С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім
Лауазымды адамның заңсыз әрекет (әрекетсіздігі) үшін пара алуы (311-баптың 2-тармағы)
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
| Лауазымды адамның заңсыз әрекет (әрекетсіздігі) үшін пара алуы (311-баптың 2-тармағы).
Мысалы: лауазым адамы пара алып қылмыс болып табылмайтын заңға сыйымсыз іс-әрекеттерді істейді. Кезексіз пәтер беру; жұмысқа мас болып келгендігіне шара қолданбау; ұсақ ұрлығы үшін адамды тәртіпке шақырмау т.б. Мұндай әрекеттер үшін кінәлы адам Қылмыстық Кодекстің 311-бабының 2-тармағы бойынша жауапқа тартылады. Ал лауазым адамы пара алып басқа бір қылмыс болып табылатын заңсыз әрекетке жол берсе (мысалы, пара алып айыпкерді тұтқыннан негізсіз босатса, немесе оған тым жеңіл жаза тағайындаса) онда оның әрекеті қылмыстардың жиынтығы бойынша саралануға жатады. Пара алудың ауырлататын екінші бір түрі-жауапты мемлекеттік лауазымды атқарушы адамның пара алуы болып табылады (311-баптың 3-тармағы). Жауапты мемлекеттік қызмет атқаратын адамның түсінігі Қылмыстық Кодекстің 307-бабының ескертуінің 2-тармағында берілген. Пара алудың аса ауырлататын түрлеріне мыналар жатады: а) қорқытып алу жолымен; б) адамдар тобы алдын ала сөз байласып немесе ұйымдасқан топ; в) ірі мөлшерде жасалса; г) әлденеше рет жасалса,-(ҚК-тің 311-бабының 4-тармағы) ҚР жоғары Соты Пленумының «Парақорлық үшін жауапкершілік жөніндегі заңдарды Соттардың қолдану тәжірибесі туралы» 1995 жылғы 22.12. № 9 қаулысына сәйкес лауазымды адамның пара берушінің мүддесіне залал келтіретін әрекеттер істелетінін айтып қорқыту әрекетін жасап пара талап етуі немесе соңғыны өзінің құқықтық мүдделеріне тиетін зиянды болдырмау мақсатында пара беруге мәжбүр болу жағдайына жеткізу параны қорқытып алу болып табылады. Параны қорқытып алуға мысалы маманды жұмыстан шығарамын деп қорқытып пара талап ету; немесе жәбірленушіге ашық түрде пара бер деп айтпаса да, оның мәселесін (үй алу, жұмысқа тұру) ұзақ уақыт шешпей сандалту арқылы пара беруге мәжбүр етеді; мұндай әрекеттер Қылмыстық Кодекстің 311-баптың 4-тармағы «а» тармақшасымен саралануға жатады. Пара алудың аса ауырлататын тағы бір түрі-адамдар тобы алдын ала сөз байласқан немесе ұйымдасқан топ жасаған осы әрекеттер (311-баптың 4- тармағының «а» тармақшасы). Пара алудың субъектісі-лауазымды адам, оның түсінігі Қылмыстық кодекстің 307-бабында берілген. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|