С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім
Өкіметті күшпен басып алу немесе өкіметті
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өкіметті күшпен басып алу дегеніміз
- Қарулы бүлік (169-бап)
| Өкіметті күшпен басып алу немесе өкіметті
күшпен ұстап тұру (168-бап) ҚР Қылмыстық кодексінің 168-бабында ҚР Конституциясын бұзып өкіметті күшпен басып алуға немесе өкіметті күшпен ұстап тұруға бағытталған, сол сияқты ҚР конституциялық құрылысын күшпен өзгертуге бағытталған іс-әрекеттер үшін жауаптылық көзделген. Қылмыстың объектісі- Республиканың саяси жүйесіне қылмысты қол сұғу болып табылады. Қылмыстың объективтік жағын: а) Конституцияны бұзып өкіметті күшпен басып алу; б) өкіметті күшпен ұстап тұру немесе; в) ҚР конституциялық құрылысын күшпен өзгертуге бағытталған іс-әрекеттер құрайды. ҚР Конституциясы бойынша ҚР билікті ешкім де иемденіп кете алмайды. Билікті иемденіп кетушілік заң бойынша қудаланады. Өкіметті күшпен басып алу дегеніміз-адамдар тобы, ұйымы болып өзіне тиісті емес өкімет билігін күшпен, қару қолданып заңсыз басып алуды айтамыз. Өкіметті күшпен ұстап тұру деп-ҚР Конституциясы талаптарын бұза отырып өзіне заң бойынша тиісті емес өкімет билігін күшпен сақтап қалушылықты айтамыз. Мысалы: Конституциялық өкілеттік мерзімі біткен биліктегі адамның, сайлау арқылы өз өкілеттігін жойған адамның күшпен өкіметті ұстап тұру әрекеттері. Осы бапта көрсетілген қылмыс құрамы құрылысы жағынан келте қылмыс құрамына жатады. Заңда көрсетілген іс-әрекеттің бірін істеуге бағытталған уақыттан бастап қылмыс аяқталған деп танылады. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен және арнаулы мақсатпен-Конституцияны бұзып өкіметті күшпен басып алу, өкіметті күшпен ұстап тұруға немесе ҚР Конституциялық құрылысын күшпен өзгертуге бағытталған әрекеттер жасау арқылы жүзеге асырылады. Қылмыстың субъектісі болып 16-ға толған адамдар танылады. Өкіметті күшпен ұстап тұруға бағытталған қылмыстың субъектісі-мемлекеттік өкімет билігін Конституция бойынша заңды түрде иеленген адамға осы билікті заңсыз түрде беруге әрекет жасаған мемлекеттік органның бұрынғы қызметшісі болып табылады. Қарулы бүлік (169-бап) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 169-бабына сәйкес ҚР конституциялық құрылысын құлату немесе күштеп өзгерту не ҚР аумақтық тұтастығын бұзу мақсатында қарулы бүлік ұйымдастыру не оған белсенді түрде қатысу қарулы бүлік деп танылады. Қылмыстың тікелей объектісі болып-ҚР Конституциясы белгілеген саяси жүйесіне, аумақтық тұтастығына қылмысты түрде қол сұғу болып табылады. Қылмыс объективтік жағынан: а) қарулы бүлік ұйымдастырудан немесе; б) қарулы бүлікке белсенді түрде қатысудан тұрады. Қылмыс әрекет арқылы істеледі. Қарулы бүлік ұйымдастыру деп бір немесе бірнеше адамның күш біріктіруінің нәтижесінде заңды өкіметке қарсы адамдарды қасақана түрде қарулы көтеріліс (бүлік) жасауға тарту, сондай-ақ бүлікті басқаруға байланысты әрекеттерді айтамыз. Қарулы бүлік-қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды қолданып жүзеге асырылады.. Қарулы бүлікке белсенді түрде қатысу деп өкіметке қаруды қарсылық көрсету, өкімет өкіліне қарсы күш қолдануға қатысу; көлік құралдарын, байланыс жүйелерін, бұқаралық баспасөз құралдарын, мемлекеттік органдардың тұрғын жайларын күш қолданып басып алу және т.б. әрекеттерді айтамыз. Қылмыс құрамы құрылысы жағынан формальдық құрамға жатады. Қарулы бүлік ұйымдастыру немесе оған белсенді түрде қатысу қылмыстан болған зардапқа қарамастан аяқталған қылмыс деп танылады. Конституциялық құрылысты құлату немесе күштеп өзгерту немесе республиканың аумақтық тұтастығын бұзу мақсатында қарулы бүлікті ұйымдастырушылар не болмаса қарулы бүлікке белсенді қатысушылар. Қылмысты субъективтік жағынан тек қана тікелей қасақаналықпен жүзеге асырады. Қылмыстың субъектісі болып 16-ға толған кез келген азамат танылады. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|