С. Г. Тажбаева Редакция алқасы
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
| Лауазым (қызмет). Жалқау адамдар ұзақ өмір сүрмейді, ұзақ өмір көбіне үлкен қызмет атқарған
адамдарға т`н. Тек тұрақты ж`не мөлшерлес жұмыстың күштерiмен зерiгуден сақтануға көмектеседi, адам денесімен сол сияқты адамның рухани саласынада `сер ететін еңбек құтқарады. Геронтология ғылымының мақсаты қарттарды зерттеу. Зерделі қарттық ұзақ қызмет тек қана сабырлы емес соны- мен қоса жағымды, жемісті екені белгілі. Мысал ретінде бірнешеуін көрсетуге болады. Қайта өрлеу д`уірінің Ұлы суретшісі 99 жыл өмір сүрген Тициан өмірінің соңғы 25 жылында үлкен жетістікке жетті. Итальяндық мүсінші, `лемге аты `йгілі Микеланджело Ватиканда қызмет жасап жүріп, 89 жас шамасында дүние салды. Композиторлар Верди, Штраус, Сибелиус 80 жаста- рында жұмыс істеген. Б.Шоу өмірінің сонына дейін `зілшілдік сезімін жоғалтпаған 94 жасында дүние салады. Б.Рассел өзінің сонғы еңбегңн 98 жасында жарыққы шығарады. dйгілі саяхатшы ж`не натуралист А.Гумбольдт өзінің «Космос» атты бес томдық еңбегін 76-дан 89 жасына дейін жазды. dйгілі орыс балеринасы Ольга Спесивцева 96 жасында, ал Тамара Карсавина 93 жыл өмір сүрді. ғылымға еңбек сiңiрген қайраткер, математика профессоры. Б.Бүкiреев өз 100 жылдық мерейтойын атап өткенде `лі де 70 жыл жұмыс iстейтiн Киевтiк университетте д`ріс оқитын еді. Қарттық тек еңбек өмірін т`жі болған с`тте ғана жақсы деп Ж.Пейо атап өткен. Бір сөзбен айтар болсақ, үнемі істелген еңбек `сіресе миға ж`не денеге бағытталған жүк ұзақ өмір кепілі. Жалпы шығармашылық факторларға баға беру барысында `рекетсіз, өмірлерін тек қана радио мен теледи- дарға толтыратын қарт адамдарға қарағанда белсенді қарт адамдардың денсаулығы жақсы. Денсаулықты сақтауда жеке бастың гигиенасы маңызды орын алады. Жеке бастың гигиенасын сақтамау элементтердің адаммен денсаулыққа ж`не басқа адамдарға жанұяның, көршілердің, ұжым- ның мүшелеріне кері `серін тигізуі мүмкін. Сондай адаминфекциялық к`сіби аурулардың жаппай таралуына себепші бола бастайды, мысалы, жоғарғы тыныс жолдардың, қантышқақтың, туберкулез- дің, тұмаудың ж`не т.б. Жеке бастың гигиенасының бір талабына - тері күтімі жатады. Айғыз теріде үлкен микроорга- низмдер (бактериялар ж`не саңырауқұлақтар) қоныстанады, олар саңырауқұлақ ауруларының пайда болуына ж`не дамуына ықпал етеді. Н`тижесінде тер ж`не май темірлерлердің шығаратын тармақ- тардың тығындаулардың нормалары бұзып жатыр ж`не қызмет, терінің тыныс жолдары төмендеп жатыр. Сондықтан аптасына бір рет қана жуыну, ал кейбір жағдайларда жиі жуыну тиіс. Ашық бөлік- тер – бет ж`не мойын үлкен ластануға душар болып жатыр, сондықтан оларды кем дегенде күніне екі рет (таңертең ж`не кешке) жуу қажет.Ж`не қолодан да көбірек ластанды: қолда біз пайдаланатын заттар – ыдыс-аяқ, азық-түлік`не басқа да өнімдерден `ртүлі микроорганизмдер мен олардың жұмыртқалары жинақталады. Қолдарды тамақтан алдын ж`не қандай да бір жұмыс істегеннен кейін мұқият қол сабынмен жуу қажет. Қолдың терісі өте н`з`к екенін естен шығармау қажет. Эксперимент тұрғысынан д`лелденген: бактериялардың саны жуылған қолдан кейін 10 минутта 85% пайызға азаяды, ал керісінше жуылмаған қолда 20 минутта тек қана 5% пайызға ғана азаяды екен. dсіресе көп бактериялар тырнақтың астында шоғырланады (шамамен 95%). Сондықтан тырнақ күтімін дұрыс күту өте маңызды дұрыс күтуж`не сабынмен шөткемен тырнақтың кеңістіктерін мұқият жуу қажет. Аяқтарды сирек жуу, айғыз шұлықтар кию ж`не өз кезегінде саңырауқұлақ ауруы - эпидермофатияға алып келуі мүмкін. Жоғарыда жеке бастың гигиенасын талдап отыруымыздың себебі адамдарды салауатты өмір сүруге дағдыландыру. жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|