С. Г. Тажбаева Редакция алқасы
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ақпараттық құзыреттілік
| Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г.
162 Коммуникативтік құзыреттілік: нақты өмірлік жағдайларда өзінің міндеттерін шешу үшін қазақ ж`не басқа тілдерде ауызша ж`не жазбаша коммуникациялардың түрлі құралдарын қолдануға; стиль мен жанрды қатысымдық міндеттердің барабар шешімдерін таңдауға ж`не қолдануға; `деп норма- сына с`йкес өзіндік пікірін білдіруге; өнімді өзара іс-қимылды, оның ішінде басқа да көзқарас пен бағыттарды ұстанатын басқа ұлт өкілдерімен қарым-қатынас диалогына түсе отырып, жанжалдық ахуалды шешуді жүзеге асыруға; жалпы н`тижеге қол жеткізу үшін түрлі позициядағы адамдармен топта қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді. Құзыреттіліктер п`ндік (п`наралық ж`не т.б.) ж`не түйінді болып көрсетіледі. Еуропа Кеңесі түйінді құзыреттіліктердің бес тобын айқындаған, соларға ерекше м`н беріледі. 1) Көпм`дениетті қоғамда өмір сүру қабілетіне қатысты құзыреттіліктер: расизм мен ксенофобия- лар тууына, таралуына жол бермеу, білім беру жастарды өзгешелікті түсіну, бірін-бірі сыйлау, басқа м`дениет тілдері ж`не діндегі адамдармен бірге өмір сүру қабілеті сияқты м`дениетаралық құзырет- термен қаруландыруы керек. 2) Саяси ж`не `леуметтік құзыреттіліктер: өзіне жауапкершілікті ала білу қабілеті, бірлесіп шешім қабылдауға қатысу, дау-жанжалды зорлық-зомбылықсыз жолмен реттеу, демократиялық институт- тардың қызмет етуіне қатысу ж`не оны жақсарту. 3) Қоғамдық ақпартты пайдалану ж`не мойындаумен байланысты құзыреттіліктер жаңа техноло- гияны меңгеру, оны қолдануды түсіну, оның күшті ж`не `лсіз жақтарын айқындау, БАҚ тарататын ақпараттар мен жарнамаларға сыни көзқарас. 4) Қарым-қатынастың ауызша ж`не жазбаша формаларын меңгеруге қатысты құзыреттіліктер, соңғысының жұмыста ж`не қоғамдық өмірдегі маңыздылығы соншалық, оны меңгермеген адамға қоғамнан аластау қаупі төнеді. Осы топқа бүгінгі күні маңызы артып отырған бірнеше тілді білу де жатады. 5) Өмір бойы оқуға қабілеттілік – үздіксіз даярлықтың ж`не к`сіби даярлықтың, сонымен қатар жеке ж`не қоғамдық өмірдің негізі ретінде [5, 53 б.]. Қазіргі жағдайда ақпараттық құзыреттілік ақпарат кеңістігінің ұлғаю жағдайына байланысты ерекше мағынаға ие болып отыр: - қолжетімді Интернет, аудиовизуалдық бұқаралық ақпарат құралдары ж`не мультимедиалық бағдарламалармен жұмыс жасау мүмкіндігі; - кітапхананың (соның ішінде электронды) ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуші құралы ретінде рөлінің нығаюы; - қашықтықтан білім беру ж`не оқытудың жаңа `дістемесін дамыту; - ғылыми байланысты жаһандандыру, ғылыми ж`не білім беретін электрондық жүйені дамыту; - жеке компьютерді қолдану деңгейін көтеру. Сонымен, ақпараттық құзыреттілік - бұл құзыреттілік білім алушылар іс-`рекетіндегі оқылатын п`н ж`не білім саласында, сонымен қатар, қоршаған ортада болатын ақпаратқа деген қатынас дағды- сын қамтамасыз етеді. Ақпараттық технология көмегімен (аудио-видео жазылым, БАҚ, электрондық почта, Интернет) ақпаратты өз бетімен іздеу, талдау, іріктеу, қажет ақпаратты жинақтау, түрлендіру, сақтау ж`не оны беру сияқты іскерліктер қалыптасады. Қазіргі таңда ақпартты құзыреттілікті қалыптастыру маңызы `р жыл сайын артып барады. Осыған орай, ақпараттық құзыретті қалыптастыру: - Сыни тұрғыдан ұсынылған ақпараттар негізінде саналы шешім қабылдауға; - Ақпаратты өз бетімен табуға, талдауға, іріктеу жасауға, қайта құруға, сақтауға, түрлендіруге ж`не тасымалдауға, соның ішінде қазіргі заманғы ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың көмегімен аталған жұмыстарды жүзеге асыруға; - Логикалық операцияларды (талдау, жинақтау, жалпылау, құрылымдау, тікелей ж`не жанама д`лелдеу, аналогия бойынша д`лелдеу, моделдеу, ойша эксперименттеу, материалды жүйелеу) қолда- на отырып, ақпаратты өңдеуге; - Өзінің оқу қызметін жоспарлау ж`не жүзеге асыру үшін ақпараттарды қолдануға мүмкіндік береді [6, 18 б.]. Біздің пайымдауымызша, ақпараттық құзыреттілік – ізденпаздықпен, жауапкершілікпен `рекет етуге адамның еңбегінің н`тижесінде байқалатын (көрініс табатын), белгілі бір еңбек функциясын қабілеттілікпен ж`не біліктілікпен АКТ-ны меңгеруіне мүмкіндік беретін (жасайтын) психологиялық жағдай. Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 163 жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|