С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім


Жұмылдыруға шақырудан бас тарту (174-бап)



бет64/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   231
Жұмылдыруға шақырудан бас тарту (174-бап)

Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес ҚР қорғау-оның әрбір азаматының қасиетті парызы және міндеті. Жұмылдыруға шақырудан бас тарту қылмысының қоғамға қауіптілігі сол, мұндай ретте республиканың қорғаныс қабілеті әлсірейді. Қарулы Күштерді жасақтау ісіне кедергі келтіріледі. ҚР Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен құрамалары қатарына жұмылдыру бойынша әскери қызметке шақырудан жалтарғаны үшін жауаптылық көзделген. Қылмыстың тікелей объектісі болып ҚР Қарулы Күштері мен басқа да әскерлері мен құрамаларын жұмылдыру жағдайында жасақтау, толықтыру тәртібін реттейтін қоғамдық қатынастар болып табылады. Объективтік жағынан қылмыс әрекет арқылы Қарулы Күштер, басқа әскерлер мен құрамалар қатарына жұмылдыру кезінде әскери қызметтен шақырудан жалтару арқылы жүзеге асырылады. Осыған байланысты әскери қызметке шақырудан себепсіз жалтару қылмыс болып табылады. Мұндай жалтарудың себебі әр түрлі болуы мүмкін: өтірік ауыру, шақырудан босануға негіз болатын жалған құжаттар тапсыру; өз денесіне қасақана жарақат келтіру және басқадай алдау әрекеттері.


Қылмыстың бұл құрамы белгілі бір зардаптың болуын талап етпейді. Жұмылдыруға шақырудан себепсіз бас тартудың өзі қылмыстың аяқталған құрамының жасалғанын білдіреді. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Кінәлы адам жұмылдыру бойынша шақырудан саналы түрде бас тартатынын сезеді және соны тілеп әрекет жасайды. Соғыс уақыты дегеніміз ҚР басқа мемлекеттермен соғыс жағдайында болуы. Соғыс басталды деп жарияланған уақыттан ол аяқталды деп жарияланғанға дейінгі уақыт соғыс уақыты деп саналады. Ал одан әрі шақырудан бас тарту дегеніміз-шақырудан қасақана, кәнігі түрде –себепсізден себепсіз бірнеше мәрте бас тарту болып табылады. Қылмыстың субъектісі-жұмылдыру бойынша шақырылуға жататын Қарулы Күштердің запастағы адамдары болып танылады.


Мемлекет құпияларын сақтауға қол сұғатын қылмыстар.
Мемлекеттік құпияларды жария ету (172-бап)

Мемлекет құпия болып табылатын мәліметтердің жария болмауын, оның заңда белгіленген тәртіппен сақталуын талап етеді. Мемлекеттік құпияны заңсыз алу, жария ету ҚР қорғаныс және басқа да мүдделеріне ерекше қауіп туғызады. Қылмыстың тікелей объектісі мемлекеттік құпияларды сақтаудың заңда белгіленген тәртібіне қол сұғу болып табылады. Осы қылмыстың затына мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтер жатады. Арнайы заңмен, нормативтік құқықтық актілермен белгіленген ережеге қайшы түрде мемлекеттік құпияларды алу заңсыз алу деп танылады. Заңда заңсыз алудың тәсілдері: құжаттарды ұрлау, мемлекеттік құпияларды білетін адамдарды, олардың туыстарын сатып алу оларды қорқыту, байланыс құралдары арқылы қолға түсіру, компьютерлік жүйеге немесе желіге заңсыз кіру, арнайы техникалық құралдарды пайдалану немесе өзге де заңсыз әдіс деп көрсетілген.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет