жұмысты жасайды. Мұғалім зертханалық жұмысты жасамас бұрын қауіпсіздік техникасы ережелерін сұрайды.
Тәжірибелерді жүргізу барысын үш топтан сұрайды. Тәжірибені демонстрациялық тұрғыда жүргізеді.
қасиеттері (1-тәжірибе)
3-топ: Негіздік оксидтердің қасиеттері (2-тәжірибе)
Дескриптор:
Қауіпсіздік ережесін айтады.
Зертханалық жұмыстың жасалу жолын түсіндіреді.
Жүзеге асқан химиялық реакция теңдеуін жазады.
ыдыстар
Оксидтердің жіктелуін меңгеру деңгейін тексеру мақсатында жеке жұмыс береді.
БІЛГІР БОЛСАҢ, ТАУЫП КӨР
Дескриптор:
1. Берілген оксидтерді жіктелуі
бойынша оксидтердің қандай тобына жататындығын анықтайды.
Жалпы 2 ұпай Саралаудың қарқын тәсілі қолданылады.
Кесте, жұмыс дәптері
Оксидтердің аталуын меңгерту мақсатында жұптық жұмыс береді.
Кім жылдам?
Дескриптор:
Оксидтердің химиялық формуласын жазады.
Оксидтердің атауын жазады.
Жалпы 2 ұпай Саралаудың тапсырма тәсілі қолданылады.
Кесте, жұмыс дәптері
Оксидте
рдін х.ф
Бұрынғы
аттары
Жіктелуі
Н2О
су
СО2
Көміркы
шкыл газ
СО
иіс газы
СаО
Сөндірілм
еген әк
А12О3
глинозем
Fe2O3
гематит
SO2
күкіртті
газ
SO3
күкірт
газы
1
Литий оксиді
Дилитий оксиді
2
CaO
Кальций оксиді
Кальций оксиді
3
Алюмин ий оксиді
4
Көмірте к (ІV)
оксиді
Көміртек диоксиді
5
N2O5
Азот (V) оксиді
6
Күкірт (VІ)
оксиді
Оксидтер тақырыбы бойынша оқушылардың білімін бекітуге тапсырма береді.
Оқулықпен жұмыс 1-топ: 2-тапсырма Дескриптор:
Оксидтерді жіктейді. 2-топ: 4-тапсырма Дескриптор
Берілген реакция теңдеуіндегі белгісіз затты анықтайды.
3-топ: 5-тапсырма
Химиялық реакция теңдеуін аяқтайды.
Жалпы 2 ұпай
Саралаудың қолдау көрсету тәсілі қолданылады.
8-сынып оқулығы, жұмыс дәптері
Үй тапсырма-сы 1минут
1,2-есеп 150 бет
Керібайланыс2минут
Мұғалім оқушылардан бүгінгі сабаққа кері байланыс берулерін
сұрайды.
БББәдісі
Оқушылар 1-10 ға бейінгі бағлау жүйесі бойынша бағаланады.
8.3.4.7 -оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтыңмақсаты
Оксидтердің қасиеттерімен танысады.
Оксидтерің қолданылу салаларымен танысады және олардың маңызын түсінеді.
Оксидтердің химиялық қасиетін меңгереді.
Сабақтың барысы
Сабақтыңкезеңі/уақыт
Педагогтіңәрекеті
Оқушыныңәрекеті
Бағалау
Ресурс-тар
Ұйымдастыру кезеңі2минут
Оқушылармен сәлемдесу,
оқушыларды түгендеу.
Мұғаліммен сәлемдеседі. Кезекші сыныпта жоқ оқушылар тізімін
мәлімдейді. Оқушылар санамақ әдісі бойынша төрт топқа бөлінеді.
Үйжұмысы5минут
Мұғалім жаңа сабақты бастамас бұрын өткен сабақ бойыша есеп береді.
Серпілген сауал әдісі
Оксид деген не?
Оксидтердің қандай түрлері бар?
Тұз түзбейтін оксидтерді атаңыз.
Тұз түзетін оксидтер қанша топқа жіктеледі?
Оксидтердің алыну жолдарын
Жалпы 1 ұпай
түсіндіріңіз.
Жаңа сабақ15минут
Жаңа сабақтың тақырыбымен және оқу мақсатымен таныстырады.
Жаңа тақырыпты үш топқа бөліп береді.
Джигсо әдісі
топ: Оксидтердің физикалық қасиеттері
топ: негіздік оксидтердің химиялық қасиеті
топ: Қышқылдық оксидтердің химиялық қасиеті
топ: екідайлы оксидтердің химиялық қасиеті
Жалпы 1 ұпай Саралаудың жіктеу тәсілі қолданылады.
8-сынып оқулығы, жұмыс дәптері
Дескриптор:
Оқулықтағы ақпаратпен танысады.
Оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіреді.
Жаңа
Жаңа сабақ
Оқулықпен жұмыс
Жалпы 2 ұпай
8-сынып
сабақты
бойынша топтық
1,2-топ: 4-жаттығу
оқулығы,
бекіту
жаттығу жұмысын
3,4-топ. 7-жаттығу
жұмыс
20минут
береді.
Дескриптор:
дәптері
Химиялық реакция теңдеуі
нәтижесінде түзілген өнімдерді
анықтайды.
Оқушылардың
Білгір химик
Жалпы 2 ұпай
8-сынып
білімін жеке
6-жаттығу
Саралаудың
оқулығы,
оқушыға тапсырма
Дескриптор:
қарқын тәсілі
жұмыс
беру арқылы
1. Екінші элементтің металл немесе
қолданылады.
дәптері
тексереді.
бейметалл екендігін анықтайды.
2. Оксидтің түрін ажыратады.
3. Оксидтің қышқылмен немесе
сілтімен әрекеттесетіндігін
анықтайды.
Оқушылардың есеп
Есептер додасы
Жалпы 2 ұпай
8-сынып
шығару
1-топ: 1-есеп
Саралаудың
оқулығы,
дағдыларын
2-топ: 2-есеп
қолдау көрсету
жұмыс
дамыту мақсатында
3-топ: 3-есеп
тәсілі
дәптері
есеп береді.
4-топ: 4-есеп
қолданылады.
Дескриптор:
1.Есептің берілгенін жазады.
2.Химиялық реакция теңдеуін
жазады.
3.Есептің мәнінтабады.
Оксидтердің ішінде маңызды өкілдерінің бірі көміртегінің (IV оксиді жай ақпаратпен таныстырып тапсырма береді.
Ақпараттық хат
Көміртегі оксиді (IV) (көмірқышқыл газы) — түссіз газ, аз концентрацияларда ауада иісі жоқ, үлкен концентрацияларда газдалған судың қышқыл иісі бар. Ауадан шамамен 1,5 есе ауыр.
Көмірқышқыл газының молекуласы сызықтық, көміртегінің орталық атомының ортасынан оттегінің екі атомының орталықтарына дейінгі қашықтық 116,3 пм.
-78,3 °С температурада ақ қар
Жалпы 2 ұпай
Оқушылардың көмірқышқыл газы туралы білімдері арта түседі.
Мәтін
тәрізді масса түрінде кристалданады- "құрғақ мұз". Атмосфералық қысымда құрғақ мұз ерімейді, ал буланады, сұйық күйге ауыспай, сублимация температурасы -78 °с.сұйық көмірқышқыл газын қысымның жоғарылауы кезінде алуға болады. Осылайша, 20 °С температурада және 6 МПа (~60 атм) жоғары қысымда газ түссіз сұйықтыққа қойылтылады. Тыныш электр разрядында тән ақ-жасыл жарықпен жарқырайды.
Жанбайтын, бірақ оның атмосферасында белсенді металдар, мысалы, сілтілі металдар мен сілтілі жер — магний, кальций, барий жануы мүмкін.
Көмірқышқыл газы Органикалық заттардың шіруі мен жануы кезінде пайда болады. Ауада және минералды көздерде ұсталады, жануарлар мен өсімдіктер тыныс алған кезде бөлінеді. Су бетінде ериді (15 °С кезінде судың бір көлемінде көмірқышқыл газының 0,738 көлемі).
Көмір қышқыл газын 1754 ж. ағылшын ғалымы Джозеф Блэк зерттеп, магний карбонатының ыдырауы кезінде бөлінетін газ екендігін айтқан, ал 1789 ж. француз ғалымы Антуан Лавуазье оның құрамын анықтаған. Көмір қышқыл
газының фотосинтез процесінде маңызы зор, ол – организмде зат алмасу нәтижесінде түзілетін басты өнімдердің бірі. Лабораторияда көмір қышқыл газын Кипп аппаратында мәрмәрға тұз қышқылымен (HCl) әсер ету арқылы, ал өнеркәсіпте әктасты не борды ыдырату арқылы алады: CaCO3→CaO+CO2.Бұданшыққанкөмір қышқыл газын арнайы әдістермен тазартады.
Көмір қышқыл газы, негізінен, тамақ (қант, сыра, т.б.) өнеркәсібінде құрғақ мұз,
тағамдарды консервілеу үшін, өрт сөндіруде, газдандырылған су, емдік
көмірқышқыл ванна
дайындауда, химия өнеркәсібінде сода өндіруде қолданылады.
Тапсырма:
Көмірқышқыл газының лабораторияда Кипп аппаратында алыну теңдеуін жазыңыз.
