ұшы сүйектен жасалған сүңгі – гарпун, жануарлардың мойнына не аяғына оратылып құлататын жіп байланған тастар - болас
Тасты бір жағынан соққылау арқылы сындырып, қырландырған, бұндай құралды монофас деген, егер екі жағынан жүз шығарса, ондай құралды бифас деп атаған.
Сүйектен ине және біз дайындады. Жіп орнына жануарлар сіңірлерін, жамылғы есебінде аң терілерін пайдаланды.
Жамбыл облысынан палеолит дәуірінің 5 мыңнан аса еңбек құралдарынан – тас қашау мен үшкір заттар табылған.
Палеолит(б.з.б 2млн 600мың-б.з.б 12мың жылд)
Ерте палеолит Кейінгі палеолит
(б.з.б. 2,6 млн жыл – (б.з.б. 40–12 мың
б.з.б. 40 мың жыл) жыл)
Ерте палеолит: олдувэй, ашель, мустье
Олдувэй б.з.б. 2,6 млн-800 мың
Ашель б.з.б. 800–140 мың жылдар
Мустье б.з.б. 140–40мың жылдар
Қазақстан аумағында алғашқы адамдардың қоныстанған уақыты - ерте палеолитте басталды.Оңтүстіктен алғашқы адам іздері - Шабақты, Қазанғап, Тәңірқазған т.б. тұрақтарынан табылған.
Ашель кезеңінің ескерткіштеріне Қаратау жоталарындағы Бөріқазған мен Тәңірқазған тұрақтары, осы тұрақтардан Африкадан табылған құралдармен ұқсас құралдар табылды.
Орталық Қазақстанда Құдайкөл, Жаман Айбат, Обалысай
Шығыс Қазақстаннан Қозыбай тұрақтары жатады
Ашель кезеңі
- Мустье кезінде еңбек өнімділігі артып, адамдардың алғашқы ұжымы тұрақты қауымға айналып жатты. - Қазақстанның орталық және шығыс аймақтары осы кезде игеріле бастаған. Осы аймақтардан Обалысай, Мұзбел, Қанай (140–132 мың жыл), т.б. - Оңтүстік Қазақстаннан тереңдігі 7 метр болатын Ш.Уәлиханов тұрағы, Қызылрысбек,Арыстанды - Маңғыстауда – Шақпақата тұрағы
Бұдан 100 мың жыл бұрын жердің көп аймақтарын мұз басып жатқандықтан, мұз басу дәуірі деп атайды. Палеолит дәуірінде, адам баласының бет-бейнесі, санасы қалыптасып, от жағуды алғаш меңгерді.