С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет342/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   587
Түйін  сөздер:  денсаулық,  тамақтану,  ұйқы,  сабырлық,  физикалық  белсенділік,  лауазым,  өзін-өзі  басқару, 
өзiн-өзi бақылау, гимнастика. 
 
Салауатты  өмір  салты  –  белгілі  халықтың  денсаулығын  сақтап,  нығайтуға,  салауаттандыруға 
арналған мінез-құлық т`рбиесі. Салауатты өмір салты - тек медициналық емес, сонымен қатар өндіріс 
пен өндірістік қатынастардың дамуына байланысты болып келетін `леуметтік-экономикалық катего-
рия.  Салауатты  өмір  салты  жеке  адамның  тіршілік  жағдайын  денсаулығына  с`йкес  таңдауы,  яғни 
жеке `леуметтік топтар мен жалпы қоғамның жоғары гигиеналық м`дениеті. 
Н.d.  Назарбаев  салауаттану  білімі  мен  т`рбиенің  бірлескен  жүйесі  оқушының  денсаулығын 
сақтауға ж`не нығайтуға көмектеседі. Сондықтан, оқушылардың дені сау болып, сапалы білім алуы 
үшін бүгінгі заман талабына сай игі д`стүрлер мен құнды `деттерді қалыптастыра отырып, салауатты 
өмір  сүрудің  құндылығына,  қажеттілігіне  оқушының  көзін  жеткізіп,  оны  іске  асыру  жолдарын  көр-
сетіп,  нақты  шешім  қабылдауға  үйретуіміз  керек.  «Оқушының  саулығын  сақтау»  жөніндегі  ақыл 
кеңестерді  денсаулықты  сақтауға  үйрететін  толық  құрал  ретінде  қарауға  болмайды.  dйткенмен, 
осында  айтылған  шараларды  орындап  тұрса,  жас  буынның  тазалықты  сақтап,  бойларын  күтуіне 
ед`уір себеп болар еді деген болатын[1].  
2008-2016  жылдарға  арналған  «Салауатты  өмір  салты»  бағдарламасында  1.  Халықтың  салауатты 
өмір сүру салты мен аурулардың алдын алудың мынадай дағдыларын қалыптастыру:  
-  қауіп-қатердің  мінез-құлықтық  факторлары:  темекі  шегу,  ішімдікке  салыну,  есірткі  тұтыну, 
сапасыз ж`не тиімсіз тамақтану, дене шынықтыру белсенділігінің төмендігі;  

`леуметтік елеулі аурулар мен жарақаттану; 

ұрпақты болу денсаулығын сақтау м`селелері қарастырылған болатын. 
 
Қазіргі таңда ғалымдар арасында салауатты өмір салты жайлы толғанған ғалымдар көп кездеседі, 
соның  айтарлықтай  ғалымның  бірі  Пол  Брэгг.  Бұл  саладағы  оның  еңбектері  `лемге  танымал.  Оның 
ойынша  өз  өмірін  қайта  құру  барысында,  егде  жастағы  адам  жастық  шағындағы  ие  болған  денсау-
лықтың деңгейiн асып түсуі `бден мүмкін. Аса маңыздысы Брегг оны жеке ғылыми жұмыстарында 
мысалмен д`лелдеді. 90 жас шамасында ол аса қабілетті, `рі төзімді адам болды. Ол жүгірумен, жүзу-
мен,  көптеген  ауыр  жаттығулармен  айналысқан.  Көбіне  жаяу  жүрген  ж`не  серфингпен  айналысты. 
П.Брегг  аса  жұмысқа  қабілетті  (оның  жұмыс  уақыты  12  сағат)  болды.  Мүлдем  ауырмаған  `рі  опти-
мист, жарқын адам болған. Ол 1976 жылы 95 жасында жазатайым оқиға: тақтаймен сырғанау кезінде 
Флорида  жағалауында  қаза  тапқан.  Патологиялық  зерттеу  кезінде  оның  жүрегі,  қан  тамыры,  жалпы 
денсаулығы жақсы жағдайда болғаның анықтады. Бұл қайғылы оқиғаны оның 5 баласы, 12 немересі 
ж`не `лем бойынша қолдаушылары жоқтады [2]. Яғни адамның ұзақ өмір сүру мүмкіндігі өз қолында 
екені анық. Өмір сүру барысында денсаулықты сақтауда,  `рі ұзақ өмір сүруді қамтамасыз кездесетін 
аса маңызды факторлар төмендегідей: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет