С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім



бет59/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   231
Шпиондық (166-бап)

ҚР Қылмыстық кодексінің 166-бабына сәйкес мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді шетелдік мемлекетке, шетелдік ұйымға немесе олардың өкілдеріне беру, сол сияқты, оларға бару мақсатында жинау, ұрлау немесе сақтау, сондай-ақ шетелдік барлаудың тапсырмасы бойынша өзге де мәліметтерді ҚР сыртқы қауіпсіздігі мен егемендігіне зиян келтіре отырып пайдалану үшін беру немесе жинау, егер осы әрекеттерді шетелдік азамат немесе азаматтығы жоқ адам жасаса шпиондық деп танылады. Шпиондықтың тікелей объектісі болып ҚР сыртқы қауіпсіздігі танылады.


Шпиондықтың затына екі түрлі мәліметтер жатады:

  1. мемлекеттік құпиялар;

  2. Қазақстан Республикасының сыртқы қауіпсіздігі мен егемендігіне зиян келтіретін өзге де мәліметтер. Шпиондықтың объективтік жағының белгілері: мемлекеттік немесе әскери құпияны құрайтын мәліметтерді беру, жинау, ұрлау немесе сақтау, сондай-ақ шетелдік барлаудың тапсырмасы бойынша өзге де мәліметтерді беру немесе жинау. Бұл жерде беру деп осы бапта көрсетілген мәліметтерді шетелдік мемлекетке, шетелдік ұйымға немесе олардың өкілдеріне кез келген тәсілмен жеткізу, хабарлау болып табылады.

Хабарлау немесе беру-ауызша, жазбаша, телефон арқылы, басқа біреу арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Жинау дегеніміз осы бапта көрсетілген мәліметтерді әр түрлі тәсілдермен (жеке бақылау арқылы; құпия объектілерді суретке түсіру; дыбыс жазбаларын пайдалану; ақшаға сатып алу) табу немесе алу болып табылады. Ұрлау деп заңға қайшы әрекеттермен мемлекеттік, құпиялары бар мәліметтерді осы бапты айтылған өзге де мәліметтерді ұйымдардан, кәсіпорындардан немесе жеке азаматтардан тегін алуды айтамыз.
Кінәлы адамның заңда көрсетілген осы мәліметтерді өзі тұратын мекен-жайда немесе басқа жерде (саяжайда, тоғайда, бау-бақшасында) сақтауы да мүмкін.
Шетелдік барлаудың тапсырмасы бойынша мемлекеттік құпиялар болып табылмайтын өзге де мәліметтерді жинау, ҚР сыртқы қауіпсіздігі мен егемендігіне зиян келтіре отырып пайдалану үшін берсе немесе жинаса ғана іс-әрекет шпиондық үшін белгіленген қылмыс құрамын құрайды. Субъективтік жағынан шпиондық тек қана тікелей қасақаналықпен жүзеге асырылады.
Қылмыстың субъективтік жағының белгісі мемлекеттік құпияларды, өзге де мәліметтерді беру мақсаты болып табылады. Шпиондық субъектісі болып 16-ға толған шетелдіктер немесе азаматтығы жоқ адамдар танылады. Субъекті белгісі бойынша бұл құрамды мемлекеттік опасыздық құрамынан ажыратамыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет