Кадастрлық іс. Кадастрлық іс-жер учаскесі туралы құжаттар орналастырылған жаңа жер учаскесін қалыптастыру немесе бар жер учаскесін қайта құру туралы іс.
Кадастрлық іс Жаңа жер учаскесі құрылған жағдайларда, сондай-ақ азаматтар мен заңды тұлғаларға иелену не пайдалану құқығымен бұрын берілген жер учаскелерін меншікке немесе жер пайдалануға беруді бастапқы ресімдеу кезінде басталады.
Азаматтар мен заңды тұлғалардың меншігіндегі немесе жер пайдалануындағы бір жер учаскесі бөлінген және бірнеше жаңа жер учаскелері құрылған немесе бірнеше жер учаскелері біреуіне қосылған жағдайларда жаңадан құрылатын әрбір жер учаскесіне жаңа кадастрлық іс жүргізіледі. Бұл ретте бұрынғы жер учаскелерінің кадастрлық істері жойылады және мұрағатқа тапсырылады.
Мемлекет мұқтажы үшін жасалатын жер учаскесін қайта ұйымдастыру не азаматтар мен заңды тұлғалар арасындағы мәмілелер кезінде жаңа кадастрлық іс жүргізілмейді. Жер учаскесін қайта құру процесіне ілеспе және оларды растайтын барлық құжаттар қолданыстағы кадастрлық іске орналастырылады.
Азаматтарға бұрын берілген жер учаскесінің шекараларын нақтылау жаңа учаскені қалыптастыру ретінде қарастырылмайды. Жер учаскесінің бір бөлігіне уақытша пайдалану немесе кепіл (ипотека) ауыртпалық салынған жағдайларда да кадастрлық іс жүргізілмейді. Жаңа уақытша учаскенің осы бөлігін қалған жерден бөлетін шекараларды белгілеу жөніндегі барлық құжаттар негізгі жер учаскесіне бұрын жүргізілген кадастрлық іске орналастырылады.
Бір жеке немесе заңды тұлғаға, сондай-ақ жер учаскелері бірыңғай жер массивімен біріктірілген және атқарушы органның бір шешімімен берілген бірнеше адамға (бау-бақша, саяжай, тұрғын үй, гараж және өзге де кооперативтер) бірнеше жер учаскелері берілген жағдайда, әрбір жер учаскесіне кадастрлық істер бірыңғай құжатқа брошюраланады.
Кадастрлық істерді Жер ресурстарын басқару жөніндегі аудандық (қалалық) комитеттер, олардың бөлімшелері және осы жұмыстарды орындауға тиісті лицензиясы (рұқсаты) бар басқа да ұйымдар қалыптастырады.
Жер учаскелерінің кадастрлық істерін қалыптастыру жөніндегі жұмыстарды орындау мемлекеттік жер кадастрын жүргізуге көзделген бюджет қаражаты есебінен жүргізіледі.
Кадастрлық істерді сақтау мен жүргізуді Жер ресурстарын басқару жөніндегі аудандық (қалалық) комитеттер жүзеге асырады.
Тартылатын комитеттердің бөлімшелері мен басқа да ұйымдар кадастрлық істі қалыптастырған жағдайда, ол екі данада жасалады, оның біреуі аудандық (қалалық) жер ресурстарын басқару жөніндегі комитетке беріледі.
Қалыптастырылған кадастрлық іс жер учаскесін жер-кадастрлық кітапқа жазу және осы жер учаскесіне құқықтарды кейіннен мемлекеттік тіркеу үшін негіз болып табылады.
Практикалық тапсырма 3