С. Т. Дүзелбаев техникалық механика



Pdf көрінісі
бет74/106
Дата29.12.2023
өлшемі9,99 Mb.
#144609
түріОқулық
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   106
20.5-
мысал
.
Арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ию
моменті
.
кНм
,
M
max
5
37

Арқалықтың
үш
түрлі
көлденең
қимасын
анықтаңыз

ені
мен
биіктігінің
қатынасы
5
0
,


тік
төртбұрышты

дөңгелек
жəне
прокатты
қоставр
қималарын
анықтаңыз

Мүмкіндік
кернеу
 
МПа
160



Шешуі
:
1) 
Бұл
жобалау
есептеуіне
жатады
. (20.15) 
формуладан
арқалықтың
тік
төртбұрышты
қимасын
анықтаймыз

Осы
формула
негізінде
қиманың
қажетті
кедергі
моментін
табамыз

 
3
6
6
3
10
4
234
10
160
10
5
37
м
,
,
M
W
max
z









Арқалықтың
үш
түрлі
қимасын
анықтаймыз

1) 
Ені
мен
биіктігінің
қатынасы
5
0
,


тік
төртбұрышты
қима
үшін

,
h
h
,
b
bh
W
z
24
6
25
0
6
6
3
3
3
2
2





немесе
6
3
10
4
234
24



,
h

олай
болса

.
м
,
,
,
h
178
0
10
6
5625
10
4
234
24
3
6
3
6








Жуықтай
отырып

арқалықтың
қимасының
өлшемдерін
м
,
h
18
0


м
,
,
,
b
09
0
18
0
5
0



немесе
c
м
h
18

жəне
c
м
b
9

деп
қабылдаймыз

2) 
Арқалықтың
дөңгелек
қимасын
сол
беріктік
шартынан

кедергі
моментін
3
6
3
10
4
234
32
м
,
d
W
z







 
366 
теңестіре
отырып
анықтаймыз

.
м
,
,
,
d
134
0
14
3
10
4
234
32
3
6





Сонымен
,
см
,
м
,
d
4
13
134
0



3) 
Арқалықтың
қоставрлы
қимасын
анықтаймыз

Есептеме
бойынша
қажетті
кедергі
моментінің
шамасы
3
3
6
4
234
10
4
234
c
м
,
м
,
W
z





олай
болса
прокат
пішіндердің
арнаулы
кестесінен
(8239-89 
МемСТ

кедергі
моменті
3
233
см
W
z


22 
пішінді
немесе
3
254
см
W
z


22 
а
пішінді
қоставрды
алуымыз
қажет

Ол
үшін
алдымен
арқалықтың
қимасы

22 
деп
алған
жағдайдағы
арқалықтың
беріктік
шартын
тексереміз

 
.
МПа
,
W
M
z
max
max









162
10
232
10
5
37
6
3
Арқалықтың
шамадан
тыс
жүктелуінің
шамасы
 
 
%
,
%
%
max
25
1
100
160
160
162
100












Бұл
– 
жеткілікті
шама

сондықтан

22
қоставрды
арқалықтың
қажетті
қимасы
деп
аламыз

20.6-
мысал
.
Берілген
қимадағы
(20.19, 
а
-
сурет

жанама
кернеудің
эпюрасын
тұрғызыңыз

Қимадағы
көлденең
күш
.
кН
Q
200

Шешуі
:
Қарастырылып
отырған
қиманың
кез
келген
нүктесіндегі
жанама
кернеулер
Журавскийдің
формуласымен
анықталады

Ол
үшін
қиманың
ауырлық
центрін
тауып

ол
арқылы
өтетін
бейтарап
өске
қатысты
əр
нүктенің
геометриялық
сипаттамаларын
анықтау
қажет

Қиманы
үш
тік
төртбұрыштан
құралған
деп
қарастырамыз

Көмекші
өс
ретінде
қиманың
төменгі
қыры
арқылы
жүргізілген
z
өсін
қабылдап

оған
қатысты
қиманың
ауырлық
центрін
анықтаймыз



 
367 
.
см
,
,
,
A
S
y
z
С
2
30
3
10
3
40
3
40
5
1
3
10
23
3
40
5
44
3
40
















20.19-
сурет
Бейтарап
C
z
өсіне
қатысты
қиманың
екпін
моменті




.
см
,
,
,
,
I
c
z
4
2
3
2
3
2
3
8
71582
3
10
7
28
12
3
10
40
3
2
7
12
40
3
3
40
3
14
12
3
40





































Енді
əрбір
нүкте
деңгейінен
бейтарап
өске
параллель
жүргізілген
түзулер
арқылы
бөлінетін
қиманың
кесілген
бөліктерінің
бейтарап
өске
қатысты
сəйкес
статикалық
екпін
моменттері
мен
нүктелер
деңгейіндегі
бөліктердің
сəйкес
ендерін
анықтайық

– 
бірінші
нүкте
үшін
 
0
1

z
S

;
см
b
40
1

– 
екінші
нүкте
үшін
 


;
см
,
,
S
z
3
2
1716
2
30
5
44
3
40





b
2
= 40 
см

– 
үшінші
нүкте
үшін
 
 
;
см
S
S
z
z
3
2
3
1716


;
см
b
3
3

– 
төртінші
нүкте
үшін
 
;
см
,
,
,
,
S
z
3
4
66
2001
9
6
8
13
3
3
14
3
40







;
см
b
3
4
3

– 
бесінші
нүкте
үшін
 
;
см
,
S
z
3
5
861
7
28
10
3




см
b
10
5


– 
алтыншы
нүкте
үшін
 
 
;
см
S
S
z
z
3
5
6
861


см
b
10
6




 
368 
– 
жетінші
нүкте
үшін
 
0
7

z
S

см
b
10
7


Қарастырылып
отырған
нүктелердегі
жанама
кернеулерді
анықтап

қимадағы
жанама
кернеудің
эпюрасын
тұрғызамыз

;
МПа
,
,
,
;
2
1
4
0
10
8
71582
10
1716
10
200
0
8
6
3
2
1












;
МПа
,
,
,
98
15
03
0
10
8
71582
10
1716
10
200
8
6
3
3










;
МПа
,
,
,
,
64
18
03
0
10
8
71582
10
66
2001
10
200
8
6
3
4










;
МПа
,
,
,
02
8
03
0
10
8
71582
10
861
10
200
8
6
3
5










;
МПа
,
,
,
41
2
1
0
10
8
71582
10
861
10
200
8
6
3
6










.
0
7


Жанама
кернеудің
эпюрі
20.19,
 b
-
суретте
көрсетілген

Жаттығу
 
есептері
 
1-
есеп
.
Суретте
көрсетілген
арқалықтардың
көлденең
күш
жəне
ию
моменті
эпюраларын
тұрғызыңыз
(1-
сурет
). 
,
м
/
кН
q
20

,
кН
F
30

,
кНм
M
25

.
м
l
2

1-
сурет


 
369 
2-
есеп
.
,
м
/
кН
,
q
2
1

,
кН
F
3

м
l
2

деп
алып


20 
швеллерлі
арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ең
үлкен
тік
кернеуді
анықтаңыз
(2, 
а
-
сурет
). 
2-
сурет
3-
есеп
.
,
м
/
кН
,
q
2
1

,
кНм
M
4

м
l
2

деп
алып

диаметрі
d
= 12 
см
дөңгелек
ағаш
арқалықтың
қауіпті
қимасындағы
ең
үлкен
тік
кернеуді
анықтаңыз
(2, 
b
-
сурет
). 
4-
есеп
.
Қос
тіректі
ағаш
арқалықтардың
көлденең
қималарының
өлшемдерін
анықтаңыз
(3-
сурет
). 
,
м
/
кН
q
8

,
м
l
2

[
σ
] = 12 
МПа

3-
сурет
5-
есеп
.
Қос
тіректі
болат
арқалықтардың
беріктігін
тексеріңіз
(4, 
a, 
b
-
сурет
). 
,
кНм
M
5

,
кН
F
2

,
м
l
2

[
σ
] = 160 
МПа

4-
сурет


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   106




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет