С. Г. Тажбаева Редакция алқасы
Салауатты өмір сүру деңгейі
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Салауатты өмір сүру стилі
| Салауатты өмір сүру деңгейі - экономикалық категория. Адамның материалдық ж`не мораль-
дық-рухани қажеттілігін толығымен қамтамасыз ету. Салауатты өмір сүру сапасы - `леуметтік категория - үй-іші қызмет істейтін орындар (оқу орын- дар, мектептер) неше түрлі адам денсаулығын қамтамасыз ететін комфортты мебельдер мен лабо- роториялық жабдықтармен қамтамасыз етілуі. Салауатты өмір сүру стилі - `леуметтік психологиялық категория - адамның қоғамдық орын- дарда өзін -өзі ұстап ж`не көрсете білу . Салауатты өмір сүру деңгейі мен салауатты өмір сүру сапасы эквопотенциалды болып келеді. Сондықтан да адам денсаулығының жақсы ж`не жаман болуы салауатты өмір сүру стиліне байла- нысты. Ал салауатты өмір сүру стилі тарихи ж`не ұлттық дағды - д`стүрлер арқылы қалыптасады. Адам үшін денсаулықты сақтау, д`мді тамақтану, `рекет жасау – ол негізгі мақсат. Өмірде адам алдында тұрған мақсаттар көп, ал оны орындау үшін уақыт жок, күш-куатын жетпейтін сияқты көрінеді. Уақытты тиімді пайдалану адамның өз қолында екенін ұмытпауымыз қажет. dдетте адам денсаулығы жөнінде сөз қозғағанда, ол адам ағзасының жай-күйін бақылап, оның саулығын сақтауды ж`не оны нығайтуына жағдай жасайтын, ауруды сауықтыратын, ауру түрлерінің алдын алуды өз міндеті ретінде д`рігерлердің зерттеу нысаны деген түсінік туады. Бірақ валеолог - ғалымдар «салауаттануды адам денсаулығы ж`не салауатты өмір жөніндегі ғылым» деп атап көрсете отырып, бұл медициналық емес, педагогикалық ғылым деп тұжырымдады. Солардың бірі - Л.Г.Татарникова өз зерттеуінде салауаттануды салауатты өмір сүру салтына деген алдын-ала сананы қалыптастыруға, `рбір тұлғаның денсаулығын ж`не оның құндылықты көзқарасын дамытатын, тұрақты мінез-құлқын қалыптастыратын негізгі `леуметтік институт - отбасының беделін қалпына келтіруге жетелейтін педагогикалық гуманистік білімнің маңызды бөлшектерінің бірі тұрғысынан қарастырды. В.П.Петленко салауаттануды адамның өз денсаулығын нығайтудағы өзіндік күш жігері мен жеке даралығының дамуына мүмкіндік жасайтын ғылым деп есептеді[4]. Отандық ғалым Т.Қ. Мұстафина «салауаттану – денсаулықты басқару ғылымы»-деген ой айтады. Ал А.С. Иманғалиевтің пікірінше «салауатты өмір салты» адам организмінің резервтік мүмкін- шіліктерін жетілдіретін күнделікті тіршілігінің типтік формалары мен т`сілдері, `леуметтік ж`не к`сіби қызметтерін саяси, экономикалық, `леуметтік-психологиялық жағдайлардан т`уелсіз орын- дауды қамтамасыз ету – десе, ал Ж.З. Торыбаева мектеп оқушысының салауатты өмір салты, жан жақты дамуы `леуметтік т`жірибені меңгеру іс-`рекетімен сипатталады. Дене, ой-санасы, `леуметтік, тұлғалық, эмоционалдылық, рухани дамуы, оның микро ортасы:мектеп, жанұя ж`не қоршаған орта арқылы болады. Сонымен, денсаулық өмір салтымен байланысты. Салауатты өмір салты - еңбек ету ж`не демалыс режимдері, тамақтану жүйесі, даму мен шынығу жаттығулары, өз-өзіне ж`не өзгелерге қарым-қатынастық, тұрмыстық, өмірлік мақсаттылықтар. Яғни салауатты өмір салты өте күрделі ж`не жан-жақты ұғым. Оған тек қана медициналық, биологиялық ж`не психологиялық компоненттер ғана кіріп қоймай сонымен қатар `леуметтік, экономикалық, экологиялық құрылымдар да кіреді. Денсаулық- физикалық, рухани ж`не `леуметтік болып бөлінеді: - Физикалық саулық дегеніміз - адам организімінде функциялардың өздігінен реттелуі, функция- лық үрдістердің келісімді өтуі, сыртқы орта `серлеріне бейімделу қасиеттерінің жоғарғы д`режелі жағдайда болуы. - Психикалық саулық дегеніміз - ауруды болдырмау, қайтсе де одан арылу «адам өмірінің мақса- ты» болуын болжайды. - nлеуметтік саулық дегеніміз - адамның `леуметтік белсенділігінің, яғни жеке адамның айна- ладағы өмірмен біте қайнау д`режесі[5]. dрбір адам өмір салтын өзі құру керек ж`не оны өзі басқара білуі керек. Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 231 жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|