жұмыс  жасау  т`сілдері  мен  оны  ұйымдастыру 
мүмкіндіктерін таңдау үшін жағдай жасау өте маңызды.  

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
295 
Инновациялық  технологиялар  педагогикалық  іс-`рекет  үдерісінде  өзінің  тиімділігін  д`лелдеген 
білім  берудің  прогрессивті  технологиялар  мен  стереотиптік  элементтерін  үйлестіреді.  Оқу-
`дістемелік  кешен  мазмұны  білім  беру  жүйесін  жаңғыртудың  ақпараттық-құқықтық  негіздеріне, 
мектепке  дейінгі  т`рбие  мен  білім  беру  саласындағы  мектеп  жасына  дейінгі  балаларды  12-жылдық 
оқытуға көшуге дайындауға бағдарланған.  
Модельдеу,  жобалық-зерттеу,  интеллектуалдық-ойын  т`сілдері  негізінде  құрылған  интеллектуал-
дық  технологиялар  айрықша  қызығышулық  тудырады.  Олар  интеллектуалды  балаларды  математи-
каға,  м`дениетке,  тілдерге,  логикаға  жан-жақты  дамытуға  бағытталған.  Мектепке  дейінгі  ұйымдар-
дың  білім  беру  үдерісіне  инновациялық  технологияларды  ендіру  `рбір  баланың  интеллектуалдық 
сұраныстарын барынша тиімді шешуге мүмкіндік береді[6].  
Оларды  3  жастан  6  жасқа  дейінгі  балаларды  тілге,  математикаға,  логикаға  оқытуға  арналған  «E-
Blocks»  интерактивті  бағдарламасымен  қамтамасыз  ету.  Балалардың  жан-жақты  дамуына,  тілдерге 
ерте  оқытуға,  Қазақстан  халқының  м`дениеті  мен  ұлттық  м`дениетті  оқытуға  бағытталған  оқыту 
кешендерін: 
- сөйлейтін қаламы бар «Даналық `ліппесі»; 
- сөйлейтін қаламы бар «ZEREK»; 
- «Интерактивті дыбыстық картасы», сонымен қатар жетекші отандық ж`не шетелдік инновация-
лық `дістер мен технологияларды одан `рі тереңірек зерттеуін, бейімделген технологияларды анық-
тау  ж`не  апробациядан  өткізу,  білім  беруді  жаңғыртумен  байланысты  `лемдік  білім  беру  деңгейіне 
с`йкес болу мақсатында оларды ендіруді қажет етеді.  
Ата-аналар үшін «Балалар ойынының тілі», «Консультативтік орындары жағдайында ата-аналарға 
білім  беру  бағдарламасы»,  «Т`рбиеші-гувернер  бағдарламасы»  ж`не  т.б.  дайындалған,  жан-жақты 
дамыған  тұлғаны  қалыптастыру  үшін  мектепке  дейінгі  ұйымдарда  оқу-т`рбие  үдерісін  келешекте 
жетілдіру көзделеді.     
 
 
 
 
 
 
Сонымен,  ХХІ  ғасырда  білім  берудің  ұлттық  жүйесін  дамытудың  негізгі  бағыттары  т`рбие  мен 
оқытуда инновациялық қағидаттар мен т`сілдерді қолдану, білім беруді ғылыми ж`не оқу-`дістемелік 
қамтамасыз  етілуін  тереңдету,  материалдық-техникалық  базаны  жаңарту  ж`не  кеңейту,  білім  беру 
бағдарламалары  мен  қызметтерінің  кең  таңдауын  қамтамасыз  ету,  білім  беруді  ақпараттандыру 
болып  табылады.  Осылайша,  жаңа  технологиялларды  қодану  -  т`рбиеші  қазіргі  заманға  сай  өзгеріп 
отыратын  `лемде  өмір  сүруге  дайын,  денісаулығын  сақтай  алатын,  білімі  мен  машықтарын  көрсете 
алатын,  шығармашылығы  кең,  ақыл-ой  өрісі  дамыған,  өз  ойын  сауатты  жеткізе  алатын,  б`секеге 
жарамды  тұлғаны өсіруге жетелейді. 
 
1 Қазақстан Республикасының  Президенті - Елбасы Н.n. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы   
қалыптасқан мемлекеттің  жаңа саяси  бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы.//Астана, 2012. 
2 Қазақстан  Республикасының «Білім»  туралы  Заңы, //Астана, 2000 
3 Тұрғынбаева Б.А. Кіші  жастағы  оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту.// Алматы, 1997. 
4 Интеллектуальное  воспитание детей  дошкольного возраста. Под ред. Н.Н.Поддякова, Ф.А.Сокина //М., 
1984. 
5  Көшімбетова  С.  Инновациялық  технологияны  білім  сапасын  көтеруде  пайдалану  мүмкіндіктері//  –  А.: 
Білім, 2008.   
 
 
 
 
                  
6 К.Ж.Бұзаубақова. Жаңа педагогикалық технология.  //Оқулық.Тараз.Тар МУ.2003. 
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   65




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет