С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет292/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   288   289   290   291   292   293   294   295   ...   587
Байланысты:
ped and psy 2 nomer 2016.compressed (1)

Педагогикалық қарым-қатынас тeсілдері 
1. Педагогикалық қарым-қатынас деңгейлері. 
2. Педагогикалық қарым-қатынас т`сілдері[4, б.7]. 
Қарым-қатынас  стилі  педагог  іс-`рекеттің  негізін  қолданған  бөлігі  болып  табылады.  Қарым-
қатынастың техникасын коммуникацияның вербальды ж`не вербальды емес т`сілдерін меңгеру `рбір 
педагогқа  ж`не  барлық  педагогикалық  ұжымға  ауадай  қажет.  Бұл  біліктен  педагогиканың  іскерлік 
`рекетіндегі  н`тижелері  (педагог-студент,  `ріптес-`ріптес).  Н`тижелері  ғана  т`уелді  болып  қана 
қоймай  оның қабылданған шешімдері мамандарының болашақ карьерасы оның имеджі осы билікке 
т`уелді. Педсоветте баяндама оқу немесе сөйлеу келісім шартқа тұру сабақ өткізу осының б`рі шебер 
сөйлеуді қажет етеді. Сөз байлығы аз педагог аудиториямен жұмыс істей алмайды, жоғарғы рейтинг 
ала  алмайды.  Вербалді  емес  т`сілдерге  адамдардың  сөзі  жатады.Мүмкін  болатын  барлық  ақпарат 
берушілердің  т`сілдерінің  ішіндегі  тиімдісі  осы  т`сіл  арқылы  адамдар  белгілі  бір  ақпаратты  қабыл-
дайды.  Қазіргі  кезде  миллиондаған  адамдар  м`тін  құрастырып  басқаларға  жеткізеді.  Мамандардың 
айтуы  бойынша  іскер  адам  күніне  отыз  мың  сөз  айтады,  ал  сағатына  үш  мың  сөз  айтады.  Сөздік 
ақпарат сөздік емес ақпаратпен қоса беріледі, ол берілген сөздік м`тінді тез қабылдауға көмектеседі. 
Педагогикалық қарым-қатынас - күрделі процесс. Педагогикалық қарым-қатынастың бірнеше түрі 
бар:  қызметтестік,  техникалық,  көркемөнерпаздық,  спорттық,  жалпы  ортақ  адамгершілік,  діни, 
сымбаттылық т.б. Осы қатынастың көпшілігі ұжымда өтеді. 
 


Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 
192 
Бүгінгі жахандану заманында жас ұрпаққа `лемдік стандартқа с`йкес білім беру м`селесі респуб-
ликамызда ғылыми педагогикалық тұрғыда ізденіспен `лемдік жинақталған т`жірибеге отандық қол 
жеткен  табыстарды  саралай  отырып,  ұлттық  ерекшеліктерді  ескере  отырып  т`рбиелеуді  жаңаша 
ұйымдастырумен  көкейкесті  м`селе  болып  отыр.  Біздің  ең  басты  мақсатымыз  сапалы  білім,  саналы 
т`рбие  беру.  Мұғалім  өзіне  жүктелген  осы  абыройлы  міндетті  жүзеге  асыру  жолында  қолданатын 
қарым-қатынас, амал т`сіл, `дістер құрамынан этика елеулі орын алады. 
dдеп  м`дениетін  теориялық  тұрғыдан  сараптайтын  философиялық  ұғым.  Педагогикалық  `депке 
оқушылар  жүрегіне  педагогикалық  жол  табу  деген  анықтама  беруге  болады.  Оны  оқушылардың 
сыртынан бақылау жүргізу деп те атауға болады, өйткені педагогикалық `дептің өзі, К.Д. Ушинский-
дің айтқандай, - түптеп келген психологиялық `деп.  
#
  Ұстаз этикасы – мұғалім мен бала, ата-ана мен мұғалім арасындағы қарым-қатынас.  
#
  Педагогикалық этика – ұжым ішінде, мұғалімдер арасында басталып, өзінің заңды жалғасын 
сыныптарда табуы тиіс. 
Мұғалімнің  `дептілігі  де  оқушылармен  қарым-қатынасында  жетекші  орын  алады.  dдептілік  – 
мұғалімнің  жоғарғы  шындық,  қарапайымдылық,  сабырлылық  көрсетуі,  өзін-өзі  басқарып,  ұстамды-
лық  жасауы,  жат  қылықтардан  бойын  аулақ  ұстауы  ж`не  `ртүрлі  жағдайларда  оқушылармен,  өзге 
адамдармен қарым-қатынас жасай алу ептілігін біріктіретін адамгершілік т`ртібі. dдепті мұғалім – `р 
уақытта оқушылардың құрметті адамы. 
dдепті  болу-`рбір  адамға  өнегелі,`депті  болуды  талап  етеді,`сіресе,ол  мұғалімге,себебі  мұғалім 
жеке тұлғаның дамуына қатысып,өзіндік қасиеттерді қалыптастырады. 
Педагогтық `деп `р мұғалімде `р түрлі ж`не `рқалай көрініс беруі мүмкін.Бұл оның жас ерекше-
лігіне,  темпераментіне,  мінез-құлқына  ж`не  тағыда  басқа  ерекшеліктерге  байланысты.  Мұғалімнің 
`дебін  құрайтын  компоненттер  көп.Олардың  бастылары:педагогтық  оптимзм,  педагогтық  такт, 
педагогикалық  техника,  шеберлік,байқағыштық,  психологиялық  қырағыштық,  күшті  ерік-жігер, 
сөйлеу  ж`не  сезім  м`дениеттілігі,  қылық  сұлулығы,  ұстамдылығы,  талант,  бейімділік,  ұйымдасты-
рушылық [5, б.25]. 
Жалпы  оқушылармен  қарым-қатынасқа  түсіп  жүрген  мектеп  мұғалімдерін  екі  топқа  бөлуге 
болады: 
Балалармен  қарым-қатынас  жасауы  оңай  ж`не  қиын.  Бірінші  топтағы  мұғалімдер  қай  жастағы 
оқушылармен болмасын қарым-қатынасқа оңай түседі. 
Оныңсебептері: 
#
  Өз сыныбындағы `р баланың психологиясын өте жақсы біліуінде; 
#
  Баланың ішкі жан дүниесін оятатындай жылы сөздер айтуында; 
#
  Мұғалімнің этикасы мен психологиясының дұрыс қалыптасуында; 
#
  Мұғалім өзінің т`ртіптілігіде, жүйелілігінде, анықтылығында, нақтылығында; 
#
  Оқу – т`рбие үрдісінде мұғалімнің бірнеше қарым-қатынас түрлерін пайдалана білуінде; 
Қарым-қатынаста  кездесетін  қиыншылықтарды  осы  ж`не  өзге  де  жолдар  арқылы  жеңе  отырып, 
мұғалім қарым –қатынастың үш функциясын орындайды: 
#
  1. Мұғалім қарым –қатынаста оқушыны жеке тұлға ретінде дамытады; 
#
  2. Оқушыны қоғам мүшесі ретінде т`рбиелейді; 
#
  3.  Қарым  –  қатынас  тек  адамдар  арасында  ғана  емес  ол  қоршаған  дүниемен,  табиғатпен 
байланысты екенін оқушының санасына ұқтырады; 
Оқушы мен мұғалім арасындағы  келіспеушілікті шешу жолдары: 
#
  Баламен қақтығысқа түскен кезде істі өршітпей т`рбие жұмысын жалғастырыңыз. 
#
  Оқушымен кеңес жүргізуге уақыт табыңыз. 
#
  Қиындықтан шығудың тиімді жолдарын ойластырыңыз. 
#
  Баланың арына тимеңіз, оның жағдайын түсінуге тырысыңыз. 
#
  Оқушымен `ңігіме жүргізу кезінде оның намысын қорлауға, кемітуге, дауысыңызды көтеруге 
жол бермеуге тырысыңыз. 
#
  Оқушыны түсінетініңізге сездіруге тырысыңыз. 
#
  Жазалау үшін білім бағасын төмендетпеңіз. 
#
  Оқушымен  болған  оқиғаны  құпия  сақтаңыз.  Оқушының  сыртынан  сөз  айтсаңыз  сенімнен 
айырылып, оны өзіңізден алыстатып аласыз. 
#
  Балаға жүрек жылуын аямаңыз.  
 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   288   289   290   291   292   293   294   295   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет